Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr - Şubat ayından beri sık sık depremlerle gündeme Doğu Anadolu Fayı üzerindeki illerden biri olan Adana'da meydana gelen son deprem vatandaşlara bir kez daha korku dolu anlar yaşattı. 25 Temmuz sabahı saat 08.44'te meydana gelen ve merkez üssü Adana Kozan olan 5.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Güne depremle uyanan Adanalılar, yaşadıkları şoku atlatır atlatmaz bu kez de artçı sarsıntılarla büyük panik yaşadı. Büyüklüğü 5.5 olan depremin ardından 3 saat içinde en büyüğü 4.4 olan 26 deprem daha meydana geldi. Yaşanan depremler yalnızca Adana'da değil, asrın felaketinin merkez üssü Kahramanmaraş ve Mersin'de de hissedildi. Peki Adana'da peş peşe yaşanan depremler büyük bir depremin habercisi mi? İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ziyadin Çakır ve Sakarya Üniversitesi Afet Yönetim Uygulama ve Araştırma Merkezi Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Utkucu, Adana'da meydana gelen depremlere ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu.
'YIKILAN BİNALAR VAR'
Adana'da yürekleri ağza getiren depremin ardından Kozan Belediye Başkanı Kazım Özgan, ildeki can ve mal kaybına ilişkin bilgi verdi. Bazı köy evleri ve ahırlarda yıkım olduğunu belirten Özgan, hafifli hasarlı yapılarla ilgili ihbar aldıklarını duyurdu.
Depremde ölen ya da yaralanan hiçbir kimse olmadığını söyleyen Özgan, kapalı köy yollarının iş makineleri yardımıyla açıldığını sözlerine ekledi.
'ADANA'DA YIKICI DEPREM RİSKİ HEP VARDI'
6 Şubat'ta yaşanan depremlerden sonra Adana'da meydana gelebilecek büyük depremin tarihinin tahmin edilemeyeceğini vurgulayan Prof. Dr. Murat Utkucu, "6 Şubat 2023 Pazarcık ve Elbistan depremlerinden sonra Göksun ile Kozan arasında Kuzeydoğu-Güneybatı doğrultusunda uzanan faylarda gerilme yükü oluştuğu Sakarya Üniversitesi’nde yaptığımız gerilme modellemelerinden belirlenmiştir" dedi.
Bölgede 6 Şubat depremlerinden sonra yaşanan gerilme yükünün, deprem oluşumlarını zamansal açıdan öne çekilebileceğini belirten Prof. Dr. Utkucu, "Bu bağlamda deprem tehlikesinin arttığı söylenebilir. Ancak, bu durum kesin olarak yakın zamanda deprem olacağı manasına gelmez" diye konuştu.
Yıkıcı depremin zamanının bilinemeyeceğini hatırlatan Prof. Dr. Ziyadin Çakır da yaşanan son depreme ilişkin şunları söyledi:
"Bu depremden sonra gerçekleşebilecek büyük Adana depremiyle ilgili bir şeyler söylemek zor. Ancak bölgede yıkıcı deprem riski hep vardı, halen de var. Maraş depremleri sonrası bu risk arttı. Yıkıcı deprem ne zaman olur kimse bilemez." Prof. Dr. Ziyadin Çakır
16 GÜN ARAYLA 2 BÜYÜK DEPREM ADANA’YI VURMUŞTU
Prof. Dr. Murat Utkucu, Adana için 5.5 büyüklüğündeki depremlerin sürpriz ve şaşırtıcı bir durum olmadığını belirterek geçmişte bölgede yaşanan depremlerle ilgili tarihsel verileri de paylaştı. Prof. Dr. Utkucu'nun paylaştığı tarihsel verilere bakıldığında 6 Şubat depremlerini şiddetli bir şekilde hisseden illeri de etkileyen ve 16 gün arayla yaşanan iki deprem özellikle dikkat çekiyor.
Prof. Dr. Utkucu, şunları söyledi: "29 Ocak 860 yılında Latakya ve Antakya arasında ağır hasar, Tarsus, Adana, Kozan ve Urfa’da orta derece hasar veren bir deprem yaşandı. 13 Kasım 1114'te meydana gelen deprem, Kahramanmaraş, Araban ve Misis’de ağır hasar ve can kayıpları, Samsat, Kozan, Adıyaman ve Elbistan orta derece hasar verdi. 29 Kasım 1114’te 16 gün sonra yaşanan depremde Kahramanmaraş, Adıyaman ve Çukurova’nın güneydoğu kesimi ağır derecede yıkım yaşadı. Antakya ve Samsat'ta da yıkım oldu."
SON OLARAK 1998'DE YAŞANMIŞTI
Yaklaşık 150 yıl sonra, tarihler 17 Nisan 1269'u gösterdiğinde Çukurova ve civarında da ağır yıkıma sebep olan bir deprem daha olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Utkucu, şu bilgileri paylaştı: "Çardak (Osmaniye), Kozan ve Haruniye (Düziçi) yerleşimleri yıkılmıştır. 1513’te meydana gelen ve tam tarihi bilinmeyen depremde ise yine başta Kahramanmaraş, Tarsus, Adana ve Malatya olmak üzere yıkım meydana geldi. 13 Ağustos 1822’de asıl yıkım Antakya’da olmasına rağmen Çukurova (Adana ve Misis), Kozan, Kahramanmaraş ve Nizip’e yıkım uzanmıştır. Son olarak 27 Haziran 1998 Adana Depremi (M6.4) Adana ve Ceyhan'da hasara neden olmuş orta büyüklükte bir deprem meydana gelmiştir."
3 SAATTE 26 DEPREM DAHA OLDU
Kozan'da meydana gelen 25 Temmuz 2023 tarihli depremin aslında 6 Şubat'ta 9 saat arayla meydana gelen iki büyük depremin artçısı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Utkucu, sözlerini şöyle noktaladı:
"25 Temmuz 2023 tarihinde meydana gelen Kozan Depremi, 6 Şubat 2023 depremlerinin artçı depremleri olarak düşünülebilir. M7.5 büyüklüğünden daha büyük depremlerin yaşandığı bir bölgede M5-6 büyüklüğünde depremler sıradan kabul edilebilecek depremlerdir. Sonrasındaki 3-4 büyüklüğündeki depremler özelde 25 Temmuz 2023 depreminin genelde de 6 Şubat 20203 depremlerinin artçı depremleridir."