Son dakika... Afganistan'da peş peşe patlamalar! Dünya şokta
04.08.2021 - 09:55 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Savunma Bakanı'nın evinin önüne kadar getirilen bombalı aracın infilak ettirilmesi, Afganistan'ın başkenti Kabil'i sarstı. Taliban saldırıyı bu sabah üstlendi, sabah saatlerinde yeni bir patlama daha oldu. Taliban'ın kuşattığı vilayet merkezinde ise sivillerden kaçmaları istendi.
ABD'nin çekilmeye başlamasıyla adım adım iç savaşa sürüklenen Afganistan'da, Taliban örgütü bugüne kadar en gözü kara saldırısını başkent Kabil'de Salı akşamı gerçekleştirdi.
Kabil'in Şir Pur bölgesinde bomba yüklü araç infilak etti, hedef Savunma Bakanı Bismillah Muhammedi'nin eviydi. Evin önünde gerçekleşen patlamanın ardından saldırganlar başka bir eve girerek rastgele ateş açmaya başladı.
Patlama başkent Kabil'i sarstı, ilk saldırıyı peş peşe patlayan iki bomba izledi. Reuters haber ajansı, Kabil'in en iyi korunan semtindeki saldırıda en az sekiz kişinin hayatını kaybettiğini bildiriyor.
TALİBAN ÜSTLENDİ
Çoğunlukla siyasetçilerin evlerinin bulunduğu Şir Pur'da birçok cadde trafiğe kapatıldı, Afgan güvenlik güçleri kimliği açıklanmayan dört saldırganın öldürüldüğünü açıkladı. Taliban, bu sabah yaptığı açıklamayla saldırıyı üstlendi.
Savunma Bakanı Muhammedi saldırıdan yara almadan kurtuldu, korumaları yaralandı. Kabil'deki polis sözcüsü Firdevs Faramarz, polisin lüks semtteki evleri tek tek aradığını da belirtti.
Reuters saldırının hemen sonrasında yüzlerce Kabil sakininin sokaklara çıkarak tekbir getirdiğini ve Afgan hükümetine destek gösterisi düzenlediğini aktarıyor.
ABD KINADI
ABD Dışişleri Bakanlığı, Kabil'deki saldırıyı kınadı. Sözcü Ned Price, "Şu an saldırıyı resmi olarak (kimseye) atfedemiyoruz ama saldırı son haftalarda gördüğümüz Taliban saldırılarının tüm özelliklerini taşıyor" dedi.
BİR PATLAMA DAHA
Geceyi diken üstünde geçiren Kabil'de sabah güneşin doğmasıyla patlamanın yol açtığı enkaz ortaya çıktı. Reuters ve AP, çok sayıda fotoğrafı dünyaya servis etti.
Ancak kentin yaşadığı cehennem bitmedi, Ulusal Güvenlik Müdürlüğü binası yakınlarında yeni bir patlama oldu. Reuters, iki sivil ve bir güvenlik personelinin yaralandığını duyurdu.
Birkaç hafta içinde neredeyse ülkenin yarısını ele geçiren Taliban örgütü, birçok vilayet merkezini kuşatmış durumda. Helmand vilayetinde yalnızca bir günde 40 sivil öldü.
Kandahar, Helmand ve Herat vilayet merkezleri düşmek üzere. CNN International, Helmand vilayetinin başkenti Leşkergah'daki komutanların sivil halka şehirden ayrılma emri verdiğini bildiriyor.
HARİTA DEĞİŞTİ
ABD askerlerinin çekilmeye başlamasıyla Afganistan'da dengeler değişti, Taliban militanları haftalar içerisinde çalkantılı ülkenin yarısını kontrol altına aldı. BBC'nin yayınladığı son haritada Herat vilayetinin yalnızca 10 gün içinde tamamen ele geçirildiği, kuzeyden güneye birçok hatta çatışmaların devam ettiği görülüyor.
Temmuz ayının ortasında sahneye çıkan Rusya, ABD'den neredeyse çeyrek asır önce, 1979 yılında işgal ettiği ülke için bu kez çevredeki müttefikleriyle harekete geçiyor. Temmuz ayı sonunda Tacikistan ve Özbekistan'la Afganistan sınırında tatbikata girişiceğini duyuran Moskova yönetimi, bu hafta Vladimir Putin'in sağ kolu Savunma Bakanı Sergey Şoygu'yla çıkarma yaptı.
Şanghay İşbirliği Örgütü toplantısı için Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'ye inen Şoygu, Afganistan'dan yayılan tehditlerin hızla yükseldiğini vurgulayıp Rusya'nın bölge ülkelerine destek vereceğini söyledi.
Sergey Şoygu "Yabancı askeri birliklerin aceleyle çekilmesi, Afganistan'daki durumun hızla bozulmasını ve terör faaliyetlerin artmasını kışkırttı. Bu durum, uygun önlemlerin alınmasını gerektiriyor" dedi.
Özbekistan ve Tacikistan sınırındaki tüm ilçeleri ele geçiren Taliban'ın dengeleri değiştirmesiyle, Rusya Tacikistan'a ek silahlar gönderdi. Rus ordusu, halihazırda Tacik birliklerine eğitim veriyor.
Rusya Savunma Bakanı, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (CSTO) üyesi Tacikistan'ı tehdit eden herhangi bir gelişmeye karşı Rusya'nın askeri karşılık vereceğini de açık şekilde dile getirdi.
Rusya lideri Putin'in en yakınındaki isim olan Şoygu, ayrıca Afganistan'dan ayrılan ABD'nin Orta Asya'da kuracağı yeni üslerin bölgeye yalnızca istikrarsızlık getireceğini savundu.
Özbekistan ve Tacikistan sınırındaki ilçelerin tamamını ele geçiren Taliban'ın, Hayratan Sınır Kapısı'nı kuşatma altında tutuyor. Örgüt 8 Temmuz'da İran sınırındaki İslam Kale ve 14 Temmuz'da da Pakistan sınırındaki Spin Boldak sınır kapılarını ele geçirdi. Yerel medyaya bugün yansıyan haberlerde, Pakistan'ın Spin Boldak sınır kapısını mevcut haliyle açmaya hazırlandığı bildiriliyor.
Taliban sözcüleri, Temmuz ayı ortasında verdikleri farklı röportajlarda ülkenin yüzde 85'ini kontrol ettiklerini savunmuştu. Aynı hafta içinde Afganistan Ordusu ise, bazı bölgelerde Taliban'ın ilerleyişini durdurduğunu, bazı küçük kasaba ve köyleri ise Taliban'dan geri aldığını duyurmuştu. Ancak örgütün Tacikistan, Türkmenistan ve İran sınırındaki bazı bölgeler ile bazı sınır kapılarını ele geçirdiği doğrulanmıştı.
ABD HAVA SALDIRILARINI YOĞUNLAŞTIRDI
ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley de, Afgan ordusunun toparlanarak şehir merkezlerini ve ana yolları korumak için harekete geçtiğini açıkladı. ABD de Taliban'a yönelik hava operasyonlarını yoğunlaştırdı.
Ülkeden güçlerinin yüzde 95'ini çeken ABD, Taliban'ın son haftalarda ilerleyişini sürdürdüğü Kandahar'da son birkaç gün içinde hava operasyonları düzenledi. Taliban, "Hava operasyonları ABD ile varılan anlaşmanın ihlâlidir" açıklaması yaptı.
ASKERLER KURŞUNA DİZİLDİ
CNN International'ın Temmuz ayı içerisinde yayınladığı video, Afganistan'daki karanlık tabloyu tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi. Dehşet verici videoda şu sözler yankılanıyor: "Teslim olun, komandolar, teslim olun." Sonrasında bir binadan silahsız oldukları belli olan birkaç adam çıkarken görülüyor. Daha sonra silah sesleri patlıyor ve en az bir düzine adamın çığlıklar arasında vurularak öldürüldüğü görülüyor.
Kurbanlar bir Afgan Özel Kuvvetleri biriminin üyeleriydi, cellatları ise Taliban. Cinayetler, 16 Haziran'da Afganistan'ın Türkmenistan sınırına yakın Faryab vilayetine bağlı Devlet Abad kasabasında gerçekleşti.
CNN tanıklarla konuştu. Videolar, komandoların cesetlerinin bir açık hava pazarına dağıldığını gösteriyor. Görgü tanıkları, kasabayı ele geçirmek için yapılan şiddetli bir savaşın ardından komandoların mühimmatının tükendiğini ve Taliban savaşçıları tarafından kuşatıldığını söyledi.
Yaklaşık 45 saniye uzunluğundaki videoda, yerel dil olan Peştuca konuşan bir kişinin "Onları vurmayın, vurmayın, yalvarırım onları vurmayın" dediği duyuluyor. Seyirci daha sonra,"Siz Peştun'sunuz, Afganları nasıl öldürürsünüz?" dediği duyuluyor. Peştunlar, Afganistan'daki ana etnik grup.
Videonun sonunda kamerada gözükmeyen başka bir ses şöyle diyor: "Üzerlerindeki her şeyi çıkartın." Başka bir videoda bir adamın "Vücut zırhını açın" dediği duyuluyor. Bir savaşçı da komandolardan birinin vücudundan ekipman çıkarırken görülüyor.
'ETRAFLARI KUŞATILDI, HAVA DESTEĞİ GELMEDİ'
Kızıl Haç, 22 komandonun cesedinin alındığını doğruladı. Askerlerin öldürülmesi, Taliban'ın askerlerin teslim olmasını kabul ettiğini ve bazı durumlarda Afganistan'da toprak kazanımları elde ederken onlara evlerine gitmeleri için para ödediğini gösterme çabalarının tam tersi bir durum ortaya koydu.
CNN'in görüştüğü birkaç tanığa göre, komandolar soğukkanlılıkla vuruldu. Bir adam, komandoların şehre birkaç tankla geldiğini ancak iki saatlik çatışmanın ardından mühimmatının bittiğini ve havadan destek alamadığını söyledi.
BAKANLIK TALİBAN'I YALANLADI
Tanık, "Komandolar Taliban tarafından kuşatıldı. Sonra onları sokağın ortasına getirdiler ve hepsini vurdular" dedi. Ayrıca bazı Taliban savaşçılarının bölgeden olmadığını ve kendi aralarında konuştuklarında ne dediklerini anlayamadıkları için yabancı olabileceklerini öne sürdü.
Taliban CNN'e yaptığı açıklamada, komandoların vurulduğunu gösteren videoların sahte olduğunu ve insanları teslim olmamaya teşvik etmek için hükümetin propagandası olduğunu savundu.
Bir Taliban sözcüsü, Faryab vilayetinde yakalanan 24 komandoyu hala ellerinde tuttuklarını öne sürdü ancak hiçbir kanıt sunmadı. Afgan Savunma Bakanlığı ise Taliban'ın komandoları elinde tuttuğu iddiasını yalanladı ve CNN'e komandoların öldürüldüklerini söyledi.
