Son dakika haberi: Korkulan oldu! İlk şehre girdiler

Ordu birliklerinin çözüldüğü görüntülerin yankısı dinmeden Afganistan'da korkulan oldu, Taliban örgütü tüm ilçelerini kontrol altına aldığı vilayetin başkentine saldırdı. Reuters haber ajansı, Taliban'ın kuzeybatıdaki Badgis vilayetinin başkenti Kale-i Nev'e sabah saatlerinde üç ayrı cepheden saldırı düzenlediğini bütün dünyaya duyurdu. Taliban militanları kritik şehrin bazı bölgelerine girmeyi başardı, ordu birlikleri ise misillemeyle yanıt verdi. Reuters'a bilgi veren kaynaklar, militanların iki saatlik çatışmanın ardından geri çekildiğini söylüyor. Şehirdeki istihbarat binası ateşe verildi, Taliban militanları Kale-i Nev'i kuşatmış durumda. Göz göre göre gelen saldırı, şehirde büyük bir paniğe yol açtı. Sosyal medyada, onlarca Afgan askerinin silahlarını bırakarak Taliban örgütüne teslim olduğu veya katıldığını gösteren görüntüler paylaşıldı. Ancak bu görüntüler doğrulanmış değil. Saldırı sırasında beklendiği gibi hapishanede isyan çıkaran mahkumlar kaçtı. 400'ü aşkın mahkumun hapishane kapılarını kırarak kayıplara karıştığı aktarılıyor. BBC, Kale-i Nev'deki tüm resmi görevlilerin yakındaki bir askeri üsse sığındığını bildiriyor. BBC'ye göre, hapishaneden kaçan mahkumların 100'den fazlası Taliban militanıydı. Afganistan'ın kuzeyinde yer alan Bedahşan vilayetinin başkenti Feyzabad'ı 30 bin Taliban militanı kuşatınca, resmi yetkililerin bir uçağa binip kaçtığı video kaydı yayınlandı. Şehirdeki birçok sivil ise kaçmak için yollara döküldü. İngiliz The Times gazetesi, Bedahşan'a bağlı çoğu bölgenin hiçbir çatışma çıkmadan düştüğünü ve Taliban'ın kontrolüne girdiğini bildiriyor. Bölge sakinleri, resmi yetkililerin Taliban'la gizli bir anlaşma yaptığına inanıyor. İngiliz Sky News ise her gün yeni ilçeler ele geçiren Taliban militanlarının şimdiye kadar 900 silah, 30 Amerikan Humvee zırhlı aracı, 20 zırhlı arazi aracı ve 15 askeri kamyonu ele geçirdiğini duyurdu. Televizyonun ekrana getirdiği görüntülerde Amerikan üretimi silahlar, Humvee zırhlı araçları net şekilde göründü. Taliban ise, yine ABD'ye ait cephane ve el bombalarının yer aldığı kayıt yayınladı. Taliban ve El Kaide'ye karşı savaşın en önemli üssü Bagram 1 Temmuz gece yarısı sessiz sedasız boşaltıldı, Taliban karşısında çözülen Afganistan ordu birlikleri ise komşu ülke Tacikistan'a kaçıyor. Bedahşan'ın düşmesiyle en az 1000 askerin Tacikistan'a kaçtığı ülkede, Taliban örgütünün sosyal medyadan paylaştığı bir video tablonun ne kadar iç karartıcı olduğunu ortaya koydu. Ordudan ayrılan bir grup askerin Amerikan üretimi silahlarını yere koyup Taliban'a katıldığını, bu sırada militanlarla el sıkışıp sarıldığı görüldü. Bir askerin Taliban güçlerine Günahlarımız için bizi affedin dediği duyuldu. Militanlar ordu birliklerinin özrünü kabul edip onlara tek tek sarılırken Sorun yok diyor. Afganistan'daki Amerikan güçlerinin komutanı Orgeneral Scott Miller, kısa süre önce ülkenin iç savaşa sürüklenebileceğini söylemişti. Bagram Üssü boşaltılmadan bir gün önce nadiren düzenlediği basın toplantılarından birini gerçekleştiren Orgeneral Miller, Şu anda güvenlik durumu iyi değil. Şu anki haliyle devam ederse, iç savaş kesinlikle gerçekleşebilecek bir ihtimal. Bu, dünyayı kaygılandırmalı demişti. Taliban'ı ABD'yle varılan anlaşmada verdiği şiddeti azaltma taahhüdünü yerine getirmemekle suçlayan Miller, yeni hava saldırıları düzenlenebileceğini vurguladı: Hiç hava saldırısı olmadığını görmek isterim, ancak hiç hava saldırısı olmaması için tüm şiddeti durdurmanız gerekir. Afganistan'daki en önemli üs Bagram'da 20 yıldır bulunan ABD ve NATO askerleri, 1 Temmuz'un ilk saatlerinde ışıkları kapatıp çıktı. Uluslararası haber ajansları, üssün yeni fotoğraflarını dünyaya servis etti. Afganistan'da Taliban ve El Kaide'ye karış verilen savaşın karargahı Bagram Üssü'nde artık yerel askerler nöbet tutuyor. Afgan yetkililere göre, Amerikan askerleri Bagram üssünden sessiz sedasız ayrıldı. Bagram üssünün yeni Afgan komutanı Mir Esadullah Kohistani, ABD'lilerin kendisine çekilme hakkında bilgi vermediğini, gelişmelerden iki saat sonra haberdar olduğunu söylüyor. Kohistani, Associated Press haber ajansına verdiği özel röportajda, Amerikalılar’ın üssü terkettiğine dair bazı dedikodular duyduk. Sabah saat 7.00 gibi bu söylentinin doğru olduğunu anladık diyor. Afgan yetkililere göre, Amerikan askerlerinin üsten sessizce ayrılması sonrasında, bir grup yağmacı asker barakalara tek tek girdi, dev boyuttaki çadır depoları yağmaladı. Bu grup, daha sonra Afgan askerleri tarafından bölgeden çıkarıldı. 10 yıllık asker Abdul Rauf, Önce Taliban örgütü üsse girdi sandık diyerek duruma ilişkin ilk tespitlerini aktardı. Üssü basına açan Afgan komutan Kohistani, Amerikan askerlerinin geride en az 3 milyon 500 bin adetlik envanter bıraktığını vurguluyor. ABD'liler yalnızca ağır silahları yanlarında götürdü. Helikopterler, kargo uçaklarına yüklenerek götürüldü. Geride kalanlar arasında onbinlerce şişe su, enerji içecekleri, hazır yemek bulunuyor. Kapı kolu, pencere ve telefon gibi ürünler de geride bırakılanlar arasında. Amerikan ordusu, ayrıca, binlerce sivil araç ve yüzlerce zırhlı araç bıraktı. Reuters haber ajansı, ABD'lilerden kalan ikinci el eşyaların satıldığı bir dükkanın fotoğrafını geçti. Dükkan, Bagram Hava Üssü'nen hemen yakınında ve sahibi dinleniyor. Afgan komutan, Amerikan birliklerinin kendilerine, küçük silah ve cephanelik bıraktığını ancak ağır silahları götürdüklerini söyledi. Ağır silahların mühimmatı ise, askerler ayrılmadan imha edildi. Başkent Kabil'in 40 kilometre kadar kuzeyindeki bir köyden adını alan Bagram havaalanı 1980'li yıllarda Afganistan'ı işgal altında tutan Sovyet ordusu tarafından inşa edilmişti. ABD ve müttefikleri 2001 yılında ele geçirdikleri hava alanını 10 bin asker barındırma kapasitesine sahip dev bir hava üssüne dönüştürdüler. Havaalanında iki pist var ve sonradan yapılan 3,6 kilometre uzunluğunda. Buraya büyük askeri kargo ve bombardıman uçakları iniş yapabiliyor. Havaalanında patlamalara karşı koruyucu duvarlarla çevrili 110 adet uçak park yeri var. Buradaki hangarlar ve binalardan biri de çatışmanın en şiddetli olduğu yıllarda ABD güçlerinin insanları gözaltında tuttuğu cezaevi. Halihazırda cezaevinde çoğunluğu Taliban militanı 5 bin mahkum bulunuyor. Komutan Kohistani, Afgan güvenlik birimlerinin Taliban'a karşı üssü koruyabileceğini söylüyor. Küba'daki kötü şöhretli Amerikan askeri cezaevine atıfla burası Afganistan'ın Guantanamo'su olarak tanımlanıyordu. Bagram, ABD Senatosu tarafından, ülkenin dış istihbarat örgütü CIA'nin dünyanın farklı yerlerinde El Kaide zanlılarını işkence yöntemlerine de başvurarak sorguladığı gizli gözetim merkezleri hakkındaki raporunda adı geçen yerlerden biriydi. ABD, 11 Eylül 2021 itibariyle Afganistan'dan tamamen çekileceğini açıkladı. Afganistan'dan tam çekilme için belirlenen 11 Eylül tarihi, 2001 yılında El Kaide tarafından ABD'ye yöneltilen ve yaklaşık 3 bin kişinin ölümüne sebep olan saldırıların yıl dönümü. Taliban örgütü ise, her gün yeni ilçelerde kontrolü sağlayarak ilerleyişini devam ettiriyor ve kuzeydeki birçok bölge el değiştirdi. Taliban henüz şehir merkezlerine saldırı düzenlemedi ancak bu ihtimal uzak değil. Taliban karşısında tutunamayan yüzlerce Afgan askeri ise, cepheden kaçarak komşu ülke Tacikistan'a sığındı. Tacikistan ise, Afganistan sınırını güçlendirmek için 20 bin ek asker konuşlandıracağını açıkladı. ABD öncülüğündeki güçler Ekim 2001'de Taliban yönetimini devirmişti. Taliban, Usame bin Laden ve ABD'ye yönelik 11 Eylül saldırılarıyla bağlantılı El Kaide militanlarına ev sahipliği yapıyordu.