28.01.2020 - 10:46 | Son Güncellenme:
AA
Çinli yetkililerden korkutucu bir açıklama geldi ve uzmanlar ülkede 3 bine yakın kişiye bulaşan yeni koronavirüsün kuluçka döneminde, yani hastalarda hiçbir belirti ortaya çıkmadığı dönemde de insandan insana bulaştığını açıkladı. Korkulan oldu ve Çin'in başkenti Pekin'den de ölüm haberi geldi.Uzmanlar '3 Şubat' tarihine dikkat çekerken Trump da Çin'e 'desteğe hazırız' mesajı verdi. Türkiye'den de zorunlu olmadıkça Çin'e seyahat etmemeleri konusunda vatandaşlara uyarı geldi. İşte koronavirüsüyle ilgili yaşanan son gelişmeler.
Çin'in Hubey eyaletindeki Hubey kentinde ortaya çıkan ve insandan insana bulaşabilen yeni tip ölümcül koronavirüs yayılımını sürdürüyor.
Hubey eyaleti yetkilileri son yaptığı açıklamada bölgede virüsten dolayı hayatını kaybedenlerin sayısının 106'ya ulaştığını ve kayıtlı vaka sayısının kayıtlı vaka sayısının 2 bin 714'e yükseldiğini belirtti.
Dışişleri Bakanlığı, Türk vatandaşlarına zorunlu olmadıkça Çin'e seyahat etmemelerini tavsiye etti.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Çin'in Hubey eyaletindeki Vuhan şehrinde zatürreye neden olan yeni koronavirüsün (2019-nCoV) ülke çapında kamu sağlığını tehdit eden boyuta ulaştığına dikkat çekildi.
Koronavirüs salgınıyla bağlantılı vaka sayısının artış eğiliminde olduğunun belirtildiği açıklamada, "Vatandaşlarımızın zorunlu olmadıkça Çin'e seyahat etmemeleri, Çin'e seyahat etmeleri halinde başta Hubey eyaleti olmak üzere vakaların yoğun olarak görüldüğü bölgelerden uzak durmaları önemle tavsiye olunur." ifadesi kullanıldı.
Çin'de ikamet eden ve Çin'in diğer bölgelerine seyahat etmek zorunda olan Türk vatandaşlarının, sağlık önlemlerine azami riayet etmelerinin vurgulandığı açıklamada, Türkiye'nin Pekin Büyükelçiliği, Hong Kong, Şangay ve Guangzhou Başkonsoloslukları ile Çin ve Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) açıklama ve uyarılarını yakından takip etmeleri istendi.
Açıklamada, Türk vatandaşlarının acil durumlarda 7 gün 24 saat Konsolosluk Çağrı Merkezi'ne 90 312 292 29 29, Pekin Büyükelçiliğine 86 152 01 30 94 12, Hong Kong Başkonsolosluğuna 85 296 17 07 22, Şangay Başkonsolosluğuna 86 159 21 03 69 31, Guangzhou Başkonsolosluğuna da 86 181 27 83 49 07 numaralarından ulaşabilecekleri anımsatıldı.
ABD'DEN DE VATANDAŞLARINA ÇOK KRİTİK UYARI
ABD yönetimi, Çin'e seyahat etmeyi düşünen vatandaşlarına, bu ülkede yayılan yeni tip koronavirüs sebebiyle seyahatlerini gözden geçirmeleri ve virüsün kaynağı olan Hubei eyaletine seyahat etmemeleri çağrısında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı, yazılı bir açıklamayla 23 Ocak'ta yaptığı Çin'e seyahat uyarısını güncelleyerek 3 nolu risk kategorisine yükseltti.
Buna göre Çin'e gitmek isteyen ABD vatandaşlarına, söz konusu ülke genelinde yayılan koronavirüs sebebiyle "seyahatlerini yeniden gözden geçirmeleri" çağrısında bulunuldu. Açıklamada ayrıca, ölümcül virüs riski sebebiyle Çin'in Hubei eyaletine ise ABD vatandaşlarının seyahat etmemeleri istendi.
Çin'in başkenti Pekin'de yeni tip koronavirüsten ilk can kaybı yaşandı
Çin'in başkenti Pekin'de, ülkede hızla yayılan yeni tip koronavirüsü (2019-nCoV) salgınında bir kişi hayatını kaybetti.
Pekin Belediyesi Sağlık Komisyonundan yapılan açıklamaya göre, 8-15 Ocak tarihleri arasında Vuhan'da bulunan 50 yaşındaki bir kişiye başkente döndükten sonra 22 Ocak'ta 2019-nCoV teşhisi kondu.
Hastanın teşhis koyulduğu günden bugüne kadar giderek kötüleştiği, solunum kabiliyetinin zayıfladığı ve tedavilere cevap vermeyerek hayatını kaybettiği ifade edildi.
Diğer yandan Pekin'de koronavirüsten etkilenen kişi sayısı 80'e ulaştı. Bunların 14'ünün durumunun ciddi olduğu kaydedildi.
Bu arada "Ülke Geneli Yeni Tip Koronavirüs Salgını Anlık Gelişmeler" platformunun verilerine göre, (2019-nVoC) salgını nedeniyle ülke genelinde can kaybı 82'ye, virüsün bulaştığı kişi sayısı da 2 bin 844'e yükseldi.
Diğer yandan ulusal sağlık komisyonunun verilerine göre, virüsten etkilendiğinden şüphelenilenlerin sayısı 5 bin 794, enfeksiyonun bulaştığı kişilerle temas ettikleri gerekçesiyle müşahede altına alınanların sayısı da 30 bin 453 olarak açıklanmıştı.
Yeni tip koronavirüs ilk olarak 12 Aralık'ta Vuhan'da tespit edilmişti. Vuhan Belediyesi Sağlık Komisyonu, 31 Aralık'ta kentteki Huanan Deniz Ürünleri Pazarı ile teması bulunan 27 kişide daha "gizemli hastalığın" görüldüğünü açıklamış ve pazarı kapatmıştı.
BBC Sağlık ve Bilim Muhabiri James Gallagher'ın analizine göre, grip ise hasta olduğunuzu bilmeden insanlara bulaştırabileceğiniz türden bir virüs.
Yetkililer bu koronavirüsün domuz gribinde olduğu gibi küresel bir salgına dönüşme seviyesinden henüz uzakta olduğumuzu söylüyor. Fakat bu "belirti göstermeyen bulaştırıcılar" Çinli yetkililerin işini çok daha zorlaştıracak.
Hâlâ yanıt bulmamış önemli sorular var: Kuluçka evresindeki virüsü taşıyan insanlar ne oranda bulaştırıcı ve Çin dışına çıkmış hastalar bu virüsü gittikleri ülkelerde de bulaştırdılar mı?
Ve ayrıca Çin Sağlık Bakanı, bu virüsün bulaşıcılık özelliğinin nasıl artmakta olduğunu düşünüyor.
Çin'in Vuhan, bir hayalet kent görünümünde. Sokaklarda taksi de olmadığı için hastaları hastanelere gönüllü sürücüler taşıyor.
Uluslararası haber ajansına konuşan sürücü Yin Yu, "İnsanları hastaneye biz götürüp getiriyoruz, sonra da dezenfekte oluyoruz" dedi.
Bir diğer sürücü Zhang Lin ise "Biz iyiyiz. Birinin bu insanlara yardımcı olması gerekiyordu. Biz Wuhanlıyız ve siz gazeteciler bile bize yardım ederken bizim de kendi hemşerilerimize sahip çıkmamız lazım. Bu bizim görevimiz" dedi.
İnsanlar evlerinden çıkmak zorunda kalmamak için marketleri adeta yağmalıyor. Uluslararası haber ajansları, marketlerdeki boş rafların fotoğraflarını servis ediyor.
Amerikan Washington Post gazetesi, salgının boyutunun sanılandan çok daha büyük olduğunu ve Çinli sağlık çalışanlarının tuvalete gitmeye zamanları olmadığı için yetişkin bezleri kullandığını bildiriyor.
Habere göre, hastaneler kırılma noktasında; hatta aktarılana göre bir doktor görevi başında öldü. Çalışanlar tuvalete gitmeye zamanları olmadığından bazılarıysa koruyucu kıyafetlerini çıkarmak ve yırtılma ihtimalini yaşamak istemediklerinden dolayı bez kullanıyor.
Weibo'da paylaşımda bulunan Vuhanlı bir doktor “Başka bir koruyucu giysiye sahip olamayabileceğimizi biliyoruz ve hiçbir şeyi boşa harcayamayız" diye yazdı.
Vuhan, 11 milyonluk bir şehir ve virüsün merkez üssünün çevresindeki hastaneler salgınla başa çıkmak için büyük çaba sarf ediyor. Yeterli sayıda hastane, yatak, doktor, hemşire ve hatta lastik eldiven ve yüz maskesi gibi temel tıbbi malzeme yok.
Çin Hastalık Kontrol Merkezi, Vuhan'daki 15 hastane çalışanının hastaları tedavi ederken virüse yakalandığını belirtti. Washington Post'a göre, virüs bu çalışanlardan 14 tanesine sadece bir hastadan bulaştı.
Wuhan sokaklarında maskelerle yürüyen askeri sağlık ekibinin fotoğrafını ise, resmi haber ajansı Xinhua paylaştı.
Xinhua'nın haberine göre, askeri ekipler birçok hastanın yattığı Wuhan Jinyintan Hastanesi'nde görev yapıyor.
Sosyal medyada hastanelerin içindeki son durumu gösteren çarpıcı görüntüler paylaşılıyor. Hemşireler durumun vahimliğini gösteren videolar çekerek, sosyal paylaşım sitelerine yükleyerek dünyayı bilgilendiriyor.
Aslında salgına yakalanan kişi sayısının, yetkililerin açıkladığı resmi sayıodan katbekat fazla olduğu söyleniyor. Paylaşılan görüntüler ve bu haberleri destekler nitelikte.
Son olarak ölümcül virüsle ilgili Twitter'da paylaşılan bir video, salgının sıfır noktası olan Wuhan'da bir hastanede çekildi.
Kanantina altındaki hayalet şehirde çekilen görüntüler, korku filmlerini aratymayan cinsten. Görüntülerde battaniyenin altındaki bir hastanın bedeni, istemsizce sarsılarak titriyor.
Hemşire hastaya müdahale etmeye çalışırken, adam batnnaiyenin altında kriz geçirmeye devam ediyor.
Daha önce de bir hemşire, virüs nedeniyle hayatını kaybetmiş olan hastaların cansız bedenlerinin yerlerde yattığı görüntüleri sosyal medyada paylaşmış, video infial yaratmıştı.
ÇİN'DE ORTAYA ÇIKAN VİRÜSÜN ÖZELLİKLERİ NELER?
Hastalardan alınan örneklerin laboratuvarlarda test edilmesi sonucu Çinli yetkililer ve Dünya Sağlık Örgütü, enfeksiyonun koronavirüs (corona virus) olduğu sonucuna vardı.
Koronavirüsler, büyük bir virüs ailesinin bir alt türü. Ancak yeni virüs dahil sadece yedisi insanlara bulaşabiliyor.
Bir koronavirüsün yol açtığı şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS), Çin'de 2002 yılında salgından etkilenen 8 bin 98 kişiden 774'ünün ölümüne yol açtı.
Doktor Josie Golding, "SARS'ın hatıraları hâlâ taze, korkunun çok büyük olmasının nedenlerinden biri bu, ancak bu tür hastalıklarla mücadele etmek için artık çok daha hazırlıklıyız" diyor. Yeni virüsün de SARS gibi insandan insana bulaşabildiği teyit edilmiş durumda.
VİRÜSE YAKALANANLARDA HANGİ BELİRTİLERE RASTLANIYOR?
Virüse yakalananlarda önce yüksek ateş başlıyor. Ardından kuru öksürük şikayetleri gözleniyor. Bir haftanın sonunda ise nefes darlığı sorunları ortaya çıkıyor.
Çin'de bazı hastaların hastanede uzun süreli tedavi altına alınması gerekmişti. Ancak şu an eldeki bilgiler sadece hastaneye kaldırılan ağır hastaların yaşadıklarıyla sınırlı. Virüse yakalanıp daha hafif bir şekide atlatan olup olmadığı konusunda detaylı bir bilgi henüz yok.
Koronavirüsler orta derece soğuk algınlığından ölüme varacak semptomlara yol açabiliyor. Edinburgh Üniversitesi'nden Profesör Mark Woolhouse, "Yeni bir koronavirüs bulduğumuzda, bulguların ne olduğunu görmek isteriz. Bu virüs daha çok soğuk algınlığı benzeri bulgulara yol açıyor ve bu da endişe verici ancak SARS kadar ciddi değil" diyor.
Dünya Sağlık Örgütü, Ebola ve domuz gribi salgınlarında uluslararası acil durum ilan etmişti. Şu ana kadar yeni virüs için benzer bir karar alınmadı. Ancak Dünya Sağlık Örgütü'nün virüsün ne kadar tehlikeli olduğu ve ne kadar hızlı yayıldığı konusundaki çalışmaları sürüyor.
NE KADAR ÖLÜMCÜL?
Aralık ayında ortaya çıktığı sanılan virüs, şu ana kadar 17 kişinin ölümüne neden oldu. Yani virüse yakalandığı tespit edilenlerin yüzde 3,4'ü hayatını kaybetti.
SALGININ KAYNAĞI NE?
Ancak virüsün bulaşmasıyla başlayan hastalık sürecinin görece uzun olduğu ve ölü sayısının ilerleyen günlerde artabileceği uyarıları yapılıyor.
Henüz salgının boyutları da tam olarak bilinmediği için bu yeni virüsün yol açabileceği ölümlere dair bir tahmin yürütmek zorlaşıyor.
VİRÜSÜN KAYNAĞI NE?
İlk vakalar, Çin'in 9 milyon nüfuslu kenti Wuhan ile ilişkilendiriliyor. Şu ana kadar hayatını kaybeden 17 kişinin tamamı da Wuhan'a bağlı yerleşim yeri Hubei'dendi.
Çinli yetkililer kenti karantinaya almış durumda. Wuhan'a giriş ve çıkışlar önleniyor, kent sakinlerinden seyahat etmemeleri isteniyor.
Wuhan'a gitmeyi planlayanlara ise şehirden uzak durmaları ve planlarını gözden geçirmeleri çağrıları yapılıyor.
DİKKAT ÇEKEN ÇAĞRI
Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri ve Devlet Başkanı Şi Cinping, yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla mücadele konusunda çetin bir savaş verildiğini belirterek, ÇKP'nin tüm mekanizma ve mensuplarına halkın çıkarlarını en öne koymaları çağrısında bulundu.
Şinhua ajansının haberine göre, Şi, ÇKP'nin tüm organları ve kadrolarına çağrıda bulunarak, "Mevcut yeni tip koronavirüs salgınıyla verilen çetin bir savaşta, tüm seviyedeki parti örgütleri ve mensupları, halkın çıkarlarının her şeyin üstünde olduğunu hatırlarında tutmalıdır, partinin bayrağını salgınla mücadelede en ön safta ve yüksekte dalgalandırmalıdır." ifadesini kullandı.
Şi, ayrıca ÇKP örgütlerinin, Merkezi Komitesinin kararları ve düzenlemelerini kararlılıkla uygulaması gerektiğini belirtti. Devlet Başkanı Şi’nin açıklamalarının Başbakan Li’nin Vuhan ziyaretinin akabinde gelmesi dikkati çekti.
ÇALIŞMA GRUBU
Ülkede son günlerde hızla yayılan koronavirüs salgını nedeniyle Şi, hafta sonu ÇKP Politbüro Komitesi’ni toplayarak, ülkenin ciddi bir salgın durumuyla karşılaştığına işaret etmişti. Toplantıda, salgınla mücadeleyi yönetmesi için bir çalışma grubu kurulacağı belirtilmişti.Çin Başbakanı Li ise söz konusu toplantıda alınan karar kurulan "Merkezi Hükümet Yeni Tip Koronavirüs Salgınıyla Mücadele Çalışma Grubu"nun lideri olarak gün içinde Vuhan’a salgınla mücadele çalışmalarını denetlemek için gitmişti.
SARS UZMANI KORKUTTU
Çin’de 2003’te şiddetli akut yolu sendromunun (SARS) önlenmesinde görev alan bir bilim adamı, bir hafta içinde yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) salgınından etkilenen kişi sayısının zirveye çıkabileceği uyarısında bulundu. Çin’de 2003’te etkili SARS salgınına karşı kurulan Ulusal Uzmanlar Grubu’nda yer alan Lin Ciangtao, yerel basına verdiği demeçte, günlük açıklanan rakamlara bakıldığında enfeksiyon kapan kişi sayısının çok hızlı arttığını söyledi.
BİR HAFTADA ZİRVE
Lin, "Şahsi görüşüm koronavirüsten hastalanan kişi sayısı bir hafta içinde zirveye çıkabilir. Bu kez aldığımız önlemler çok güçlü olduğundan virüsten etkilenen sayısının yurt dışında belirtilen rakamlar kadar yüksek olmayacağını düşünüyorum. Ancak bir hafta içinde zirveye ulaşacak, sonra da hızlı şekilde düşecektir." ifadelerini kullandı.
İKİNCİ TARİH: 3 ŞUBAT
Diğer yandan 3 Şubat’a kadar ertelenen Bahar Bayramı tatilinin dönüş zamanında, salgının insan hareketinin artmasından dolayı ikinci kez zirveye çıkma ihtimali bulunduğuna işaret Lin, ancak bunun da iklim, ulaşım ve coğrafi koşullara göre gelişeceğini belirtti.Lin, SARS salgınına karşı aşı geliştirilmesi konusunda araştırmalarda bulunmuştu.
8,74 MİLYAR DOLAR AYIRDI
Çin Maliye Bakanlığı ve Ulusal Sağlık Komisyonundan yapılan ortak açıklamaya göre, 2019-nCoV salgınını önlemek için 60,33 milyar yüen (yaklaşık 8,74 milyar dolar) tahsis edildi.Bu arada Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, yaptığı açıklamada, Vuhan’dan Bahar Bayramı ve koronavirüs salgını etkisiyle ayrılan 5 milyon kişinin izlendiğini bildirdi. Vuhan Belediye Başkanı Cou Şienvang, dün Bahar Bayramı ve salgın etkisi nedeniyle 5 milyondan fazla kişinin şehirden ayrıldığını açıklamıştı. Vuhan kentinin nüfusu 11 milyonu buluyor.
İNGİLTERE: EVDEN ÇIKMAYIN
İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock, yeni koronavirüs salgınının merkezi olan Çin'in Vuhan kentinden son 14 gün içinde ülkeye gelen herkesten kendilerini tecrit etmelerini ve evden dışarı çıkmamalarını istedi.Hancock, Avam Kamarası'nda yaptığı açıklamada, koronavirüsünün semptomları görülmedikçe genellikle yayılmadığını belirtti ancak bundan yüzde yüz emin olunamayacağını vurguladı. Hancock, "Bu nedenle son 14 gün içinde Vuhan'dan dönen herkesten kendilerini tecrit etmelerini istiyoruz. İçeride kalın ve diğer insanlarla temastan kaçının, Ulusal Sağlık Hizmetleri ile telefon üzerinden iletişime geçin." dedi.
TAHLİYE ÇALIŞMASI
Hancock ayrıca, Vuhan'dan gelen ve solunum sorunları yaşayanlardan da doktorlarını arayıp bilgi vermelerini ve klinik tavsiyesi olmadan evden çıkmamalarını istedi.Sağlık yetkililerinin Vuhan'dan İngiltere'ye gelenleri izlemeye devam ettiğini ve halen bin 460 kişiye ulaşmaya çalışıldığını kaydeden Hancock, Dışişleri Bakanlığının bölgede kalan İngiliz vatandaşlarını tahliye etmek için çalıştığını anımsattı.İngiltere'de şu ana kadar koronavirüs bulaştığından şüphelenilen 73 kişinin test sonuçlarının olumsuz çıktığı kaydedilmişti.
TRUMP: HAZIRIZ
ABD Başkanı Donald Trump, Çin'in Vuhan kentinden yayılmaya devam eden yeni tip koronavirüsün (2019-nCoV) durdurulması konusunda Pekin'e yardıma hazır olduklarını belirtti.Başkan Trump, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, söz konusu koronavirüsün ABD'de çok az sayıda görüldüğünü ve süreci yakından takip ettiklerini vurguladıTrump, açıklamasında, "Çin ile söz konusu virüsle ilgili olarak çok yakın irtibat halindeyiz. Çin'e ve Devlet Başkanı Şi'ye gerekli olabilecek her türlü yardımı önerdik. Bu konudaki uzmanlarımız çok iyidir." değerlendirmesinde bulundu.
AB DE HAREKETE GEÇTİ
Avrupa Birliği (AB), Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüs salgınını görüşmek için sağlık güvenliği komitesini toplayacağını duyurdu.AB Komisyonu sözcülerinden Stefan de Keersmaecker, günlük basın toplantısında yaptığı açıklamada, Çin'den olası tahliye kararlarını üye ülkelerin aldığını, ihtiyaç olması durumunda Komisyon'un gerekli desteği vermeye hazır olduğunu ifade etti.
ÖNLEMLER GÜNDEMDE
De Keersmaecker, "Sağlık güvenlik komitesi bugün toplanarak koronavirüs salgını çerçevesinde hızla değişen durumu ele alacak." açıklamasında bulundu.Koronavirüs salgınının Fransa'da tespit edildiğini anımsatan de Keersmaecker, komitenin virüsle mücadele bağlamında hangi hazırlıkların yapıldığını ve hangi önlemlerin alınacağını görüşeceğini aktardı.AB geçen hafta koronavirüs salgınının üye ülkelere ulaşabilme riskini düşükten orta seviyeye yükseltmişti.
AŞI HAMLESİ... İZOLE EDİLDİ
Çin basının yer alan iddiaya göre Çinli bilim insanları, korona virüsünün kök hücresini ayrıştırıp izole etmeyi başardı. Çin basınında yer alan haberlere göre, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin bir dairesi olan virüslü salgın hastalıkların kontrolüyle görevli Enstitü’nün Müdürü Xu Wenbo, bu adımın bir aşı oluşturma yolunda yaşamsal bir aşama anlamına geldiğini söyledi. Virüs elektron mikroskobu altında görüntülendi.
YAYILIYOR
Sri Lanka'da ilk kez, Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve salgına dönüşen yeni tip koronavirüs (2019-nVoC) vakasına rastlandığı bildirildi.
Sri Lanka basınında çıkan haberlere göre, Sri Lanka Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, Hubey eyaletinden ülkeye gelen 40'lı yaşlarında Çinli bir kadında yeni tip koronavirüs tespit edildiği belirtildi.Açıklamada, 19 Ocak'ta turist olarak geldiği Sri Lanka'da rahatsızlanması üzerine 25 Ocak'ta hastaneye başvuran söz konusu kişinin, virüse ilişkin test sonuçlarının pozitif çıktığı ve Enfeksiyon Hastalıkları Hastanesi'ndeki (IDH) tedavisinin sürdüğü kaydedildi.
PİYASALARI DA VURDU
Koronavirüs kaynaklı gelişmelerle Japonya ve Hindistan pay piyasaları geriledi. Avrupa borsaları sert düştü, New York borsası, güne düşüşle başladı.