22.07.2021 - 15:11 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Akdeniz'den Baltık Denizi'ne, Karadeniz'den Pasifik Okyanusu'na kadar her yerde karşı karşıya gelen Rusya ve NATO arasındaki kapışmada bir dönüm noktası yaşandı.
NATO görevi için Polonya'ya giden Türk F-16 jetleri, Malbork Hava Üssü'ne Salı günü iniş yaptı. Kısa süre sonra ise Türk savaş uçaklarına acil şekilde havalanma emri verildi.
Milli Savunma Bakanlığı, Twitter hesabından "NATO Geliştirilmiş Hava Polisliği görevi için Polonya Malbork Hava Üssü'nde konuşlu iki F-16 uçağımız ilk alarm reaksiyon görevini Baltık Denizi bölgesinde emniyetle icra etti" açıklamasını yaptı.
Türk jetlerinin acil şekilde kalkış yapmasının nedeni belli oldu. Rus medyası, Türk F-16'larından birinin Rusya'ya ait denizaltısavar uçağı Il-38'in önünü kestiğini bildiriyor.
Türk ve Rus uçaklarının Polonya hava sahasında karşılaştığı belirtiliyor. Rusya Savunma Bakanlığı'na yakın bir medya kuruluşu, füze yüklü F-16'nın Il-38'e tehlikeli şekilde yaklaştığını öne sürdü.
NATO'nun Twitter hesabı ise, Malbork'dan havalanan Türk F-16'larının ilk kez bir önleme uçuşu gerçekleştirdiğini duyurdu ve önü kesilen uçak için 'bilinmeyen' ifadesini kullandı.
Polonya'da görevli dört Türk F-16'sı Eylül ayının ortasına kadar Doğu Avrupa ülkesinde kalacak. Bölgede daha önce İspanya jetleri Litvanya'da, İtalya savaş uçakları ise Estonya'da görev yapmıştı.
Rusya, özellikle Ukrayna ve Polonya'nın Türkiye'den Bayraktar TB2 silahlı insansız hava araçları (SİHA) satın alması nedeniyle kaygılı. Polonya'ya kısa süre içinde 24 Bayraktar TB2'ye sahip olacak.
Rusya ile Kırım ve Donbas bölgesinde karşı karşıya gelen Ukrayna ise, halihazırda elindeki Bayraktar TB2'leri kullanıyor. Rus medyası, SİHA'ların Kırım çevresinde uçtuğunu birçok kez gündeme getirdi.
Karadeniz'de gerilim dinmiyor...Rus güvenlik yetkilisi, İngiltere'yi, denizcilerinin zarar görmesini istemediği sürece, savaş gemilerinin tekrar Kırım yakınlarına yaklaşmaması konusunda uyardı. Rusya Güvenlik Konseyi sekreter yardımcısı Mihail Popov tarafından yayınlanan uyarı, Rusya'nın Kırım açıklarında HMS Defender'a uyarı ateşi açmasının ardından geldi.
Geçen ayın sonunda, ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya lideri Putin'in tarihi buluşmasının ardından, NATO güçleri ile Rus ordusu arasında Karadeniz'de neredeyse savaş çıkıyordu.Type 45 sınıfı Destroyer olan İngiliz savaş gemisi HMS Defender ile Hollanda'ya ait Everstsen savaş gemisi, İstanbul Boğazı'ndan geçerek Karadeniz'e açılmış, HMS Defender destroyerinin 14 Haziran'da İstanbul Boğazı'ndan geçerken çekilen fotoğrafı Reuters tarafındna dünyaya servis edilmişti.
Rusya, NATO gemilerini adım adım izlerken Akdeniz'deki uçak gemisi HMS Queen Elizabeth'ten havalanan F-35 jetleri Karadeniz'de seyreden gemilerle birlikte tatbikat yapmıştı. 23 Haziran tarihine gelindiğinde ise, Rusya karasularına yaklaştığı gerekçesiyle İngiliz gemisi HMS Defender'e savaş gemileri tarafından uyarı ateşi yapıldığını duyurdu. İngiliz gemisine açılan ateş, anında dünyada 'son dakika' oldu.
Rusya'nın resmi yayın organı Rossiyskaya Gazeta'ya sert açıklamalarda bulunan Popov, "Bu tür eylemler, ihlalde bulunan tarafın ulusal aidiyetine bakılmaksızın Rusya tarafından gelecekte de en sert şekilde engellenecek" dedi. Rusya Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcısı Mihail Popov, "Rakiplerimizi Rus ordusunun imkan ve kabiliyetlerini dikkate alarak bu tür provokasyonları düzenlemeye değip değmeyeceğini iyice düşünmeye çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.
Öte yandan, nisan ayı başından bu yana Karadeniz'de dinmeyen gerilim kısa süre içinde Akdeniz'e de sıçrarken, İstanbul Boğazı'ndan geçen savaş gemileri iki deniz arasında mekik dokuyor.
Karadeniz'de onlarca gemiyle gözdağı veren Rusya lideri Vladimir Putin, çok sayıda gemiyi Akdeniz'deki Tartus üssüne gönderdi. Putin ayrıca uzun menzilli bombardıman uçaklarıyla da Akdeniz semalarında tatbikat yaptı.
Son olarak Karadeniz filosundan Orehovo-Zyevo adlı savaş gemisi İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçerek Akdeniz'e doğru açıldı. Füzelerle yüklü geminin motoru artık Çin üretimi bir dizel motor. Kırım yaptırımlarından önce Alman motoru kullanılıyordu.
Ukrayna'nın ev sahipliğinde ABD'nin başını çektiği Sea Breeze tatbikatı, Rusya'nın tüylerini diken diken etmiş durumda. 30'u aşkın ülkenin yer aldığı tatbikat için İstanbul Boğazı'ndan geçen her gemi, Moskova tarafından takip ediliyor.
Yunanistan'a ait füze gemisi Daniolos da Cumartesi günü İstanbul Boğazı'nda göründü, Karadeniz'e doğru ilerledi. Rusya Savunma Bakanlığı, Yunan savaş gemisinin hareketlerini anbean izlediğini resmen duyurdu.
Resmi açıklamada, Karadeniz Filosu'na ait gemilerinin Daniolos'un manevralarını kontrol ettiği belirtildi. Rusya'nın son günlerde Karadeniz'e açılan her gemi için benzer açıklamaları yaptığı gözden kaçmıyor. Moskova, hafta içinde de İspanyol savaş gemisinin takip edildiğini kaydetmişti.
İngiliz medyası ise, geçtiğimiz haftalarda Akdeniz'de bulunan uçak gemisi HMS Queen Elizabeth'i takip eden Rus denizaltıların belirlendiğini bildiriyor. Haberlere göre, olay 27 Haziran tarihinde gerçekleşti.
Rus denizaltıları uçak gemisinin yanına kadar yaklaştı, bunun üzerine İngiliz donanması HMS Queen Elizabeth'ten iki Merlin Mk2 helikopterini havalandırdı. Helikopterlerden denize bırakılan sonar sistemi 'sonobuoy'lar denizaltıların tam yerini tespit etti.
İngiliz medyası, Kıbrıs Adası açıklarında konuşlandırılan uçak gemisinin yanında ABD savaş gemilerinin de bulunduğunu, olayla ilgili Savunma Bakanlığı'nın detay vermediğini aktarıyor.
Rusya, hafta içinde Karadeniz'de seyreden ABD uçağının peşine takıldı. ABD'ye ait P-8 Poseidon casus uçağının Rus sınırlarına yaklaşması üzerine iki Su-30 jetinin havalandığını duyuran Rusya Savunma Bakanlığı, P-8 Poseidon'un rotasını değiştirdiğini ileri sürdü.
Rus ordusuna ait Zvezda televizyonu ise, nükleer füze taşıyabilen iki uzun menzilli bombardıman uçağı Tu-22M3'lerin Karadeniz semalarında uçtuğu görüntüleri ekrana getirdi.
İngiliz savaş gemisine uyarı ateşi açıp Hollanda gemisinin üzerinde ise jetlerini uçuran Rusya lideri Vladimir Putin, Haziran ayının son gününde tüm dünyayı dehşete düşüren bir açıklama yaptı. Karadeniz'de Sea Breeze tatbikatı sürerken Rus televizyonlarının her yıl canlı yayınladığı Direkt Hat programına katılan Putin, İngiliz HMS Defender'a ateş açılmasını değerlendirdi.
2014'te el koyduğu Kırım çevresindeki gerilim ve ABD Başkanı Joe Biden'la Cenevre'deki randevusunu değerlendiren Putin, Moskova'nın attığı adımlara olumlu karşılık alamadığını söyledi: "Tatbikat yaptığımız için büyük bir gürültü kopardılar. Birileri bu kadar endişe duyduğu için savunma bakanına tatbikatları yavaşça bitirmeyi ve birlikleri çekmeyi emrettim. Ancak buna olumlu karşılık vermek yerine Batı ne yaptı? Sınırlarımıza kadar geldiler.
Beni başka bir şey, daha temel bir şey endişelendiriyor. Ukrayna topraklarının askeri olarak asimile edilmesine başlanmasından endişe duyuyorum. Ukrayna anayasasına göre, o ülkede yabancı askeri üsler bulunamaz.
Eğitim merkezleri kurabilir, diğer formatlar kullanılabilir. Ancak bizimle doğrudan sınırı bulunan bir ülkenin askeri olarak asimile edilmesi, önemli güvenlik sorunları yaratıyor. Bu, Rusya'nın gerçek hayati çıkarlarını ilgilendiriyor.
İngiliz muhrip gemisi HMS Defender'ın yer aldığı provokasyonda sadece İngilizler değil ABD'liler de vardı. Zira İngiliz gemisi karasularımıza sabah saat 7.30'da girdikten sonra sanırım Girit'teki NATO üssünden bir ABD stratejik keşif uçağı havalandı.
Uçağı çok iyi bir şekilde gördük, izledik. Geminin askeri amaçlar için geldiği, keşif uçağı yardımıyla Rus güçlerinin bu tür provokasyonları önlemeye yönelik eylemlerini ortaya çıkarmaya çalıştığı aşikardı.
Bunu gördük ve biliyorduk, bu nedenle gerekli olduğunu düşündüğümüz bu bilgiyi verdik. Belki çok konuştum ama askerler beni affeder. O gemiyi batırsaydık bile dünya üçüncü dünya savaşının eşiğine gelmezdi."
Karadeniz'de suların ısındığı dakikalarda Akdeniz'de ise daha büyük bir kapışma gerçekleşti. Rus lider Vladimir Putin, Akdeniz kıyısındaki Hmeymim ve Tartus üslerine günler içinde büyük bir yığınak yaptı.
İngiliz uçak gemisi HMS Queen Elizabeth'in başını çektiği NATO güçlerinin Kıbrıs açıklarına ulaşmasıyla, Moskova da savaş gemilerini İstanbul Boğazı'ndan geçirip Akdeniz'e yolladı.
Uzun menzilli bombardıman uçakları Tu-22M3'lerin ardından yeni nesil hipersonik füzeleri taşıyabilen MiG-31K uçağı ile denizaltı savar Il-38 uçağı da Suriye'deki Hmeymim Üssü'ne iniş yaptı.