BEYKOZ KUNDURA FABRİKASI NEREDE? Dizi ve filmlerin çekildiği Beykoz Kundura tarihi...
22.12.2022 - 01:43 | Son Güncellenme:
Beykoz Kundura Fabrikası, yaklaşık iki yüz yıldır bir kültür mirası olarak sanatseverleri ağırlıyor. Beykoz'da yer alan mekanda günümüzde sayısız dizi ve film çekimi yapılıyor. Sinema, tiyatro, sergi gibi kültürel ve sanatsal aktivitelerin yanı sıra kafeler de konukları karşılıyor. Peki, Beykoz Kundura nerede, nasıl gidilir?
Beykoz Kundura, İstanbul'un en ihtişamlı bölgelerinden olan Beykoz'da geniş bir alanda konumlanıyor. Osmanlı Döneminden bu yana var olan Beykoz Kundura, günümüzde dizi ve film setlerinde kullanıldığı gibi çeşitli sanatsal ve kültürel aktivitelerde de yer alıyor.
BEYKOZ KUNDURA NEREDE?
İstanbul Boğazı’nda Beykoz Yalıköy’de konumlanan Beykoz Kundura Fabrikası'na ulaşım farklı şekillerde sağlanabiliyor. İETT veya vapurla Kundura Fabrikası'na ulaşmak kolay.
BEYKOZ KUNDURA FABRİKASI TARİHİ HAKKINDA
III. Selim girişimiyle 1804’de Beykoz Hünkar İskelesi’ndeki değirmen ocağı, Beykoz Kağıt Fabrikası’nın kuruluş yeri olarak belirlendi. Ardından 1810’da Kağıt Fabrikası’nın kullandığı değirmenin yanına bir tabakhane kuruldu. 1813’de fabrika ordu için ayakkabı, çizme ve koşum takımları üretmeye başladı, ardından ismi Beykoz Teçhizat-ı Askeriye Fabrikası olarak değiştirildi.
II. Abdülhamid’in adını taşıyan Hamidiye Kağıt Fabrikası aynı arazide 30 Ocak 1893’de açıldı. 1912 yılında Deri Fabrikası’nda kundura imalatı günde 1000 çift üretime ulaştı. Cumhuriyet’in ilanından sonra 1933’de, Beykoz Deri Fabrikası Sümerbank’a devredildi ve Sümerbank Deri ve Kundura Sanayi Müessesesi adını aldı.
1945 yılında deri işletme ve teknik bölümde çalışan müdürler, Almanya’da dericilik eğitimi almaya gitti. Fabrikanın ihtiyaçlarını belirlemek üzere bir grup mühendis 1947’de Çekoslovakya’daki Bat’a Ayakkabı Fabrikası’na gitti. 1958 yılında ise fabrikanın verimliliğini arttırmak için Çekoslovakya’dan mühendis ve mimarlardan oluşan bir ekip gelerek Yeni Kundura binasının tasarımı ve inşası için çalışmalara başladı. Çek Fabrikası Bat’a’dan gelen memur ve mühendisler eşliğinde fabrikada bant sistemi kuruldu ve lastik taban için fabrikaya 1964’te lastik işletmesi eklendi.
1965’te Sendika Beykoz Çayırı’nda toplu sünnet düğünleri organize etmeye başladı ve aynı yıl, sipariş üzerine özel üretim yapan lüks imalat birimi kuruldu. 1967’de fabrikada tabanı PVC olan ucuz yazlık kundura üretimi, 1968’de ise taban astarı olarak kullanılan suni deri üretimi başladı. 1968 yılında yaklaşık 200’ü kadın olmak üzere fabrikada 3000’e yakın işçi çalıştı. 1973’te 6 dairelik lojman inşaatı başladı. Fabrikanın bir kolu olarak 1983 yılında Erzincan’da Sümerbank Tercan Kundura Fabrikası açıldı. 1984’te ise fabrikaya son işçi alımı gerçekleştirildi. 1986 yılında fabrika zarar etmeye başladı. 1987 yılında Sümerbank’ın özelleştirilmesi kararıyla banka Kamu Ortaklığı İdaresi’ne devredildi. 1993’te fabrikanın çevreyi ve boğazı kirletmesi nedeniyle deri bölümünün kapatılması için talimat verildi ve 1999’da fabrikanın kapatılma süreci başladı. 2002’de Sümerbank Mağazaları kapanmaya başlarken, 2003’te Yıldırım Holding’e satıldı. 2005 yılında fabrika kompleksi Beykoz Kundura adıyla televizyon ve sinema yapımlarına ev sahipliği yapmaya başladı.
2015’te sözlü tarih çalışmasıyla Kundura Hafıza Projesi’nin ilk adımları atıldı; 2017 yılında sözlü tarih anlatılarından esinlenerek fabrika zamanındaki açık hava sineması yeniden canlandırıldı. Film gösterimleri Yeni Kundura Binası’nın önünde Boğaz kenarında her yaz “Bir Yaz Gecesi Sineması” adı altında hala devam etmektedir. 2018’de fabrikanın eski kazan dairesinin fırın kısmı restore edilerek Kundura Sinema olarak yeniden işlevlendirildi. Restorasyon süreci tamamlanarak beraberinde performans alanı Kundura Sahne açıldı.
