Antarktika - Uçta Yaşam
19.01.2017 - 13:45 | Son Güncellenme:
ABD'nin Antarktika'daki üssü McMurdo İstasyonu yıl boyunca bilim insanları ve araştırmacılara ev sahipliği yapıyor.
Deniz buzundaki çatlaklar sezon boyunca değişik formlar halini alabilir. Bazı durumlarda buz yükseltileri arasında oluşan baskı buzun su tarafından kırılmasına sebep olur.Fotoğraflar: Ben Adkison
Nisan sonu, Mayıs başı gibi deniz buzu, deniz üzerinde tabaka halinde oluşmaya başlar. Siyah renkte görünen ve Nilas Buzu olarak bilinen bu saydam buz tabakasının kalınlığı yalnızca bir kaç santimetre kadardır. Ekim, Kasım aylarına kadar genişleyen bu buz tabakasının rengi zaman içerisinde beyazlaşır ve 2.5 metre kalınlığa erişir.
Antarktika buzulları altındaki yaşam dünyanın en az bilinen habitatlarındandır. Pürüzlü buz kristallerinden oluşan sualtı buzuna levha buzu adı verilir.
Levha buzu, suyun üzerinde savrulan buz kristallerinin birleşmesiyle meydana gelir ve ana buz tabakasının yüzeyine yapışarak tabakanın genişlemesini sağlar.
İmparator ve Adelie Penguenleri yaz sezonu boyunca buz üzerinde başıboş şekilde dolaşır. Amerikan Ulusal Bilim Vakfı, araştırmacılara küresel ısınmanın bu penguen türlerine etkisini incelemeleri için ödenek sağlıyor.
Weddell Fokları, McMurdo Sound bölgesi civarında bulunur ve belli bir mesafeden bu foklara bakıldığında buz üzerinde yürüyen salyangozlara benzerler. Bu foklar deniz buzunda bulunan çatlakları açık tutarlar ve bu şekilde denize girebilirler. 600 metre kadar derinliğe dalabilirler.
Amerika Birleşik Devletleri Antarktika Programı araştırmacıları ve destek personeli buz üzerinde seyahat edebilmek için farklı özelliklere sahip araç ve donanımlar kullanırlar. PistenBully markalı buz araçları deniz buzunda güvenli seyahati sağlamak için sıkça kullanılır.
Araştırma çalışmalarının büyük bir kısmı karaya bağlı buz ve kıyı şerisinde yapılsa da belli başlı projeler zorlu buzul uçlarında gerçekleştirilir. Özel olarak üretilmiş engelleme sistemleri denizden plankton örnekleri almak isteyen bilim insanlarını suya düşmekten kurtarır. Planktonlar okyanus besin zinciri ağının anahtar bileşenidir ve bu sebeple küresel ısınmanın planktonlar üzerindeki etkisini araştırmak oldukça büyük önem arz eder.
Yaklaşan yaz mevsiminin etkisiyle artan ısı, deniz buzunu zayıflatır, yüzen buz parçaları haline getirir ve akıntı yüzen buz parçalarını kuzeye doğru taşıyarak erimesine sebep olur. Ocak ve Şubat ayı boyunca McMurdo İstasyonu'nun önünde bulunan buz kütlesi bir günden daha kısa bir sürede kırılarak gözden kaybolur.
Her yıl Ocak ayının sonunda bir destek gemisi kıyıya yanaşır ve kargo uçaklarının taşıyamacağı büyüklükteki yıllık yiyecek, ekipman ve diğer ihtiyaçları McMurdo İstasyonu'na taşır. Geminin McMurdo İstasyonu'na ulaşabilmesi için bir buz kıran gemisi deniz üzerindeki buz tabakasını kırarak yolu açar ve bir akaryakıt tankeri de istasyondaki bilim ve araştırma faaliyetlerini desteklemek amacıyla yükleme yapar.
