'Cumhuriyetin Mimarları' Kitabı

Prof. Dr. Suha Özkan’ın danışmanlığında hazırlanan “Cumhuriyetin Mimarları” kitabının lansmanı, 12 Aralık akşamı Pera Palas Otel’de gerçekleştirildi. Lansmana, kitapta yer alan ve çalışmalarına devam eden mimarların yanı sıra hayatını kaybetmiş mimarların aileleri ile seçkin davetliler katıldı. Lansman etkinliği, moderatörlüğünü Yekta Kopan’ın üstlendiği, Prof. Dr. Suha Özkan’ın, kitapta biyografilerine ve eserlerine yer verilen duayen mimar Doğan Tekeli’nin ve uluslararası çapta ödüllere sahip en genç kadın mimarlardan Melike Altınışık’ın katıldığı bir söyleşi ile gerçekleşti. “Cumhuriyetin Mimarları” kitabı, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılına damga vuran 100 mimarın özgün tasarımlarıyla hayat bulmuş yapıları, kitapları ve bu alanda alınan ödülleri inceleyerek değerli bir seçki sunuyor.

Venedik Mimarlık Bienali’nin Küratörü Carlo Ratti

2025 yılında düzenlenecek olan 19. Uluslararası Venedik Mimarlık Bienali‘nin küratörü Mimar Carlo Ratti olarak açıklandı. Mimarlık ve mühendislik eğitimi almış olan Profesör Carlo Ratti, Massachusetts Institute of Technology (MIT) ve Politecnico di Milano’da ders veriyor. Senseable City Lab’in direktörü ve mimarlık ve inovasyon ofisi CRA-Carlo Ratti Associati’nin (Torino, New York City ve Londra) kurucu ortağı olan Ratti, Politecnico di Torino ve Paris’teki École Nationale des Ponts et Chaussées’den mezun olduktan sonra İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi’nde yüksek lisans ve doktora çalışmalarını yürüttü. Kentsel planlama alanında en çok atıf alan ilk on akademisyenden biri olan Ratti, yakın tarihli Atlas of the Senseable City (Yale University Press, Antoine Picon ile birlikte) de dahil olmak üzere 750’den fazla yayının ortak yazarı. TED’de sunum yapan Carlo’nun, aralarında The New York Times, Financial Times, The Guardian, Project Syndicate, Le Monde, Süddeutsche Zeitung, Corriere della Sera, La Repubblica ve El Pais’in de bulunduğu uluslararası medyada düzenli olarak fikir yazıları yayınlıyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun Kentler ve Kentleşme Küresel Gelecek Konseyi Eş Başkanı olarak görev yapıyor. Carlo’nun küratörlük deneyimi farklı ülkelerdeki projeleri kapsıyor: Moskova’daki Strelka Medya, Mimarlık ve Tasarım Enstitüsü’nde program direktörü, Berlin’deki BMW Guggenheim Pavyonu’nun küratörü ve Future Food District’in küratörü olarak görev aldı. Ayrıca, Expo 2015 Milano’daki pavyon, 2019’da Shenzhen’de düzenlenen 8. İki Şehirli Şehircilik/Mimarlık Bienali’nin (UABB) baş küratörü, 2021’deki ikinci Porto Tasarım Bienali’nin eş küratörü ve 2022’deki Avrupa Göçebe Bienali Manifesta 14 Prishtina’da ödüllü kentsel vizyondan sorumlu Yaratıcı Arabulucu olarak görev yaptı. Carlo’nun çalışmaları New York’taki MoMA Modern Sanat Müzesi, La Biennale di Venezia (Uluslararası Mimarlık Sergileri), Barselona’daki Tasarım Müzesi, Londra’daki Bilim Müzesi, Roma’daki MAXXI gibi mekanlarda sergilendi. Projelerinden üçü Dijital Su Pavyonu, Kopenhag Tekerleği ve Scribit, TIME Dergisi tarafından “Yılın En İyi İcatları” listesine dahil edildi. Fast Company dergisi Carlo’yu “Amerika’nın En Etkili Tasarımcılarından Biri” olarak tanımladı ve Blueprint Magazine onu “Tasarım Dünyasını Değiştirecek Kişiler” arasında gösterirken Bloomberg “Duyusal Şehir Filozofu” olarak adlandırdı. Carlo Ratti “Biz mimarlar zeki olduğumuzu düşünürüz ancak gerçek zeka her yerdedir. Yanan bir dünyayla yüzleşmek için mimarlık çevremizdeki tüm zekayı kullanmalı. 2025’te düzenlenecek Venedik Mimarlık Bienali’nin küratörlüğünü yapma fırsatına sahip olduğum için onur duyuyorum” dedi.

Kırksekiz

Maçka Sanat Galerisi’nin mimariyi sanatla buluşturmak amacıyla başlattığı “Geleneksel Yılbaşı Buluşması” projesi kapsamında bu yıl Kerem Piker’in “Kırksekiz” sergisi yer alıyor. Maçka Sanat Galerisi ve mimarı Mehmet Konuralp’in başlattığı proje 2022 yılında mimar Ömer Selçuk Baz’ın “Yılbaşı Ağacı Ormanı”, 2023 yılında mimar Hakan Demirel’in “maaile”, 2024 yılında ise mimar Kerem Piker’in “Kırksekiz” sergisiyle devam ediyor. Maçka Sanat Galerisi’nin 10x10 cm boyutlarındaki seramik derzlerinin oluşturduğu üç boyutlu gridden kaçış olmadığını belirten mimar Kerem Piker, 1976 yılında açılan mekanın kurucu öğesi olan kadim seramiklerden yola çıkarak tasarımını oluşturmuş. Geçmişin seramik karolarını bu kez 3 mm kalınlığında yeni nesil porselen seramiklere taşırken galerinin açılışının 48.yılına ithafen her sırada 48 adet olmak üzere toplam yirmi sırada 960 adet seramik kullanılmış. “Kırksekiz” sergisi 13 Ocak 2024 Cumartesi günü saat 19:00’a kadar, Pazar ve Pazartesi hariç her gün 12:00 – 19:00 saatleri arasında ziyaretçilerini bekliyor.

GEMSS 2023 Sergisi Açıldı

The Circle tarafından bu yıl üçüncüsü düzenlenen, Türkiye Mimarlık kültürüne katkı sağlayan pratiklere dair güncel bir arşiv oluşturmayı hedefleyen Genç Mimarlar Seçkisi ve Sergisi The Circle’da açıldı! Jotun, VitrA, Otiima ve Zuhal Müzik eş sponsorluğunda gerçekleşen sergi, 18 Şubat 2024 tarihine kadar ziyaret edilebilecek. Sergide, Türkiye'de ve dünyada mimarlığın alternatif alan, ölçek ve mecralarında pratiklerini sürdüren 10 pratik (6 kişi ve 4 ekip olmak üzere), 14 kişi yapıtlarıyla yer alıyor. GEMSS’23 seçkisi 5 Mayıs - 9 Temmuz 2023 tarihleri arasında gerçekleşen açık çağrı ile farklı ülkelerden ve Türkiye'nin birçok şehrinden yapılan çok sayıda nitelikli başvuru arasından Sait Ali Köknar moderatörlüğünde 25 Temmuz’da çevrimiçi ortamda bir araya gelen Alexis Şanal, Ertuğ Uçar, Matthew Warner, Merve Bedir, Yılmaz Değer ve Zehra Akdemir Veryeri’den oluşan Seçici Kurul tarafından belirlendi. Başvuran 87 nitelikli aday arasından seçilen ve sergide yer alan 10 pratik şu isimlerden ve ekiplerden oluşuyor: 9016 Mimarlık (Bilge Altuğ + Mehmet Metin Polat), Aslı Özge Zabun, BARN arch.(Ağacan Bahadır, Tümer Keser), Ece Duran, Emirhan Altuner, Per Se Mimarlık (Ali Derya Dostoğlu, Uğur Özer), Piknik Works (Atıl Aggündüz, Oğul Öztunç), Sacit Arda Karaatlı, Tifa Studio ve Y. Burak Dolu. Serginin yanısıra The Circle’da Ocak ve Şubat ayları boyunca bir dizi yan etkinlik gerçekleştirilecek ve seçkinin yer aldığı GEMSS’23 yayını da süreci destekleyecek.

thecircle-o.com/gemss

Türkiye’de Mimarlık Eğitimi

Salt’ın 18. yüzyıldan günümüze Türkiye’de mimarlık eğitimi tarihine ışık tutan yeni sergisi “Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri” Salt Galata’da ziyarete açıldı. Mimarakademisyen Uğur Tanyeli, Arzu Erdem ve Esra Kahveci tarafından programlanan sergi, Salt’tan Orkun Dayıoğlu ve Eylül Şenses tarafından hazırlandı. 31 Mart 2024 tarihine kadar Salt Galata’da ücretsiz görülebilecek sergiye eşlik eden kamu programları saltonline.org ve Salt’ın sosyal medya kanallarında duyuruluyor. “Mimarların okullu olması”nın tarihi bağlamında Türkiye erkenci ülkelerden biri sayılıyor. Okullaşma öncesinde mimarlık, dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye’de de, doğrudan mesleki pratik içinde çalışarak ve inşai etkinlik yaparak öğreniliyordu. Hendese Odası’nın (Hendesehâne) 1775’teki kuruluşundan başlayarak bugüne uzanan kesintisiz bir tarihi bulunuyor. İlk mühendislerin istihkam ve kentsel savunma donatıları yapan askermimarlar olarak yetiştirildiği; askerlik ve mühendislik öğretimiyle bütünleşik erken dönem, 1883’te Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi’nde özgülleşmiş mimarlık öğretiminin başlamasına dek sürdü. Cumhuriyet dönemine kadar “fenn-i mimari” dersleri okutulan Harbiye de uzun süre bir tür mimarlık okulu olarak işlev gördü; özellikle taşrada yönetimin ihtiyaç duyduğu pek çok yapı subayların tasarımı olarak ortaya çıktı. Zaman içerisinde, her yerde olduğu gibi, Türkiye’de de askerlik-mühendislik-mimarlık çözülmesi yaşandı; mimarlık eğitiminde yaşamsal önemi olmasına karşın tasarım sektöründen kopuş da başladı. Askerlik ve mühendislik ile bütünleşik tek bir okulla başlayan mimarlık eğitimi, günümüzde Türkiye genelinde yüzü aşkın okula yayılmış durumda. “Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri” sergisi, bu akademik manzaranın özellikle gündelik yaşam içindeki seyrini anlatmayı amaçlıyor.

saltonline.org

Sarının İzi

Türk Ytong, kuruluşunun 60. yılında, herkesçe tanınıp sevilen sarı renkli ikonik ürün ambalajlarını başarılı genç sanatçıların dokunuşlarıyla birer sanat eserine dönüştürdü. İkonik sarı Ytong ambalajlarının sanatçılar tarafından yeniden tasarlanmasıyla İstanbul’dan başlayan ve bir milyon ambalajla tüm şehirlere yayılarak Türkiye’nin en büyük açık hava sergisi olmaya hazırlanan “Sarının İzi”, İstanbul Bomontiada’da mekansal bir sergi olarak da sanatseverlerle buluştu. Sanat eserlerinin basılı olduğu 120 bin adet Ytong ambalajı Kasım ayı ile birlikte İstanbul başta olmak üzere Antalya, Kocaeli, Çanakkale, Yalova, Sakarya, Tekirdağ’dan başlayarak şehirlere yayıldı. Bir ay içinde yüzlerce şantiyeye ve satış noktasına ulaşan eserlerin, önümüzdeki yıl içinde bir milyon adede erişip Türkiye’ye dağılması hedefleniyor. Ürünlerin taşındığı araçlar, satış noktaları ve şantiyeler de düşünüldüğünde Türkiye’nin her noktasına yayılacak Sarının İzi alanında bir ilk olma özelliğini de taşıyor. Sanatçılar Burak Beceren, Meltem Şahin ve Piknik Works’ün eserlerinin yer aldığı sarı Ytong ambalajları bulundukları her yeri sanatın estetiğini, yaratıcılığını şehir yaşamıyla birleştirerek renklendiriyor. Çizimlerinde tekrar eden sekanslarla dayanıklı ve güvenli bir görsel ritim yaratan Burak Beceren; insana ve doğaya özgü verileri duygular üzerinden yorumlayarak çevre dostu ve sıcak başlıklarını ele alan Meltem Şahin; hafif ve uyumlu bir anlatının peşinde mekân ve çizim arasında eğlenceli bir evren yaratan Piknik Works, bu çalışmada bir mekânın anlam biriktiren alanlara dönüşümünü yorumluyor.