TürkAkım’da vana açıldı | Gaz akışı başladı

Rus doğal gazını Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan TürkAkım Doğal Gaz Boru Hattı’nda gaz akışı başladı. 31 Aralık’ta hazır hale gelen projenin vanası İstanbul’da yapılan resmi törende Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından açıldı.
TürkAkım’da başlayan gaz akışıyla birlikte Türkiye bir taraftan kendi enerji arz güvenliğini sağlayıp, Avrupa’ya transit geçişte ücret alabilir duruma gelirken, diğer taraftan güney ve güneydoğu Avrupa için bir enerji köprüsü konumunu pekiştirdi.

Yıllık toplam taşıma kapasitesi 31.5 milyar metreküp olan TürkAkım projesi iki açık deniz boru hattından oluşuyor. Her hat 930 kilometre uzunluğunda. Biri 15.75 milyar metreküp olarak Türkiye’ye gaz vermeye başlayan hatlardan diğeri ise yine 15.75 milyar metreküp gazı Bulgaristan sınırına kadar iletiyor. Avrupa’ya uzanacak bu ikinci kol planlar doğrultusunda Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan’a uzanacak.

Küresel merkez

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Hedefimiz ülkemizi küresel enerji merkezlerinden biri halini getirmektir” derken, kısa süre önce enerjinin ‘İpek Yolu’ olarak görülen TANAP’ı hizmete açtıklarını hatırlattı. Erdoğan, ayrıca yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması ve mevcut rezervlerin geliştirilmesi için de çalışmaların sürdüğünü dile getirdi.

TürkAkım’ın hedefler doğrultusunda başarılı şekilde tamamlandığını vurgulayan Erdoğan, “Tarihi nitelikte bir projedir. Projenin bir hattından 15.75 milyar metreküp doğal gaz aracı hiçbir ülke olmadan doğrudan ülkemize ulaşacak. OECD verilerine göre, 10’uncu en büyük enerji piyasasına sahip ülkeyiz. 53 milyon vatandaşımız doğal gaz kullanıyor. Bu sayı alt yapı çalışmalarıyla sürekli artıyor” diye konuştu.

Büyük ilgi görüyor

TürkAkım’ın Türkiye ve Rusya’nın ‘kazan kazan’ temelli iş birliğinin en güzel örneği olarak gösteren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye ve Rusya olarak bu örnek işbirliği ve işbirliği zemini üzerine yeni başarılara imza atmaya devam edeceğiz. Rus gazına Avrupa ülkelerinin yoğun ilgi gösterdiğini görüyoruz... İsim sahibi sayın dostum Putin’dir” dedi.

100 milyar dolar hedefi

Türkiye ile Rusya arasındaki 300-400 milyon dolar seviyesindeki ticaret hacminde 100 milyar dolarlık hedefi konuştuklarını vurgulayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özellikle son 3 yılda ikili ticarette düzenli artış yaşadıklarını ifade etti. Erdoğan, “Turizmde rekor kırıyoruz. Müteahhitlerimiz 75 milyar dolarlık işler yaptı. Karşılıklı yatırımlarımız 10 milyar doları aştı” bilgilerini paylaştı.

Avrupa’nın arz güvenliğine katkı

Rusya Devlet Başkanı Putin, TürkAkım’ın açılışına katılanların ‘sadece Türkiye ve Rusya için değil, Güney Avrupa ülkeleri için de önemli bir gelişmeye tanık olduklarını’ söyledi. Putin, bu büyük çaplı ortak projenin gerçekleştirilmesinin, Karadeniz’in dibinden boru hattının başarılı bir şekilde döşenmesiyle işbirliğinin adım adım ilerlediğini dile getirdi.

Sibirya’dan geliyor

Rus doğal gazının Türkiye’ye ihracatının 30 yıldır gerçekleştirildiğine vurgu yapan Putin, “Sadece geçen yıl Türk ortaklarımız 24 milyar metreküp gaz aldılar. Şimdi ise yeni bir güzergahtan gelecek. Bu özel ve benzeri olmayan gaz ulaştırma sistemi, modern teknolojileri barındıran bir proje” dedi.
İlk hattan gelen gazın Batı Sibirya yataklarından kaynaklandığını hatırlatan Putin, ikinci hattan gelen gazın ise Türkiye üzerinden Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan’a sevk edileceğini kaydetti. Putin, Rus doğal gazının Avrupa’ya sevk edilmesinin sadece Türk ekonomisi ve Karadeniz bölgesi için değil birçok Güney Avrupa ülkesinin ekonomisine de olumlu yansıyacağını söyledi. Putin, “Avrupa gaz piyasasının arz güvenliğinde büyük rol oynayacak” ifadesini kullandı.

Ortaklığın meyvesi

Bu projenin hayata geçirilmesinin, Karadeniz’in dibinden boru hattının başarılı şekilde döşenmesinin Rus-Türk stratejik ortaklığının kayda değer ve somut meyveler getirdiğinin göstergesi olduğunu söyleyen Putin, “Rusya ve Türkiye arasındaki iş birliği adım adım bütün alanlarda gelişiyor. Dünyadaki son derece zor duruma rağmen ve birtakım uluslararası oyuncuların bu karşılıklı yarar yönünde gelişen iş birliğimize mani olmaya çalışmalarına rağmen bu çalışmalar devam etmektedir” diye konuştu.

Russkaya ve Kıyıköy’le bağlantı

Tören kapsamında, gazın çıkış noktası Russkaya Kompresör İstasyonu ile bağlantı kurulup Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Oleg Aksyutin ve ardından Kıyıköy Alım Terminali ile bağlantı kurulup BOTAŞ Genel Müdürü Burhan Özcan’ın açıklamaları izletildi.

TürkAkım sistemine doğalgaz tedariki, Rusya’da Gazprom tarafından işletilen Russkaya Kompresör İstasyonu’ndan sağlanıyor.

TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı’nın deniz kesiminin tasarımını ve inşaatını gerçekleştiren South Stream Transport B.V. şirketi, projenin işletim aşamasında da operatör olarak görev yapacak.

Boru hattı Türkiye kıyısına Kıyıköy Alım Terminali’nde çıkıyor. Buradan sonra BOTAŞ tarafından inşa edilen birinci kara hattı doğalgazı Türkiye’nin iletim şebekesiyle buluşturuyor. Gazprom-BOTAŞ ortaklığınca yapılan ikinci kara hattı ise doğalgazı Avrupa’ya sevkiyatı için Türkiye sınırına taşıyor.

Sürekli denetlenecek

TürkAkım için denizin dibinden her biri 15.75 milyar metreküplük kapasiteye sahip, derinliği 2 kilometreyi, uzunluğu 1800 kilometreyi aşan borularla iki paralel hat döşendi.

Boru hatları en az 50 yıl faaliyet gösterecek şekilde inşa edildi.

TürkAkım’la Karadeniz’in altından taşınan doğalgaz, uzman ekipler tarafından sürekli olarak izliyor.

TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı’nın derin sulardaki kısmı ise dünyanın en büyük inşaat gemisi olan Pioneering Spirit tarafından döşenmiş, Karadeniz’in en derin kısımlarında rekor kıran çalışmalar yapılmıştı.

‘Kazan-kazan-kazan’

TürkAkım’ın enerjide dünyaya örnek bir proje olduğuna vurgu yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bu vizyon projenin sadece Türkiye ve Rusya için değil Avrupa için de önemli bir kazanç olduğunu söyledi. Dönmez, “TürkAkım, planlanan takvimden daha önce tamamlanarak gaz akışına hazır hale geldi. Kuzey’den Güney’e her vatandaşımızın hayatına dokunacak. Türkiye, Doğu ile Batı’yı bu sefer enerji ile birbirine bağlıyor. Bu dev proje ile kazananlar sadece Türkiye ve Rusya değil, Avrupa da bu anlamda büyük kazanç sağlıyor. Bu proje, üçlü kazan kazan kazan anlayışının bir sonucudur” diye konuştu.




Bakan Dönmez, TürkAkım’ın ilk alıcısı konumunda olan Türkiye’nin doğalgaz arzında proje sayesinde riskleri de ortadan kaldırdığını söyledi.

İşbirliğini artıracak

Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türkiye üzerinden Avrupa’ya gaz aktaracaklarını belirtirken, tüm tarafların elinden gelenin en iyisini yaptığını söyledi.
Novak, “Benzeri olmayan bir proje. Türkiye ve Avrupa’nın enerji piyasalarının güvenliğini sağlayacak bir proje. Rusya her zaman taahhütlere bağlı. Bu sadece enerji alanında kalmayacak tüm ekonomi alanında iş birliğini artıracak” dedi.
TürkAkım, Türkiye’yi doğalgazın ilk alıcısı yaparak transit riskleri de ortadan kaldırıyor. Bölgede yaşanacak muhtemel istikrarsızlıkların Türkiye’nin doğalgaz tüketimine etki etmeyeceği belirtiliyor.