14.05.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Levent Köprülü - Otokolik
Özellikle 2008’deki küresel kriz döneminde araç satışlarını artırmayı amaçlayan otomotiv üreticilerinin çabaları sonucu yıldızı parlayan SUV araçlar, gerek ABD’de gerekse de Avrupa’da popüler olan “minivan” (MPV) sınıfının neredeyse yok olmasını sağlamıştı. Şimdilerde ise benzer bir durum, Türkiye’de de popüler olan “sedan”lar için geçerli olacak gibi görünüyor. Nitekim ABD’nin iki önemli üreticisi olan Chrysler’den (Fiat Chrysler) sonra Ford da, bu kıtada sedan modellerinin satışına son vereceğini duyurdu. Yani SUV tipi araçlar, artık sedanların da varlığını ciddi şekilde tehdit etmeye başladı...
Satışları düşüyor
Ford, 2020’de Kuzey Amerika satışlarının yüzde 90’ının SUV ve pick-up türü araçlardan oluşacağını, halen satılan Fusion (Avrupalı Mondeo), Focus, Taurus gibi modelleriyle vedalaşabileceğini açıkladı. Fiat Chrysler Automobiles (FCA), buna benzer bir kararı geçen yıl vermiş, Chrysler 200 ile Dodge Dart gibi sedan modellerinin üretimini durdurma kararı almıştı.
Sedan otomobillerin popüler olduğu önemli pazarlardan biri olan ABD’de, satışların 2008 yılından bu yana sürekli düşüş kaydettiği, bunun benzeri bir durumun, Çin pazarında da görüldüğü kaydediliyor. Nitekim 2008 yılında sedan otomobillerin, ABD pazarındaki payı yüzde 38 iken, bu oran geçen yıl yüzde 27’ye kadar geriledi. Buna karşılık SUV araçların ABD pazarındaki satışlarda payı, geçen yıl yüzde 41’e yükseldi.
Sedanların popüler olduğu Çin pazarında da benzer bir durum söz konusu. 2008’de sedan otomobillerin satışlardaki payı yüzde 49 gibi yüksek bir orandayken, geçen yıl bu oran yüzde 39 olmuş. SUV’ların payı ise 2008’deki yüzde 6.3’ten, 2017’de yüzde 42’ye çıkmış durumda.
Sedan otomobillerin başından beri popüler olmadığı Avrupa’da ise bu durum, farklı gelişti. Büyüyen SUV ve crossover pazarı, Avrupa’da çok popüler olan “hatchback” tipi otomobillerin satışlarını azalttı. Geçen yıl Avrupa’daki otomotiv satışlarının yüzde 29’u, SUV ve crossover araçlardan oluştu...
Türkiye’de biraz farklı
Sedan otomobillerin büyük pazar payına sahip olduğu Türkiye’de durum Çin ve ABD’deki gibi dramatik değil. 2008’de toplam pazarın yüzde 54’ü sedanlardan oluşurken, geçen yıl bu oran sadece yüzde 49’a düştü. 2008-2017 arasında sedanların en düşük paya sahip olduğu yıl ise, yüzde 44.6 ile 2013... SUV modellerin toplam satışlarda aldığı pay ise, şimdilik yüzde 17. Ancak düşük hacimli motorlara sahip olmaları ve fiyatlarının sedanlara göre makul seviyede olması, Türkiye’de SUV’lara ilgiyi artırıyor.
Üretimde yükü hafif ticari taşıdı
Bu yılın ilk 4 aylık döneminde toplam otomotiv üretimi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2 düşüş yaşarken, binek otomobil üretimi de yüzde 6 oranında azaldı. Ancak ticari araç ihracatında yüzde 8’lik artış olması, bu sınıftaki araçların üretiminde yüzde 10’luk artış getirdi ve toplam otomotiv üretimindeki düşüşün sınırlı kalmasında “denge” görevi üstlendi.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, Türkiye’de toplam otomotiv üretimi bu yılın ocak-nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azalarak 563 bin 695 adet oldu. Bu yılın dört ayında otomobil üretimi, geçen yıla oranla yüzde 6 düşüşle 375 bin 957 adet oldu. Binek otomobildeki bu düşüşe rağmen toplam üretimdeki azalmanın yüzde 2’lik seviyede kalması ise, ticari araç grubunda ilk 4 aylık üretimde yüzde 10’luk artış gerçekleşmesinden kaynaklandı. Nitekim her ne kadar hafif ticari araç satışlarında düşüş olsa da, ihracatın da etkisiyle , hafif ticari üretimi yüzde 8 artış kaydetti. Ağır ticari araç grubundaysa artış yüzde 33 seviyesinde gerçekleşti.
Geçen yılın Ocak-Nisan dönemine göre ticari araç pazarı yüzde 7 ve hafif ticari araç pazarı yüzde 10 oranında düşüş yaşarken, ağır ticaride pazar yüzde 29 arttı. Ağır ticari araçtaki bu artış, üretime yansırken, OSD, bunun baz etkisi kaynaklı olduğunu belirtiyor.
Yetkili satıcılara farklı kazanç alternatifi...
Türkiye’nin önde gelen filo kiralama şirketlerinden Intercity, yetkili otomobil satıcılarına “Intercity Partner” sistemiyle kiralama ağına dahil olma imkanı sunuyor. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Vural Ak, filo kiralama sisteminin Türkiye çapında daha yaygınlaşması amacıyla “Intercity Partner” oluşumu altında yeni bir iş modelini hayata geçirdiklerini belirterek, yetkili satıcılara da yeni bir alternatif sunduklarını dile getirdi.
Ak, “Türkiye’deki yetkili satıcılar kârlılık açısından zor bir dönem yaşıyor... Intercity olarak bayilere yeni bir kazanç kapısı oluşturduk. Yeni iş modelimizle, bulundukları bölgelerde bir ortağımız olarak filo kiralama yapmalarını istiyoruz. Böylece onlara 4 farklı ilave kazanç sağlıyoruz” dedi. AK, şöyle devam etti:
Sınırlı sayıda
“Sistemimize dahil olan iş ortakları, kiralama işleminden komisyon alıyor. Kiralanma halinde aracı da, o bayiden satın alıyoruz. Bunlara ilave olarak kiralanan aracın bakım, lastik değişimi, hasar, sigorta ve benzeri işletme işlemlerinden de gelir elde edebilecekler. Son olarak kiralama süresi tamamlanan araçların satışı da, yine bir başka kazanç kapısı olacak. Intercity Partner sistemine dahil olan üye kuruluşlar, 130 bin TL fiyatı olan bir araçtan toplamda 3 yılda 30 bin TL’ye kadar kazanç sağlayabilecek.”
Intercity Partner sisteminde, halen 80’e yakın iş ortağıyla anlaşma sağlandığını ve bu sayının 100’e ulaşmasının beklendiğini söyleyen Vural Ak “Intercity Partner ile ilave 100 yeni satış noktasıyla, yıllık ortalama 10-12 bin ilave araç kiralama yapmayı hedefliyoruz” dedi.
Hyundai’den kompakt seçenek: Kona
Hyundai’nin en yeni modeli olan ve B sınıfı SUV’lar arasına karışan Kona, Türkiye’de 99 bin 900 TL’den başlaşyan fiyatlarla satışa sunuldu. Santa Fe ve Tucson modelleriyle birlikte markanın SUV seçenekleri arasına katılan Kona, kompakt özellikleri ve pratik yapısıyla öne çıkıyor.
Koreli üreticinin yeni tasarım kimliği olan basamaklı tip ızgaraya sahip Kona, radikal ön ve arka tasarımıyla dikkat çekiyor. Aynı zamanda kaslı bir görünüme de sahip olan Kona, bunu 18 inçlik jantları, siyah renkli tavanı ve 9 farklı dış renk seçeneğiyle de pekiştiriyor. İç mekandaysa zarif ve kaliteli bir his veren gösterge paneli bulunuyor. Havalandırma ızgaralarının çerçevelerinde kullanılan renklerse, aracı daha dinamik kılıyor.
4x4’ü de var
Hyundai Kona, en son teknoloji ürünü güç aktarma organları ve dört tekerlekten çekiş sistemiyle donatılıyor. Başlangıç seviyesinden itibaren sunulan motor seçeneklerinde son derece yüksek tork ve yakıt verimliliği bulunuyor. Turbo beslemeli 1.0 lt ve 1.6 lt benzinli motorlar, manuel ve çift kavramalı (DCT) şanzımanlarla kombine ediliyor. Hyundai, 6 ileri manuel şanzımanı 120 beygir gücündeki 1.0 lt T-GDI motor seçeneğinde kullanırken, serinin en hızlı ve en keyifli versiyonu olan 177 beygirlik 1.6 lt T-GDI motor da 7 ileri DCT otomatik şanzımanla sunuluyor. 4x4 seçenek de, yine sadece 1.6 lt motorla alınabilecek.
Akıllı telefonlar ve diğer elektronik cihazlar için yüksek seviyede bağlantı özellikleriyle donatılan Hyundai Kona, isteğe bağlı 8 inçlik bilgi-eğlence sistemi, Apple CarPlay ve Android Auto ile destekleniyor. Bununla birlikte Kona’da bulunan “Display Audio” özelliği, araç içindekilerin, akıllı telefonlarının içeriğini Apple CarPlay ve Android Auto aracılığıyla sistemin ekranına aktarabiliyor. Kablosuz şarj özelliğiyle de akıllı telefonlar için son derece pratik bir kullanım imkanı sunuluyor.
Yıllık satış hedefi 3 bin
Hyundai Assan Genel Müdürü Önder Göker, KONA’nın Türkiye’deki satış hedefinin 3 bin adet olduğunu vurgularken, “Aynı zamanda en çok tercih edilen ve arzulanan bir SUV modeli olmasını ümit ediyoruz” dedi. Göker, Kona ile SUV sınıfındaki pazar paylarını artırmak istediklerini de sözlerine ekledi.