‘Stok’çuluk gıdayı çöpe dönüştürüyor

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Kemal Zeki Taydaş, yanlış ve lüks tüketim alışkanlıklarının bir süre sonra israfla sonuçlandığını söyleyerek, “Bir evin tüm fertleri günlük, haftalık ve aylık olarak ihtiyaçlarını listelemeli ve bu listenin alışverişini yapmalıdır. Unutmayın, kendinize yeteceğin ötesinde yapmış olduğunuz her alışveriş, o an için ona sizden daha çok ihtiyacı olan bir insanın o gıdadan mahrum kalması demektir” dedi.

Gıda israfı ve korunması konusunu Milliyet’e değerlendiren Taydaş, özellikle endüstriyel gelişmiş toplumların en büyük sorunlarından ikisi olan yanlış ve lüks tüketim alışkanlıklarının israfla sonuçlandığını belirterek, “İnsanlar, ne yazık ki ihtiyacı olanın ötesinde gıda maddesi satın almak, onu evine götürmek gibi bir güdüyle hareket ediyor. Anlık bir duygusallıkla yaptığı alışverişin kölesi oluyor. Oysa ki o fazladan alınan şey, çok büyük ihtimalle sofrasına tüketeceği bir gıda maddesi olarak gelemiyor bile. Nihayetinde de, tavsiye edilen tüketim tarihi ve son tüketim tarihi geçmiş, besleyici nitelikteki değerlerini yitirmiş bir ürün olarak çöp oluyor” dedi.

Dünyada her yıl 1.3 milyar ton gıda maddesinin bu şekilde çöp olduğunu belirten Taydaş, bunların hiçbir insan veya hayvan beslenmesine yaramadığını da söyledi.

Hayvan yemi olabilir

Taydaş, en çok israf edilen gıda ürünleri ve israfın önüne geçilmesi için yapılması gerekenleri ise şöyle anlattı:

“Bizim coğrafyamızda en çok israf edilen gıda maddesi ne yazık ki ekmek. Ekmek, yanlış ve lüks tüketim alışkanlıkları nedeniyle özellikle toplu tüketimin çok fazla olduğu yemekhaneler, toplu yemeklerin sunulduğu catering firmaları ve lokantalar başta olmak üzere hatta evlerde bayatlıyor, kullanılabilme niteliğinden uzaklaşıyor ve çöpe gidiyor. Bu ekmekleri en iyi değerlendirme yolu belki bir büyükbaş ya da küçükbaş hayvana yem yapmak olabilir.

İsrafın en büyük nedenlerinden biri mevsim ürünlerinin mevsiminde alışverişinden uzaklaşılması. Yaz meyvesini ve sebzesini yazın alıp bir öğün yemek olarak soframıza getirmek varken yaz aylarında kış meyve ve sebzelerinden; kış aylarında da yaz meyve ve sebzelerinden oluşan menüler sofraya getirilmeye gayret ediliyor.

Aralık - ocak ayında domates, patlıcan, salatalık, biber gibi yaz yaş sebzelerinden yemek yapılması kadar yanlış bir şey yok. Kışın da doğa ananın pırasa, ıspanak, pazı, karnabahar, brokoli, pancar gibi çok güzel nimetleri var.”

Taydaş, herkesin ihtiyaçlarını iyi belirlemesi gerektiğine işaret ederek, “Bir evin tüm fertleri günlük, haftalık ve aylık olarak ihtiyaçlarını listelemeli ve bu listenin alışverişini yapmalıdır. Unutmayın, kendinize yeteceğin ötesinde yapmış olduğunuz her alışveriş, o an için ona sizden daha çok ihtiyacı olan bir insanın o gıdadan mahrum kalması demektir” dedi.

Ekmekler buzluğa

“Gıdanı Koru” kapsamında tanıtılan projelerden birisi de “Ruhun Doysun” internet sitesi. Sitede artan gıdaların nasıl değerlendirilebileceği konusunda bilgi veriliyor.

Dünyada en çok ekmek tüketilen ülkelerden birisi olan Türkiye’de özellikle ekmeğin değerlendirilmesi önem taşıyor. Sitede verilen bilgilere göre, ekmekler dilimlenip buzluğa kaldırılarak korunabiliyor.

Kuruyan ekmeği biraz su damlatıp fırına vererek de taze haline döndürmek mümkün. Daha sonra ekmek kızartma makinesinde ısıtılabilen ekmekler, ekmek tatlısı, tarator, tarama, muhammara olarak değerlendirilebiliyor.

BİTTİ