‘Startup’larda yüksek değerlemeler bitiyor’

HANİFE BAŞ- Türkiye’de ve dünyada geçen yıllarda rekorlar kıran startup ekosisteminde değerlemelerin artık daha düşük olacağı belirtildi.

Girişimcilik Vakfı Başkanı ve seri yatırımcı Sina Afra, startup ekosisteminde yüksek değerlemelerin artık bittiğini söyledi. Afra, 2022’nin birinci çeyreği ve üçüncü çeyreğinde yapılan risk sermayesi yatırımlarının dünya seviyesinde yüzde 70 kadar gerilediğini anımsatarak, “Erken aşama yatırımların nispeten daha iyi bir düzeyde devam ettiğini söyleyebilsek bile, Seri A sonrası turlarda daralma gözlemleniyor. Türkiye’de durum çok farklı değil. Erken aşama nispeten geç aşamaya göre daha kolay. Ama son 2-3 yılda şahit olduğumuz kolay para bulma dönemi kapandı ve alıştığımız yüksek değerlemeler artık uzun bir süre sadece hafızalarımızda güzel bir anı olarak kalacak. Piyasalarda daha düşük değerleme seviyelerine geçiliyor” ifadelerini kullandı.

Sınav yılı olabilir

Geç aşamada yatırım bulma olanaklarının 2022’de ciddi bir şekilde daraldığını dile getiren Afra, “Bu tüm dünya için geçerli. Pandemi sonrası alevlenen enflasyon, Ukrayna savaşı ve enerji krizi gibi konular hakim. Türkiye özelinde bu sorunlara yüksek enflasyon ve devalüasyon gibi dinamikler ekleniyor. Onun için önümüzdeki 18-24 ay yatırım hacimlerinin çoğalmasını veya değerlemelerin son yıldaki düzeylere çıkmasını beklemiyorum. Tam tersine 2023 yeni bir sınav şeklinde startup’ların karşısına çıkabilir” diye konuştu.

Afra, değerlemelerin çok daha düşük olabileceğini ifade ederek, “Herkesin ‘down round-aşağı yuvarlama’ gibi tabirlere yeniden alışması gerekebilir veya teknoloji sektörü işten çıkarmalara devam edebilir. Ancak elbette bu dönemde bir gün normalleşecek ve yerini daha rahat günlere bırakacak. O zamana kadar temelleri sağlam tutmakta, karlılığın hızlı büyümeden daha değerli olduğunu, iyi bir iş yerinin ve ortamın değerini hatırlamakta fayda buluyorum” değerlendirmesini yaptı.

Türkiye’de son 12 ayda en çok yatırımı oyun sektörünün aldığını kaydeden Afra,  “Türkiye’de oyun sektörünün finansmanının sadece başarılı olanlara indirgeneceğini düşünüyorum” ifadesini kullandı.

Yurtdışı hedeflenmeli

Sina Afra, Türk girişimcilerin yurtdışı hedeflemesi gerektiğine işaret ederek, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bir Türk girişimin tüm gelirleri TL ise yabancı yatırımcı neden yatırım yapsın? Erken aşama yatırımların çok büyük bir bölümü Türk fonlardan geliyor. Seri A ve sonrası için yatırım yapan yabancı yatırımcılar ya stratejik yatırımcı olması halinde yatırım yapıyor ya da girişimin Türkiye dışına açılmasını desteklemek için yapıyor. Bu iki olasılığın örnekleri bir hayli fazla. Yurtdışı hedeflenmeli.”

İstanbul’un hâlâ şansı var

İstanbul’un halen bir girişimci merkezi olabileceğine değinen Afra, “Ama global anlamda böyle bir konuma gelemedi. Ama doğru adımlar atılırsa bu değişebilir. Yabancı girişimlere hızlı oturma ve çalışma izinleri, şirketini Türkiye’de kuran yabancı girişimciye bir süre vergi muafiyeti, girişimci ekosistemin buluşabileceği ticari amaçlı olmayan merkezler, finansman olanaklarını güçlendirmek gibi hamlelerle bu başarılabilir” dedi.