Sanayide kriz çanları!

Küresel mali krizin Türkiye’ye doğrudan ve dolaylı etkilerinin hissedilir hale geldiği ağustos ayında sanayi üretiminde sert bir düşüş yaşandı. Son 31 ayın en kötü performansını sergileyen sanayide üretim geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 4 düşüş gösterdi.
İmalat sanayii toplamında yüzde 5.7’lik üretim düşüşü olurken, alt sektörlere göre bilgi işlemde yüzde 57, haberleşme cihazlarında yüzde 37, tekstilde yüzde 21’e varan üretim düşüşleri yaşandı.
Toplam sanayi üretimi Ocak 2006’daki yüzde 5.2’lik düşüşün ardından, bu yıl ağustosta ikinci ve en yüksek düşüşünü kaydetti. Anılan 31 aylık dönemde bundan önceki üretim düşüşü ise yüzde 1’le Aralık 2007’de yaşanmıştı.

Toplamda yüzde 3.6 artış
Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre,  sanayi üretim endeksi, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4.0 gerileyerek 141.2’ye indi. Ağustosta madencilik sektörü endeksi yüzde 8.5, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi de yüzde 3.6 artarken imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 5.7 azaldı.
Ağustos ayında yaşanan üretim düşüş sonucu, ilk 8 ay itibariyle geçen yılın eş dönemine göre toplam sanayi üretimi artış oranı yüzde 3.6 düzeyinde oluştu.
Bu dönemde madencilik endeksinin yüzde 8.9, imalat sanayi endeksi yüzde 3, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi de yüzde 6.7 arttı.

Yatırımcı frene basıyor
Geçen yılın ilk sekiz ayında 19 milyar 988 milyon YTL’ye ulaşan teşvik belgesi alınan yatırım tutarı, bu yıl aynı dönemde 19 milyar 773 milyon YTL’de kaldı. Yıllık enflasyon baz alındığında teşvikli yatırım tutarında reel olarak yüzde 11 dolayında bir düşüş olduğu belirlendi.
Toplam teşvikli yatırımlarda en büyük paya sahip olan imalat sanayii yatırımlarının tutarı geçen yılın eş dönemine göre yüzde 12 azalarak 7.8 milyar YTL’ye geriledi. Geçen yılın ikinci hizmetler sektöründeki yatırımlar yüzde 28.4 azalışla 5.3 milyar YTL olunca bu sektör üçüncülüğe geriledi. Yatırım tutarı yüzde 87.4 artışla 5.8 milyar YTL’ye ulaşan enerji de ikinciliğe çıktı. Madencilik yatırımları yüzde 69.8 artarak 657 milyon, tarım yatırımları ise yüzde 10.5’lik düşüşle 246.7 milyon YTL oldu.
Marmara Bölgesi’ne yönelik yatırım tutarı yüzde 42.4 artışla 7.7 milyar YTL’ye, bu bölgenin toplam yatırımlardaki payı yüzde 27.1’den yüzde 39.1’e çıktı. Teşvikli yatırım tutarı yüzde 20.9 azalarak 2.4 milyar YTL’ye gerileyen İç Anadolu’nun toplamdaki payı ise yüzde 15.4’ten yüzde 12.3’e düştü.