Samsun sigarası üreten Akhisar fabrikasına yüzde 51 hisse ile İngiliz - Amerikan şirketi BAT ortak oldu. BAT, 49 yıllığına Samsun ve Yeni Harman sigaralarının marka hakkını devralıyor. Konu ile ilgili YPK kararı çıktı
YÜKSEK Planlama Kurulu'nun (YPK) 15 Aralık 1997 tarihli kararı ile TEKEL'e ait Akhisar Sigara Fabrikası'na bir İngiliz - Amerikan çokuluslu şirketi olan British American Tobacco (BAT) firması ortak oldu. BAT'ın hissesi yüzde 51. TEKEL'in hissesi ise, yüzde 48. Yüzde 1'lik hisse de bir vakfa ait.
YPK'nın kararında, "Akhisar Sigara Fabrikası'nda Samsun ve Yeni Harman sigaralarıyla BAT'ın uluslararası markalarının üretilip pazarlanması amacıyla TEKEL ve BAT tarafından 280 milyon
dolar sermaye ile kurulacak ve yılda 25 milyar adet sigara üretim kapasitesine sahip olacak ortaklığa TEKEL Genel Müdürlüğü'nün Akhisar Sigara Fabrikası bina ve arazisi ile nakit veya yaprak tütün olmak üzere toplam 134.4 milyon dolar karşılığı yüzde 48 sermaye payı oranında katılmasına karar verilmiştir" deniyor. YPK kararının altında Başbakan Mesut Yılmaz, Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit ve ilgili bakanların imzası bulunuyor.
BAT, 49 yıllığına Samsun ve Yeni Harman sigaralarının marka hakkını devralıyor. Tek Gıda - İş Sendikası Genel Başkanı Orhan Balta, YPK kararını şiddetle eleştirdi. Orhan Balta şunları söyledi:
"TEKEL'e yerli ya da yabancı bir firmanın ortaklığı ancak yasa ile mümkün. 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu'na göre bir KİT statüsünde olan TEKEL'in satılması ya da ortaklık için TBMM'den özel bir yasa çıkartmaları gerekiyor. Böyle bir yasa meclisden geçemeyeceği için gizli bir yol denendi. YPK kararı ile BAT adlı şirket 49 yıllığına TEKEL'in ürünlerine el koyuyor. Kendi ulusal pazarımızı ele geçiremeyen yabancı tekeller, şimdi yerli ürünlerimize el koyup 2.5 milyonluk bir tütün ekici ailesini saf dışı bırakmak istiyorlar. Bu konuda iptal davası açacağız."
Orhan Balta, uluslararası tekellerin Türkiye'deki sigara piyasasının yüzde 50'sine sahip olan yerli ürünleri kıramadığını belirterek, "Öncelikle üç yıl için BAT firması TEKEL'in fabrikasını, işçisini kullanarak üretim yapacak. Sonra kendi makinalarını Akhisar fabrikasına getirecek. BAT kendi markasına pazar payı açacak. Zaman içinde Samsun'un üretimi düşecek, piyasadan çekilecek. O zaman yerli tütüne de ihtiyaç kalmayacak" dedi.
Öte yandan dünkü resmi gazetede, TEKEL'in büyük ölçüde özelleştirilmesine olanak sağlayacak Bakanlar Kurulu kararı yayınlandı. "Yaprak Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimi, Satışı ve İthalatı, Fon Alınması ve Bu Fonun Kullanılmasına Dair Usül ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin" Bakanlar Kurulu kararında, TEKEL'in kendine ait sigara markalarını, fabrikalarını ve diğer varlıklarını tahsis ederek ortaklıklar oluşturabileceği belirtiliyor.