Sağlıkta ‘yerli’ hedef 100 ilaç ve 100 cihaz

Evrin Güvendik - Sağlık Bakanlığı’na bağlı Türkiye Sağlık Enstitüleri (TÜSEB) Başkanı Prof.Dr. Ümit Kervan, Meclis Bebek Ölümleri ve Özel Sağlık Kuruluşlarını Araştırma Komisyonu’nda, faaliyetlerini ve yeni projelerini anlattı.

TÜSEB bünyesindeki TÜGEM Genom Merkezi ile Türkiye’deki tüm gen analizlerinin tek bir merkezde toplanmasını amaçladıklarını belirten Kervan, “Dışarıya herhangi bir veri göndermiyoruz. Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğümüzle, Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğümüzle ve diğer özel laboratuvarların bir kısmıyla protokoller yaptık. Artık Türkiye’deki evlilik öncesi taramalarda, özellikle SMA’nın taranmasında bütün genomlar, hukuki olarak izinler alınarak bize geliyor. Türkiye’deki hiçbir gen örneği dışarı gitmeden, Türk toplumunun nadir hastalıklarını burada analiz ederek, bunların tanı kitlerini geliştirmeyi hedefliyoruz” dedi.

Genom merkezi

2.5 ayda binin üzerinde genom topladıklarını, yıl sonuna kadar 4 bin genomu toplamayı hedeflediklerini söyleyen Kervan, “Amacımız Avrupa’nın en büyük genom merkezi olabilmek” diye konuştu. 

Kervan, Türkiye Kanser Enstitüsü faaliyetleri kapsamında yeni kanser hastaları için “CAR T-cell (hastanın bağışıklık sistemini yeniden hedeflendirme)” tedavisi geliştirildiğini, bu çalışmanın da Kanser Enstitüsü ve Biyoteknoloji Enstitüsü tarafından yürütüldüğünü bildirdi. Kervan, Yapay Zeka Enstitüsü üzerinden ise Türkiye’de sağlık sektöründe üretim yapmak isteyen, tıbbi cihazların geliştirilmesinde uluslararası firmalarla yarışabilecek Türk firmalarını desteklemeyi hedeflediklerini kaydetti. TÜSEB olarak halen ihtiyaç durumunda olan 100 ilaç, en çok para harcanan 100 ilaç, en çok ihtiyaç duyulan 100 tıbbi cihaz ile en çok para harcanan 100 cihazı analiz ettiklerini belirten Kervan, bunların Türkiye’de üretiminin hedeflendiğini söyledi.

Biyoterörizmi tespit kiti

Kervan, TÜSEB bünyesindeki Türkiye Aşı Enstitüsü’nün hedeflerini anlatırken, ülkenin ihtiyacı olan aşıları belirlediklerini, yapılan analizlerin ardından da bu aşıların Türkiye’de üretilmesini hedeflediklerini kaydetti.

Kervan, “Hedefimiz, aşının Türkiye’de doldurulması değil üretilmesi. Yol haritamız, bilimsel hedeflerimiz belli. Bunun yanı sıra yeni salgınlara hazır olmalıyız. Aşı Enstitüsünün bu yönde bir çalışması var. Dünyanın diğer bir çok ülkesinde biyoterörizmin özellikle hangi suçlarla yapıldığını tespit edebilecek kitleri geliştirmeye çalışıyoruz” diye konuştu.