16.12.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Hanife Baş
Türkiye’de bu yıl startup’ların çektiği yatırımlar rekor kırarken, sağlık, yazılım, e-ticaret, yapay zeka, ödeme sistemleri, uzaktan eğitim gibi alanlar öne çıkıyor. 2020’nin ilk 10 ayında 118 milyon dolarlık yatırım çekildi. Ülke tarihinde startup’lara yatırım rekoru 2017 yılında 112 milyon dolarla gerçekleşmişti. Zor bir yılın ilk on ayında en büyük yatırım hacmine ulaşıldı.
Bölgede lider olduk
Girişim sermayesi fonu Revo Capital’in ortağı Cenk Bayrakdar, 2020 yılının tüm zorluklara karşın startup’ların ayakta kalmaya çalıştığı, inovasyonla büyümeye odaklandıkları bir yıl olduğunu söylüyor.
Ülkemizdeki pek çok girişim sermayesi fonunun ikinci fonlarını kurduklarını anımsatan Bayrakdar, “Böylece zor bir döneme yatırım için önemli bir kaynakla girilmiş oldu. Türkiye’de 2020’de yapılan yatırımlar, ilk 10 ayda son 3 yıldaki yatırım trendini aştı. 118 milyon dolarla Doğu Avrupa’da uzun zamandır ilk defa Türkiye’nin bölgenin liderleri konumundaki Polonya (92 milyon dolar) ve Estonya’nın (58 milyon dolar) önüne geçtiğini görüyoruz. Ayrıca 118 milyon dolar 106 girişimle ulaşıldı. Global trendlere paralel olarak yatırım turlarında hacim ve değerlemeler artıyor” ifadelerini kullanıyor.
Dijitalleşme trendi
Peki, yatırımcılar en çok hangi alanlara ilgi gösteriyor? Bayrakdar, şunları söylüyor: “Türkiye’de bu yılın ilk çeyreğinde 47.7 milyon dolarlık yatırım SaaS’a yani hizmet olarak yazılıma yapıldı. Bunu 17.6 milyon dolarla finans teknolojileri izledi. Revo Capital olarak B2B, SaaS, finansal teknolojiler, pazaryerleri, yapay zeka ve sağlık alanında yazılım çözümleri odaklandığımız ana alanlar. Ayrıca yapay zekâ teknolojilerinin sağlık alanında kullanımı arttı. Ödeme teknolojileri de şekil değiştirecek. Şirketlerdeki çevrimdışı süreçleri dijitalleştiren ve çevrimiçine taşıyan, çalışanların uzaktan ortak çalışmasına imkân tanıyan yazılımlar ön plana çıkmaya devam edecek. E-ticaret alanında yeni fırsatlar doğdu. Amazon ve Alibaba gibi web temelli online alışveriş tecrübelerinin yerini Pinduoduo gibi daha sosyal ve mobil temelli alışverişe bırakmaya başladığını görüyoruz. Sağlık ise pandemiyle önemi bir kez daha vurgulanan ve ilgi odağı olan diğer bir alan.”
Salgını önlemeye yönelik girişimler öne çıkıyor
Şirketortağım Melek Yatırımcı Ağı Başkanı Mehmet Buldurgan, bu zorlu süreçte dijital dönüşüme hızlı adapte olabilen, nakitini iyi yönetebilen ve krize karşın büyüme sağlayabilen girişimleri başarılı bir geleceğin beklediğini dile getiriyor.
Ağ olarak kendilerinin bugüne kadar 14 girişime toplam 33.4 milyon TL’li yatırım yaptığını aktaran Buldurgan, 2020 yılı sonuna kadar bir girişime daha yatırım yapacaklarını açıklıyor.
Yeni unicorn çıkar mı?
Bu dönemde sağlık yatırımları öne çıkıyor. Buldurgan, startup dünyası için özellikle virüs salgınını önlemeye yönelik çözümler geliştiren sağlık teknolojileri dikeyindeki girişimlere müthiş destekler verildiğine dikkat çekerek, “Bu alanda faaliyet gösteren girişimlerin Sanayi Bakanlığı, Tübitak, Kalkınma Ajansları gibi kurumların Kovid-19 ile mücadele kapsamında sunduğu desteklerden faydalanması iyi bir fırsat. Bu süreçte startup dünyasının açığını sağlık teknolojileri başta olmak üzere mobil ödeme çözümleri ve online hizmet geliştiren girişimlerin kapatacağını düşünüyoruz” diyor.
Mehmet Buldurgan, ‘Türkiye’den yeni unicorn çıkar mı’ sorusuna da şu yanıtı veriyor: “Özellikle pandemiyle birlikte ülkemizde ve dünyada sağlık, mobil ödeme çözümleri ve eğitim teknolojileri girişimlerine duyulan ihtiyaç arttı. Özellikle bu alanda faaliyet gösteren Türk startup’larının yeni pazarlara açılarak ve doğru stratejiler izleyerek unicorn olma potansiyellerinin artacağını düşünüyoruz. Oyun sektörünün aldığı yol oldukça başarılı. Arkası gelecektir.”
Bazı alanları sahiplenelim
Cenk Bayrakdar, startup ekosisteminin büyütülmesi için yapılması gerekenleri de şöyle aktarıyor: “Ülke olarak sahip olduğumuz belki de en değerli kaynağımız yetenekli ve eğitimli gençlerimiz. Ancak Avrupa’da genç işsizliğinin en yüksek olduğu ülkelerden biriyiz. Eğitimli gençlerimizin beyin göçüne kaybedilmemesi ve bunun yerine girişim ekosistemimize kazandırılması çok önemli. Bunun yolu ise ülkemizin girişimci dostu imajının güçlendirilerek tüm dünyaya ısrarlı bir şekilde anlatılması. Ülkemizin özellikle Doğu Avrupa ve Ortadoğu’da fintek, SaaS, oyun, nesnelerin interneti, sağlık teknolojisi gibi bazı dikeyleri sahiplenmesi, devletimizin bu konuların gerektirdiği fark yaratacak regülasyon düzenlemelerini yapması büyük bir ivme kazandırır. Bunun yapılması ülkemizi cazibe merkezi haline getirecektir. Aynı zamanda devletimizin özellikle Türkiye’ye yatırım yapan yerli ve yabancı fonlara destekleyici şekilde yatırım yapması çok önemli.”
Açık ve şeffaf olun
Mehmet Buldurgan, girişimcilere de şu önerilerde bulunuyor: “Girişimcilerin projelerine inanmaları, çok çalışmaları, sebatkar olmaları, iyi bir ekip kurmaları ve asla doğrudan şaşmamaları önemli. Özellikle yatırım arayışında olan girişimcilerin açık ve şeffaf olmaları, neden yatırıma ihtiyaç duydukları ve alacakları yatırımı nerelerde kullanacaklarını açıkça belirtmeleri, yatırımcının karşısına çıkarken hazırlamış oldukları, girişim sunumlarının net ve anlaşılır olması şart. Ayrıca girişimciler zaman zaman sadece yatırım rakamını düşünüyor. Halbuki yatırımcının sağlayacağı network ve deneyim katkısı, çoğu zaman girişime yatırılan paradan daha önemli katkı ve destek sağlar.”
YARIN: 2021 YILINDA YATIRIMLAR DAHA DA HIZLANACAK