Rus muhalifi ve eski WhatsApp’cı

WhatsApp’ın sunduğu güvenlik sözleşmesi sonrasında Telegram, Signal ve BiP’e adeta bir sanal göç yaşanıyor. Son rakamlara göre Telegram 500 milyon, BiP 10 milyon kullanıcı sayısına ulaştı. Signal’i ise dünyada sadece 6-10 Ocak tarihleri arasında 7.5 milyon kişi indirdi. Signal’i sadece pazar günü indiren kişi sayısı 1 milyona yaklaştı. Signal’in aralık ayında 20 milyon aktif kullanıcısı vardı.

BiP yerli bir marka olduğu için hikayesini biliyoruz. Peki, Telegram ve Signal nasıl kuruldu, kurucuları kimler?

Bu dönemin en büyük kazananı Telegram oldu. Kurucusu genç bir Rus girişimci Pavel Valeryeviç Durov. 1984 doğumlu girişimci bu dönemde adından söz ettiriyor. Saint Petersburg Devlet Üniversitesi’nde felsefe eğitimi aldı. Rusya’nın popüler sosyal ağı VKontakte’nin (VK) de kurucusu.

Sosyal ağla tanındı

VK’yı, 2006 yılında 22 yaşındayken kurdu. Kardeşi Nikolai Durov’la firmanın değerini 3 milyar dolara, kullanıcı sayısını 100 milyona taşıdılar. Durov’dan, 2011 yılı seçimleri sırasında muhalif politikacıların sayfalarını sosyal ağdan kaldırması istendi. Bunu kabul etmedi. Şirketi Mail.ru’ya satması istendi, uzun süre direndi. Ancak 2014 yılında VK’nın tamamını Mail.ru ele geçirdi.

Pavel Durov, 16 Nisan 2014 yılında Rus güvenlik kurumlarının Ukraynalı protestocuların verileriyle ilgili isteğini geri çevirdi. Bu talebin kanuna uygun olmadığını da gönderisinde paylaştı. 21 Nisan 2014’de ise VK’nın CEO’luk görevinden alındı. Şirketi bırakmak zorunda kalan Durov şirketin Vladimir Putin’in müttefikleri tarafından alındığını iddia etti.

Ülkesini terk etti

Durov, Rusya’yı terk etti ve daha geri dönmeyeceğini belirtti. Karayiplerdeki Saint Kitts ve Nevis Federasyonu’ndan vatandaşlık aldı. 2013 yılında kurduğu şirketi Telegram’ın çalışmalarına yoğunlaştı. WhatsApp benzeri uçtan uca şifreli anında mesajlaşma uygulaması geliştirdi. Firmanın merkezi Berlin’de görünüyor. Daha sonra kripto para Gram ve kripto para platformu TON’u kurmak için yatırımcılardan 1.7 milyar dolar topladı. Bu girişimler mahkeme tarafından durduruldu. 2020 yılında serveti 3.4 milyar dolar olarak açıklandı. Telegram, güvenlik iddiasıyla öne çıkıyor. Platformda gizli sohbet yapabilir ve bunun güvenliğini de kendiniz test edebilirsiniz.

Eski firmasına rakip

Bu dönemde uluslararası alanda parlayan diğer bir uygulama ise Signal. WhatsApp’ın güvenlik sözleşmesini dayatması sırasında Elon Musk’ın gönderisiyle bir anda gündeme düştü. Signal’in arkasındaki Signal Vakfı’nın kurucuları Moxie Marlinspike ve Brian Acton. Acton, WhatsApp’ın bağlı olduğunu Facebook’tan 2017 yılında ayrıldı. Şubat 2018’de Signal başladı.

Brian Acton, Jan Koum ile beraber WhatsApp’ı kurmuştu. Uzun süre CEO’luğunu yürüttü. Uygulama 2014 yılında Facebook’a 19 milyar dolara satılmıştı. Acton’ın 2020 rakamlarına göre 3.8 milyar dolarlık serveti var.

Brian Acton 1972 doğumlu, Stanford Üniversitesi’nde bilgisayar eğitimi aldı. Yahoo, Apple ve Adobe Systems’da çalıştı. WhatsApp’ı kurmadan önce Yahoo da çalışıyordu. Yahoo’dan işten ayrılıp Koum’la Facebook’a başvurdular, başvuruları kabul edilmedi. Daha sonra Twitter’ın da kendisini işe almadığını açıklamıştı. Ocak 2009’da ise uygulama pazarındaki gelişimi görüp bir uygulama geliştirmeyi düşündüler. Şubat 2009’da WhatsApp ismine karar verdiler. Sonraki başarıları hepimizin malumu.

Bugünü görmüştü

Acton, 2017 yılında WhatsApp’ı paralı hale getirme anlaşmazlığı yüzünden Facebook’u bıraktığını açıklamıştı. Verilen tarihten birkaç ay önce şirketten ayrıldığı için de 850 milyon dolar kaybetmişti. Brian Acton, Facebook yöneticileri tarafından da Facebook ve WhatsApp’ın kullanıcı datalarının birleştirilmesi konusunda Avrupalı regülatörleri yanlış yönlendirme konusunda yönlendirildiğini açıklamıştı.

Açık kaynak kodlu yazılım olan Signal’de kullanıcıların özgür bir şekilde kendi kontaklarının kimliklerini doğrulama şansı var. Signal Derneği kar amacı gütmeyen bir kurum.