Piyasada iyileşme var şimdi sıra verimlilikte

Türk Ekonomi Bankası (TEB) Genel Müdürü Ümit Leblebici, 2024 yılını uygulanan ekonomik istikrar programının çıktılarının alındığı bir yıl olarak nitelendirdi. Leblebici, “Ekonomik istikrar yönünde önemli mesafe kat ettiğimizi düşünüyorum. Piyasalarda iyileşme var. Sırf göstergeler açısından bakarsak enflasyon hariç hemen her göstergemiz iyi durumda. Borcun/GSMH’ye oranı yüzde 25’lere doğru gidiyor. Ülkemizin kredi notları yükseliyor, cari açığımız hızla kapanıyor, bizim büyüklüğümüzdeki bir ülke için neredeyse yok denecek kadar az bir seviyede. Döviz rezervlerimizin hem kalitesinde hem de miktarında ciddi ölçüde iyileşme var. Döviz kurlarında oynaklık azaldı, bu alanda da istikrar sağlandı. Dışarıdan sermaye girişi başladı. Yıllık büyüme için yapılan tahminler yüzde 3-4 arasında değişiyor” dedi. Enflasyonun yavaşladığına da dikkat çeken Lenlebici, yıllık enflasyon rakamlarından ziyade aylık enflasyona baktığını belirttti ve yıllık yüzde 25’ler civarında bir enflasyon patikasına doğru gittiğimizin altını çizdi.

Tüketici eğilimi değişti

“Yabancıların enflasyonda direnç (inertia) diye adlandırdığı ama bizde tam karşılığı olmayan, benim varsayımsal fiyatlama diye adlandırabileceğim bir şekilde fiyatlar oluşuyor ve tüketicinin talebi test ediliyor” ifadesini kullanan Leblebici, şunları kaydetti:

“Yüksek enflasyonlu bir ortamda tüketici, fiyatların daha da artacağı endişesiyle yüksek fiyat seviyesini kabul ediyor ve tüketimi artırıyordu. Şimdi bu durum değişiyor ve tasarruf eğilimi artıyor. Tüm bunlar enflasyonla mücadeleye olumlu katkı yapıyor.”

‘Pazar payımız arttı’

TEB olarak her yıl aktif müşteri sayısını yüzde 10 artırma hedefleri olduğunu hatırlatan Leblebici, “Bu çerçevede bütün segmentlerde büyüme hedefliyoruz. Özel bankacılık hizmeti veren bankalar arasında Türkiye’de ilk akla gelen bankalardan biriyiz. Bu segmentte ürün çeşitliliği yapabiliriz. Bireysel Bankacılıkta ve KOBİ Bankacılığında müşteri sayısında gidecek yerimiz var. Bununla birlikte KOBİ’lerin daha fazla desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yatırım yapan, ihracat yapan şirketleri desteklemeye devam edeceğiz. Her zaman yaptığımız gibi, müşterilerimize 7/24 iyi hizmet sunmaya odaklanacağız. Sistemlerin aksamadan gitmesi lazım. Müşterinin yatırım yaptığı, ihracat-ithalat yaptığı, faaliyet gösterdiği her alanda hayatını kolaylaştırmak bizim işimiz. Bunu yaptığımız sürece “iyi bir banka” olarak devam edeceğiz” şeklinde konuştu. 2024 yılı içinde pazar paylarını artırdıklarına da vurgu yapan Leblebici, “Pazar payımızı hızlandırarak devam etmeyi planlıyoruz. Buna göre hem likiditemizi hem sermaye yapımızı ayarlıyoruz. Tekrar pazar payımızı optimize etmekte problemimiz yok, tekrar büyüme trendi içine girdik. 2025’te bu trend devam eder” dedi.

2025 yatırımlara odaklanma senesi

TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, artık yatırımların çok ertelenemeyeceği bir döneme girildiğine işaret ederek “Çünkü büyük ölçekli negatif reel faiz ortamı, göreceli olarak rahat kar edilebilen bir dönem olduğu için, uzun bir süre yatırım kararlarında acele etmeden ve aslında verimlilik artışından taviz verilerek gidilen, ve bu yüzden sürdürülmesi zor bir süreç yaratmıştı. 2025, yatırımlara tekrar odaklanma yılı olacak. Önümüzdeki yıl herkes için büyüme ve kârlılıkları daha iyi hale getirmek ana odak noktası olacak” dedi.

Kredilerde büyüme ivmesi başlayacak

2024 yılı bankaların daha çok mevduat cephesinde büyüdüğü bir yıl olarak tarihe geçerken kredi tarafında aynı performansın görülmemesinin nedeni alınan makro ihtiyati tedbirlerle kredi büyümesinin belirli kısıtlara bağlanması oldu. Leblebici de kredi sınırlamalarına değinerek, “Mevduatta aylık getiri yüzde 4 olduğu için krediler yüzde 2 büyürken mevduat yüzde 4 büyüyor. Sonuç olarak sektörün kredi/mevduat oranları yüzde 80’lere geriledi. Bahsettiğimiz yüzde 2’lik büyüme sınırı kapsam içi krediler için, kapsam dışında zaten sınırlama yok. Kapsam dışındakilere de reel sektörün talep göstermesi lazım. Talep oldukça bu kapsam dışı büyüme olur diye düşünüyorum. Şimdi artık yatırımların çok ertelenmeyeceği bir döneme girdiğimiz varsayımı altında 2025’in ilk yarısından itibaren kredi cephesinde de büyüme görmeye başlarız” şeklinde konuştu.

‘Sektör görevini yerine getirdi’

2022 yılından bu yana bankacılık sektöründe birçok regülasyon değişikliği yapıldığına atıfta bulunan TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, “2024 bankacılık sektörünün göreceli olarak zor bir senesiydi. Bankacılık sektörü ileriki yılların daha iyi olması için enflasyon düşene kadar bütün zorlukları sineye çekerek kendisine verilen görevi yerine getirdi. Şimdi o süreç başladı. Bankacılık sektörü de yavaş yavaş toparlamaya başlar. Önümüzdeki yıl bankalar büyümeye ve kârlılıklarını iyileştirmeye odaklanırlar. Ama bunun hızını, geçiş sürecinin iyi yönetilmesi belirleyecek” dedi ve ekledi: “Sektör, 2024 yılında karlılık açısından oldukça zorlandı; tabii ki sadece finansal sektörün değil, reel sektörün de kârlı büyümesi lazım. 2025 bu dengenin sağlanabileceği bir yıl olabilir.”