Patates-soğana ithalat önlemi

Patates ve soğanda rekor kıran fiyatlara ekonomi yönetiminin çözümü ithalat oldu. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin, “24 Haziran seçimlerini fırsat bilerek stokçuluk yapanlar var” dediği soğanın Mısır’dan 2 ayda geleceğini öne süren Reyhanlı Ziraat Odası Başkanı Şemsettin Cüneydioğlu ise, “2 ayda zaten yeni ürünler çıkar piyasaya. Sen üretimi artır, dışa bağımlı kalma. Destek, üretimi artırır, çiftçi eker” dedi.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de, NTV’ye yaptığı açıklamada, artan soğan ve patates fiyatlarıyla ilgili, “Soğan - patates fiyatlarıyla ilgili aşırı oynaklık görüyoruz. Konuyla ilgili müdahalemiz başladı. Bu ürünlerin ithalatına müsaade edeceğiz. Soğan ve patatesin Türkiye’ye gireceği miktar ve ülke belli. Soğan, patates fiyatında spekülasyona izin vermeyiz” diye konuştu.

Komşudan alınacak

Malatya’da konuşan Gümrük ve Ticaret Bakanı Tüfenkci ise son günlerde özellikle patates ve soğan fiyatları üzerinden siyaset yapmaya kalkanların olduğunu belirtti. 24 Haziran seçimlerine giderken özellikle insanlar üzerinden bir algı oluşturulmaya çalışıldığını anlatan Tüfenkci, şunları söyledi:

“Bunu 24 Haziran seçimlerini fırsat bilerek stokçuluk yapanlar var. Bir de tabii esas itibarıyla patates ve soğan üretiminde mevsimsel ve birtakım oluşan böceklenmelerden dolayı üretimin azalması ve arz eksikliği nedeniyle de fiyatlarda bir takım oynamalar var.

Doğa, tabiat şartları içerisinde oluşan arz kısıtlığına diyecek bir şeyimiz yok ama bunu fırsat bilerek stokçuluğunu yapan, fırsata çevirmeye kalkanlara da şunu ifade etmek lazım: Biz takip ediyoruz ve gerekli girişimlerde bulunduk. İlgili bakanlıkların talebi olması doğrultusunda veya uygun görülmesi takdirde bir miktar patatesin fiyat istikrarını sağlama bakımından komşu ülkelerden ithalatına izin verilebilir.

Bu stokçulara fırsat vermeyeceğiz. Biz hem denetimlerimizi artırdık hem de bu noktada girişimlerimizi artırdık. İnşallah kısa zamanda yine soğan ve patateste istikrarı sağlayacağız.”

SOĞANI HAVA DA ETKİLEDİ

Soğanın en çok üretildiği yerlerden olan Reyhanlı’nın Ziraat Odası Başkanı Şemsettin Cüneydioğlu ise, şunları dile getirdi:

“Geçen yıl 80 bin dönüm ekiliş varken bu sene 10 bin dönüme düştü. Geçen sene verim yüzde 100 iken bu sene hava şartlarından dolayı yüzde 20.

Bunu hangi ithal kapatabilir?

Bu sene geçen sene kadar ekiliş bile olsa yine fiyatlar yükselecek çünkü Adana’da, Hatay’da hava şartlarından dolayı ürün yüzde 25’e düştü. Hava şartları, bir de çiftçi istikrarı bulamıyor ekişte. Mesela soğan 5 sene düşüyor, 1 sene yükseliyor. Ekiliş planlaması gerekiyor. Soğana destekleme verilmiyor pamuk gibi. Sen üretimi artır, dışa bağımlı kalma. Destek, üretimi artırır, çiftçi eker.”

Mısır’dan 2 ayda gelir

Önemli olanın çiftçiyle tüketici arasındakileri aradan çıkarmak olduğunu ifade eden Şemsettin Cüneydioğlu, patates - soğanda ithalat politikasının zorluğuna işaret ederek, “En yakın ülke Mısır’dan buraya getirmen için 2 ay lazım. 2 ayda zaten yeni ürünler çıkar piyasaya. Bir de dolara ihtiyacın varken oraya yatıracaksın. Bazı arkadaşlar Suriye’den patates ithal etmek istiyorlar. Kaç ay oradan ithal edeceksin? Bence ithal bir çözüm getirmez” yorumunu yaptı.

Doğrudan alım olmadığı zaman tüccarın devreye girdiğini anlatan Cüneydioğlu, devletin denetiminin önemine dikkat çekti. Cüneydioğlu, “Devlet, ‘sen, 1000 liraya satacaksın, pazarcıya da sen de 1200 liraya satacaksın’ demeli” ifadesini kullandı.