Parayı bavullarla getirene soruşturma yok!

Küresel finansal kriz sürecinde azalan yabancı sermaye girişi karşısında döviz pozisyonunu güçlendirmek isteyen hükümet, yurtdışında yaşayan Türklerin 100 milyar dolardan fazla olduğu tahmin edilen mevduatını Türkiye'ye getirmelerini teşvik etmek için kademeli düşük vergi alınmasını planlanıyor. Yurtdışında parası bulunanlar bunu bavulla bile getirebilecek ve bu paralar hakkında hiçbir inceleme yapılmayacak. Bu paralardan yüzde 0,5-2 düzeyinde "sembolik" bir vergi alınacak. Yurtdışında parası olanların bunu Türkiye'ye getirmek için bir banka veya vergi dairesine bildirimde bulunmaları gerekiyor.

Edinilen bilgiye göre Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı yetkililerinin üzerinde çalıştığı tasarı taslağının kısa süre içinde Başbakanlık'a gönderilmesi planlanıyor. Taslakta, "Düzenleme çerçevesinde Türkiye'ye getirilen paralar için Vergi Kanunları uyarınca herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmayacağı" hükmü yer alacak. Uygulama kapsamında güvenceden yararlanabilmek için getirilen para için herhangi bir limit bulunmayacak. Vatandaş, 1000 YTL'de, 100 bin dolar da, 1 milyon euro da getirebilecek.

Taslakta, bu paraların nasıl vergilendirileceğine ilişkin öngörülen uygulama ise şöyle:

* Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından yurtdışındaki paralar, 3 ay içinde bankalar kanalıyla ya da bavulla Türkiye'ye getirilebilecek.

* Bu durumdaki kişiler, öncelikle bir banka ya da vergi dairesine giderek, Türkiye'ye güvence kapsamında getirmek istedikleri ya da getirdikleri parayla ilgili bildirimde bulunacak.

* Parayı getiren kişi ya da kuruluş en az bir yıl ve daha uzun vadeli Hazine bonosu, devlet tahvili, banka mevduatı ya da gayrimenkule yatırırsa bundan yüzde 0,5'lik kesinti yapılacak.

* Vatandaş bildirimde bulunup parasını getirir, ancak nasıl değerlendireceği konusunda karar vermemişse bundan yüzde 1 kesinti yapılacak.

* Vatandaşlar bildirimde bulunup parasını Türkiye'ye şimdi getirmez ve önümüzdeki dönemde bunu yapacağını taahhüt ederse kesinti yüzde 2 düzeyinde uygulanacak.

Yetkili, teknik olarak önerilen bu kesinti oranlarının, hükümet tarafından değiştirilebileceğini, diğer seçeneğin sırasıyla yüzde 1, 2 ve 4'lük vergiler olabileceğini belirtti.

Yurtdışında yaşayan birinin orada gayrimenkul almış, parası yurtdışındaki bir bankada henüz vadesi dolmamış durumda olabileceğini kaydeden yetkili, "Bu kişi de gelip bildirimde bulunacak. Parayı getirmeyip daha yüksek bir kesintiye tabi tutulacak" dedi.

Kanun yürürlüğe girdikten sonra üç ay içinde bu paraların Türkiye'ye getirilmesi için süre verileceğini ve bu süre içinde yurtdışında parası olanların bildirimde bulunacaklarını kaydeden yetkili, getirilecek para için herhangi bir sınır olmayacağını söyledi.

Yetkililer, yurtdışında bu düzenlemeye konu olacak para miktarını söylemenin zor olacağının altını çiziyorlar ancak bunun 100 milyar dolardan yüksek olduğunu ifade ediyorlar.

Bir başka üst düzey yetkili de böyle bir düzenleme yapılmasının temel iki amacının olduğunu, bunlardan birinin kredi hacminin azaldığı, dış borçlanma maliyetinin arttığı bir dönemde bankacılık sistemine taze kaynak aktarmak ve geçmişe göre finansmanı zorlanacak olan cari açığın sürdürülebilirliğine katkı sağlamak olduğunu belirtti.

Yetkili, ayrıca bu yasanın TBMM'den geçmesinin ardından uygulamaya yönelik ikincil düzenlemelerin yapılmasının da gerekeceğini bildirdi. Yetkili, kara para, silah kaçakçılığı, uyuşturucu gibi suçlara yönelik soruşturmalar kapsamındaki incelemelerin kendi mecrasında devam edeceğini kaydetti. (REUTERS/AA)

KARAPARA İSE İLERİDE ORTAYA ÇIKAR

Konuyla ilgili bilgi veren bir ekonomi yetkilisi, düzenlemede, daha sonra getirilmesi taahhüt edilen para için de bildirim imkânı verildiğini belirterek, şu açıklamayı yaptı: "Burada yurtdışında parası olanlara esneklik sağlıyoruz. Adamın diyelim yurtdışında gayrimenkulü var. Bunu satıp, güvence kapsamında parasını Türkiye'ye getirmek isteyebilir. Ya da parasını dışarıdaki bir bankaya yatırmıştır. Vadesi 2 ay 3 ay sonra dolacaktır. Bu durumdaki kişilere de bildirim hakkı getiriyoruz. Bunlar da bankaya ya da vergi dairesine gidecekler, 'Ben, şu kanun kapsamında şu tutarda para getireceğim' diye bildirimde bulunacaklar. Para henüz ülkeye getirilmediği için de biz bunları daha yüksek oranlı kesintiye tabi tutacağız. Diğer yandan, bu paralar silah ve uyuşturucu kaçakçılığı yoluyla elde edilmişse, karapara ise o zaman ne olacak, sorusu soruluyor. Karapara, silah kaçakçılığı, uyuşturucu suçlarına ilişkin soruşturmalar kendi mecrasında devam edecek. Para gelse, sisteme girse bile, ileride kendi mecrasında yürüyen soruşturmalar sonucunda bunun karapara olduğu ortaya çıkarsa, parayı getiren kişi, ben güvence kanunundan yararlandım diyemez. O para karapara olarak değerlendirilir."

Referans