Metaverse hızla AVM’ye dönüşüyor

HANİFE BAŞ - Yeni teknoloji metaverse’e hücum var. Bu alana girdiğini açıklayan yerli ve yabancı marka sayısı artıyor. Her geçen gün yeni bir marka bu konudaki uygulamasını duyuruyor. Moda, perakende ve gıda markaları metaverse’de mağaza açmaya başladı. Metaverse’de arsa satılırken, yılbaşı eğlencesi ve düğününü de bu ortama taşıyanlar var. Aralık ayı bu yönde pek çok duyuruya sahne oldu.

Devler başı çekti

Adidas, Nike, Zara, H&M gibi ünlü hazır giyim markaları metaverse platformlarında mağaza açtığını duyurdu. Adidas, Bored Ape Yacht Club, PUNKS Comic ve gmoney olmak üzere üç önemli NFT oyuncusuyla bir araya gelerek metaverse dünyasına adım attı. Şirket bu kapsamda ‘Into the Metaverse’ adlı bir NFT serisi başlatıyor. Bu seri ile NFT sahipleri özel ürün indirimleri satın alabilecek.

Nike, NFT ayakkabılar üreten RTFKT Studios adlı şirketi satın aldı. Bu satın alma şirketin bu alana çok sıkı gireceği yönünde yorumlandı. Geleceğin sanal gerçeklik dünyasına hazırlanan marka, sanal ayakkabı ve spor kıyafet satmayı planlıyor. Bu yönde iş ilanlarına çıktığı da görülüyor.

İspanyol hazır giyim markası Zara ise, Güney Koreli moda markası Ader Error ile geliştirdiği ortak projeyle metaverse dünyasına adım atan devlerden oldu. Bu iş birliği sonrasında gerçek ve sanal dünyada yeni nesli tanımlayan AZ Koleksiyonu’nu tanıttı.

İsveçli H&M, metaverse üzerinde kurulan ‘CEEK VR’ şehrinde ilk sanal mağazasını açtı. Markanın müşterileri metaverse üzerinden alışveriş yapma imkanına kavuştu. Gucci, Dolce&Gabbana, Balenciaga gibi lüks markalar da metaverse’de varlığını gösterdi. Roblox ve Fortnite gibi metaverse platformuyla iş birliği yaptılar. Walmart da bu konudaki konsept mağazasını hazırlıyor. Marketin metaverse konsept mağazasında dolaşırken ürünleri alıp alışveriş arabasına koyuyorsunuz ve dijital müşteri temsilcileri size her konuda yardımcı oluyor. Alışveriş bitince ödeme dijital cüzdanınızdan çekiliyor ve ürünler gerçek olarak adresinize gönderiliyor. Mercedes Benz gibi otomotiv markaları da metaverse mağazası planlarını duyurdu. Her sektörden marka bu yeni teknoloji için çalışma yapıyor.

Türkler de sırada

Türk markalar da metaverse dünyasına hazırlanıyor. Damat&Tween bu markalardan biri. Orka Holding Pazarlama Grup Başkanı Büşra Orakçıoğlu, metaverse mağazasını Mart 2022 döneminde açmaya hazırlandıklarını açıkladı. Orakçıoğlu, şunları söyledi: “GoArt Metaverse platformu ile iş birliği gerçekleştirdik. Metaverse mağazamızla müşterilerimiz, artık ev, ofis gibi bulundukları mekanlardan çıkarak mağazaya gitmek ve vakit kaybetmek zorunda kalmayacak. Müşterilerimize metaverse evreninde 360 derece mağaza deneyimi yaşatmayı planlıyoruz.”

Ayrıca Türk perakende sektöründe pek çok diğer marka metaverse teknoloji üzerinde araştırma yapıyor. Gelişen kullanımla beraber metaverse platformlarında mağaza açmaya hazırlanıyorlar.

Ne olduğunu iyi anlamak lazım

Oxyai kurucusu Ali Erhan Tamer, Türkiye’de markaların neyin gerçek metaverse olduğunu iyi anlamaları gerektiğine işaret ederek, şunları söyledi: “Sitemizi VR yapalım, deneyim alanımız da gözlükle gidip gezilebilen bir alan olsun demek metaverse demek değil. Bu en büyük yanlışların başında geliyor. Metaverse’in temelinde WEB 3.0 teknolojisi ve internetin dağıtık yapısı var. Gerçek metaverse evreninde faaliyet gösteren dünyaca ünlü markalar bu evrenlerde arsa almaya başlayarak bu arsalar üzerinde kendi deneyim alanlarını oluşturmaya başladı. Türkiye için küçük bir pazardan bahsediyoruz. Dünyada popüler 4-5 metaverse var. Buralarda Türk markalarının bir varlığı yok, mağaza açmak deneyim alanı yaratmak ve oralarda avatarları NFT olarak satmakta henüz aktif değiller. Bugün birçok marka metaverse’de nasıl yer alacağız diyerek geliyor. Yurtdışında Dolce Gabbana, Ferrari, Gucci gibi lüks markalar metaverse deneyim alanlarında yeni ekonominin bir parçası olarak varlıklarını sürdürüyor.”

Yılbaşı eğlencesi sanalda

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yılbaşı eğlencesini metaverse’e taşıyanlar var. Boğaziçi Üniversitesi Bilişim Kulübü Compec ve XR Masters iş birliğiyle 28-31 Aralık tarihlerinde Taksim Meydanı ve Ankara Kalesi’nde XR Masters uygulamasını açarak eğlenceye katılmak mümkün olacak.