08.04.2019 - 08:15 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul / Ankara
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını, kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az yüzde 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği, tespit edilen sigortalılar malul sayılıyor. Sigortalının malul sayılabilmesi için, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiğinin SGK tarafından görevlendirilen Kurum Sağlık Kurulu’nca tespit edilmesi gerekiyor.
Şartlar neler?
Kurum Sağlık Kurulu’nca malul sayılan sigortalıların, 971 liralık malullük aylığından yararlanabilmeleri için şu şartlar aranıyor:
- En az on yıldır sigortalı olması ve toplam olarak bin 800 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olduğuna karar verilmiş ise sigortalılık süresi şartı aranmaksızın bin 800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmalı.
- Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılması, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrılması.
- Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların ise kendi sigortalılığı nedeniyle Kuruma genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin borcu olmaması.
- Kuruma yazılı dilekçe ile başvurması.
Nereye başvuruluyor?
Malullük maaşı için sigortalı veya sigortalının işvereni, maluliyet durumunun tespiti için sigortalının bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğüne ya da sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvuruyor. Başvurunun ardından çalışanın sağlık kuruluna sevki yapılıyor. Bu sağlık kurullarınca düzenlenen raporun incelenmesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu, sigortalının maluliyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar veriyor.
Hizmet akdine tabi çalışan (4/a’lı) ve kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarları (4/b’li) sigortalılar için; tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi, Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi (işten ayrıldıktan sonra ilk 10 gün içinde talepte bulunanlar için) isteniyor. Kamu görevlisi olan sigortalılar için ise malullük aylığı bağlanabilmesi için açıkta bulunanların şahsen/vekâleten veya görevde bulunanlar için Kurumları aracılığı ile yapılacak başvuru, malulen emekliye sevke ilişkin emekliye sevk onayı, maluliyetin tespiti için Sağlık Kurulu raporu gerekiyor.
Bu hastalıklar malullük sebebi
Kanser, serebral palsi, kanser, kol bacak vb. organ kaybı, retina kanamaları, görme azlığı, epilepsi, santral sinir sistemi hastalıkları, ileri derece şeker hastalığı, organ nakli gerektiren hastalıklar, travma sonrası stres ve obsesif bozukluklar, tüberküloz, AIDS, anemi doğrudan malullük sebebi.
Çalışmaya başlayanın maaşı kesiliyor
Sigortalıların 5510 Sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları, kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması halinde malullük maaşı kesiliyor.