Kentsel dönüşüme kredi avantajı! Destek 2 katına çıkarıldı

DUYGU ERDOĞAN - ‘Seferberlik’ ekseninde yürütülen kentsel dönüşüm kapsamında kamunun projelerinin hız kesmeden devam ettiği belirtilirken, vatandaşın da kendi binasının dönüşümü konusunda farkındalığı artıyor. Kendi binasını dönüştürmek isteyen vatandaşlara Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı destekler sunuyor. Bu desteklerin miktarında artışlar sağlanması ise son 2 yılda dönüşüme ilgiyi artırdığı görüldü.

Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca binasını güçlendirecek vatandaşa 160 bin lira, konut yapım, konut edindirme, işyeri yapım ve işyeri edindirme kredilerinde de 400 bin liraya kadar kredi veriyor. Krediye ayrıca 400 baz puana kadar faiz desteği sağlanıyor. Faiz desteği ile oran enerji verimli konutta yüzde 0.88’e, standart konutta yüzde 0.96’ya iniyor. Evini kendi dönüştürenler için KDV yüzde 1 olarak uygulanıyor. Riskli yapıda 18 aya kadar kira yardımı veriliyor. Kira yardımı illere göre 715 ile 1.150 lira arasında değişiyor. Kira yardımı ya da kredi desteğinden yalnızca biri kullanılabiliyor. Kentsel dönüşüm kapsamında inşa edilen binalar, vergi ve harçlardan muaf tutuluyor.

2022’de yeni zirve

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü, riskli yapı tespit sayılarını ve gelecek 2 yıla ilişkin hedeflerini açıkladı. Ülke genelinde 6306 sayılı kanun kapsamında, vatandaşın talebiyle yapılan toplam riskli yapı tespit sayısı 240 bin 925 olurken, bu tespitler ile 727 bin 501 konut, 111 bin 165 işyeri toplamda 838 bin 666 birim incelendi. Bunlardan 746 bin 181 birim yapının yıkımı gerçekleştirildi ve yıkılanların yerine 1 milyon 584 bin 737 adet yeni bağımsız birim yapıldı.

Riskli yapı tespit talepleri 2019’da yavaşlarken, 2020’de yeniden yükselişe geçti. Buna göre, 2019’da toplam 9 bin 690, 2020’de 18 bin 419, 2021’de 21 bin 169 binaya tespit yapıldı. 2022’nin ilk 4 ayında ise 5 bin 608 bina için tespit yapıldı. Bu yıl da gerek verilen kentsel dönüşüm desteklerinin artması gerek vatandaşın bilincinin artmasıyla dönüşüme girecek bina sayısının geçen yılı geride bırakması bekleniyor.

Yapılan açıklamada, “6306 sayılı kanun kapsamındaki riskli yapı tespitleri, yapı maliklerinin talebine istinaden yapılıyor. Ekonomik durum hedeflenen riskli yapı tespiti sayılarında etken oluştururken ayrıca, son yıllarda meydana gelen doğal afetler tespite konu olacak bağımsız birim sayılarında öngörülemeyen artışlara neden olabiliyor. Bu bağlamda, 2022 yılı sonunda toplamda 915 bin bağımsız birime, 2023 yılı sonunda toplamda 1 milyon 15 bin bağımsız birime, 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli yapı tespiti yapılması hedefleniyor” denildi.

En çok riskli bina İstanbul’da

Bugüne kadar en çok riskli bina tespiti İstanbul’da yapıldı.

İstanbul’da 82 bin 728 tespit ile 446 bin 906 bağımsız birim incelendi. Ankara’da 21 bin 250 riskli bina tespiti ile 41 bin 466 birim incelendi. İzmir’de ise 21 bin 505 riskli bina tespitinde 62 bin 938 bağımsız birim incelendi. 

Riskli yapı tespitlerine ilişkin hesaplamaların yapılması ve verilerin belli bir format ve düzen altında raporlanabilmesi ve kayıt altına alınabilmesi amacıyla geliştirilen Yapısal Analiz Platformu (YAP.Net), riskli yapı tespit sürecine ilişkin tüm iş ve işlemlerin elektronik sistem üzerinden hızlı yürütülmesini sağlıyor. Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi arasında yapılan protokol çerçevesinde geliştirilen program, İstanbul’da ise 18 Mayıs’ta devreye girecek.