26.12.2022 - 21:10 | Son Güncellenme:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Türkiye'yi kendi gemileriyle, kendi insan kaynağı ile, kendi ekipmanları ile kimseden izin almadan bu işleri tek başına yürütecek imkana kavuşturduk. Fatih Sondaj Gemimiz, Çaycuma-1 sondajında denizin 3 bin 23 metre altında 58 milyar metreküplük doğal gaz rezervini keşfetti. Karadeniz'de keşfettiğimiz doğal gazın bugünkü rakamla uluslararası piyasalardaki karşılığı 1 trilyon doları bulmaktadır " dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Kabine toplantısının ardından millete seslendi.
ERDOĞAN: BU İŞLERİ TEK BAŞINA YÜRÜTECEK İMKANA KAVUŞTUK
Enerjide dışa bağımlılığımızın azalması için yerli kaynaklarımızın daha fazla kullanımını temel hedeflerimizden biri olarak belirlediklerini belirten Erdoğan; "Yerli ve yenilenebilir kaynaklara yaptığımız devasa yatırımlardan ülke içi dağıtım şebekelerininin geliştirilmesine uluslararası iş birliklerine kadar hayata geçirdiğimiz kritik projelerle hedefimize adım adım ilerledik. Bu anlayışla petrol ve doğal gaz aramalarına başladığımızda nice şantaja, nice yıldırma çabasına, nice ambargoya, nice içeriden ve dışarıdan gizli açık tehdide maruz kaldık. Ama biz mücadeleden asla vazgeçmedik, geri adım atmadık. Karşımıza çıkartılan her engeli daha büyük bir azimle aştık. Bizi geriletmek için oynanan her oyunu sabır ve dirayetle bozduk. Türkiye'yi kendi gemileriyle, kendi insan kaynağı ile, kendi ekipmanları ile kimseden izin almadan bu işleri tek başına yürütecek imkana kavuşturduk. Hamdolsun bu kararlı ve dik duruşlu çabalarımızın karşılığını Karadeniz'deki 320 milyar metreküplük ilk keşfimizle aldık. Zaman içerisinde yeni keşiflerle birlikte bu sahadaki rezervimiz 540 milyar metreküpe ulaştı. Yerli doğal gazımızı 2023'te milletimizin hizmetine sunmak için gece gündüz çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.
'GEMİLERİN ALINMASINI SAĞLAYAN BERAT ALBAYRAK'
Tarafsız Bölge'de Ahmet Hakan'ın sunduğu programda Karadeniz'deki yeni doğal gaz keşfi değerlendirildi. Berat Albayrak döneminde yapılan çalışmalara değinen Ahmet Hakan şu ifadeleri kullandı: A'dan Z'ye mühendisleri kutlamak lazım. Gece gündüz canla başla çalışıyorlar. Bu önemli. Bir mühendisiniz var başka ülkede bu iş için çalışıyor, Türkiye gaz buldu denince koşa koşa geliyor o işin içinde yer almak istiyor. O emeğe ortak olmak istiyor. O gemilerin alınmasını sağlayan, o gemilere yatırım yapan şimdi herkes çok eleştiriyor ama Berat Albayrak. Onun enerji bakanlığı döneminde oldu.
ASLAN PAYI O FİLONUN KURULMASIDIR
Erdoğan'ın bugün açıkladığı rezerv sonrası değerlendirmelerde bulunan Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Yunus Furuncu, "Enerji Türkiye'nin yumuşak karnı. Enerji ithalatı yüklü bir miktar tutuyor. Yüklü miktarda döviz dışarı gidiyor. Bu da Türkiye ekonomisinde kırılganlık oluşturuyor. Dışarı çıkan döviz, enerji yerlileştikçe içerde kalarak yatırıma dönüşecek. Türkiye üretim açısından çok fazla üretim yapmasına rağmen enerjide, doğal gazda yüzde 98 dışarıdan alıyoruz. Türkiye, petrol ve doğal gaz işini çözerse, enerji ithalatı tarafı rahatlar. Türkiye'nin bu sene büyük ihtimalle ithalatı 100 milyar dolar civarına çıkacak. Enerji krizi de enerji fiyatlarını tetikledi. Maliyeti çok arttı. Türkiye, enerjiyi elde etti ama maliyetli oldu tabi. Enerji krizini yaşamamak daha önemli tabi." dedi.
"DENİZLERDE SONDAJ YAPMAMIZ GEREKİYOR"
Furuncu sözlerini şöyle sürdürdü: Petrol yüz varilleri aştığı zaman fizibilite haline geliyor. Bir kuyuyu açtıktan sonra ne kadar rezerv var, ne kadar harcayacaksınız, ne kadar elde edeceksiniz? Buna bakılır. Derin denizler biraz daha maliyetli. Türkiye'nin gemisi denizde çalışıyor, enerjinin dönüştürülüp halka arz edilmesi de maliyet. Her biri maliyet. Şu noktaya geldik, karadaki büyük rezervler bulundu. Dünyadaki rezervler azalıyor. Karadeniz sahası bulunduğu zaman dünyanın en büyük sahalarından biriydi. Denizlerde sondaj yapmamız gerekiyor.
"ÖĞRENİLMİŞ BİR ÇARESİZLİK VARDI"
"Bize şunu öğrettiler, gösterdiler." diyen Furuncu şunları söyledi: 'Türkiye'de petrol, doğal gaz yoktur!' dediler. Öğrenilmiş çaresizlik vardı. Her arayan bulamaz, bulanlar ise mutlaka arayanlardır. Türkiye bunu yaptı. Dünyaca ünlü petrol şirketleri neden bu kadar ünlü? Sahada oldukları için, ruhsatı alıp aradıkları için. Sadece laf üretseler, aramasalar büyük olmazlardı. Türkiye'nin arama kapasitesinin yükseldiğini görmekteyim. Dünyada sondaj altyapısı açısından 5 ülkeden biriyiz. Milli personelle çalışınca, bu tecrübeler birike birike başka rezervler de bulunacak.
"KARADENİZ'DE VE DOĞU AKDENİZ'DE REZERVLER VAR BU RAPORLARDA DA YAZIYOR"
Karadeniz'de ve Doğu Akdeniz'de rezervler var. Bu uluslararası raporlarda var. Türkiye de bunları bulmaya başladı.
"BERAT ALBAYRAK'IN HAMLESİ EN STRATEJİK OLANDI"
"Mesele sahadaki kapasitenin artırılmasıydı, bunu yaptık." diyen Furuncu, "Bir güçseniz, sayılı devletlerden biriyseniz, kendi işinizi kendiniz yapmak zorundasınız. 3 tarafımız denizlerle çevrili. Biz buna rağmen sondaj faaliyetlerinde geride kalmıştık. Bu filonun kurulması oldukça stratejik bir hamleydi. Berat Albayrak'ın Enerji Bakanlığı döneminde bu adım atılırken, GKRY uluslarası firmalarla anlaşma yaptı. Biz birçok keşfe imza attık." dedi.
"ASLAN PAYI O FİLONUN KURULMASIDIR"
Doç.Dr. Furuncu sözlerini şöyle sürdürdü: Doğu Akdeniz'de de rezerv arıyoruz. Abdülhamid Han gemisi orada. İlerleyen yıllarda, bu filo ile çok daha büyük rezervler bulacağız. Bu enerji yolculuğunda aslan payı o filonun kurulmasıdır. Bizi yaptırımlarla tehdit ettiler. Biz firmalarla çalışsak bizi bırakır giderlerdi. Ya da maliyeti yansıtır, çalışmaz parayı alır giderdi. Uzun yıllar da böyle yaptılar. Bizim filo kurma hamlemiz buna son verdi.
"ENERJİ SEKTÖRÜMÜZÜ BÜYÜTEN DEV BİR ADIMDI"
Enerji sektörümüzü büyüten dev bir adımdı. Bilgi birikimimizi, teknik kapasitemizi artırdık. Biz rezervleri bulup, oları tüketime sunan bir enerji sektörü dizaynı yaptık. Bu şekle dönüştürdük. Üretici olma ve pazarlama yolunda Türkiye çok güçlü adımlarla yürüyor.
540 MİLYAR METREKÜP BULUNMUŞTU
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak döneminde başlayan Karadeniz ve Doğu Akdeniz'deki gaz aramaları, bugün de hız kesmeden sürüyor. Albayrak döneminde filoya katılan yerli ve milli sondaj gemilerinden Fatih, Karadeniz'de bulunan Sakarya Gaz Sahası'nda yaptığı çalışmada Türkali1 ve Türkali2 kuyularında 540 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfedilmişti. Türkiye, bu bölgede çalışmalarını daha da yoğunlaştırırken, bir yandan da Doğu Akdeniz'de büyük keşifler için çaba harcıyor.
ENERJİDE TARİHİ ADIMI BAŞLATAN SÖZLER
Enerjideki kritik adımın temelleri dönemin Enerji ve Tabii ve Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın kritik konuşması ile atılmıştı.
ADIM ADIM GAZ KEŞFİ
Akdeniz'deki tarihi adımda zafere giden yolun taşları 2017’de döşenmeye başladı. Dönemin Enerji Bakanı Albayrak’ın vizyonuyla alınan milli gemiler, gaz keşfini gerçekleştirdi.
NİSAN 2017'DE START VERDİ
Tarihler 6 Nisan 2017’yi gösterirken, Bakan Albayrak, Milli Enerji ve Maden Politikası Toplantısı’nda açıklanan müjdenin ayak seslerini şu cümlelerle duyuruyordu:
“Tarihimizde ilk defa inşallah bu yıl alımını gerçekleştireceğimiz arama sondaj gemimizle, yılda en az Akdeniz’de 2 tane, Karadeniz’de 2 tane her yıl kuyu kazacağız.”
Yaklaşık 2 ay sonra 6 Haziran 2017’de TPAO Barbaros Hayrettin Paşa Gemisi ziyareti esnasında ise şu ifadeleri kullanıyordu: “Türkiye olarak biz artık büyük ve güçlü ülke Türkiye diyorsak, bu alanda da kendi mühendisimiz, gemilerimiz, arama sondaj platformlarımızla olmak zorundayız. İnşallah bunun neticesi noktasında önemli adımlar atacağız.”
'ODAKLANMIŞ DURUMDAYIZ'
Bakan Albayrak, 9 Temmuz 2017’de gerçekleştirilen Dünya Petro Kongresi’nde ise dünyaya şu mesajı veriyordu:
“Arama ve üretim faaliyetleri ekseninde denizlerimizde petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerine odaklanmış durumdayız. Akdeniz havzasındaki sismik araştırmalarımız yoğun biçimde devam ediyor. Karadeniz bölgesinde bu anlamda aynı yoğunlukta eğilmeye devam ediyoruz.” Yine temmuz ayında gerçekleştirilen Akademisyenlerle İstişare Toplantısı’nda Albayrak, “Envanterimizde oluşan bu iki geminin yanında son çeyrekte Türkiye’nin müzakereleri bitti, satın alma süreçlerinden sona geldi. İnşallah bu yılın son çeyreğinde envanterimize alacağımız kendi sondaj gemimizle, kendi mühendislerimizle, artık sondaj faaliyetlerini Türkiye olarak kendimiz yapacağız” diyordu.
'ARTIK DAHA AKTİF OLACAĞIZ'
Bakan Albayrak, 10 Ağustos 2017’de katıldığı bir TV programında da “Burada ciddi keşifler oluyorsa, biz de kendi hukukumuza dayalı bölgeler içinde artık daha aktif olacağız. Bunu gerek üçüncü ülkelerle iş birliği yaparak, birlikte arama, sondaj işleri yaparak, gerekse çok büyük ve yeni bir atılımla kendi mühendislerimiz ve gemilerimizle biz de artık olacağız. Birlikte eskiden kazıyorduk, hala yine kazalım ama yeni dönemde kendimizde kazacağız” diyerek, ‘yerli ve milli’ olmanın önemine vurgu yapıyordu.
KADROLAR KURULDU
Albayrak'ın çizdiği vizyonla, petrol ve gaz arama faaliyetlerinde bir dönüm noktası başladı. Önce Adnan Menderes döneminde kurulan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nda (TPAO) kadrolar baştan sonra değiştirildi. Bakan Albayrak'ın Enerji Bakanlığı döneminde müsteşar yardımcısı olarak ekibine dahil ettiği Alparslan Bayraktar, değişimde görev alan önemli isimlerden biri oldu. Albayrak'ın vizyonunu titizlikle takip edip, şirketteki dönüşümü hayata geçirdi. TPAO'nun başına savunma sanayisinde uzun yıllar görev yapmış Melih Han Bilgin getirildi. 2018'de Berat Albayrak'tan görevi devralan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Bakan Yardımcılığı'na getirilen Alparslan Bayraktar, Milli Enerji ve Maden Politikası'nı kararlılıkla takip etti.
HER ŞEY GEMİ ALINMASIYLA BAŞLADI
Bu süreçte en önemli mihenk taşlarından biri TPAO'nun dışarıdan platform kiralamaya son vermesi oldu. Albayrak, daha önce Exxon Mobil, Madison Oil, Chevron gibi birçok uluslararası şirketle ruhsatlandırılan bloklarda arama faaliyetleri yürüten TPAO'nun yola milli gemilerle devam etmesini sağladı. Türkiye, uluslararası piyasalarda ihalelere çıkılıp sıkı pazarlıklarla derin denizlerde arama yapacak milli gemilerine kavuştu. Barbaros Hayrettin Paşa, Fatih, Yavuz, Kanuni ve Oruç Reis gemileriyle aramalara başlandı.
ÖNCE AKDENİZ SONRA KARADENİZ
Gaz rezervinin keşfini gerçekleştiren Fatih Sondaj Gemisi 2017'de TPAO envanterine kazandırıldı. Güney Kore menşeili geminin, sondaj ekipmanları, kuyu kontrol sistemleri, dinamik pozisyonlama sistemleri, gemi iticileri ve gemi jeneratörlerine varıncaya kadar gerekli tüm teknik aksamı yenilendi. Fatih, 29 Ekim 2018'de Akdeniz'de kuyu sondajına başladı. 4 derin deniz kuyusunu başarıyla tamamlayarak, 29 Mayıs 2020'de Karadeniz'e geçti.
6 NİSAN 2017
Berat Albayrak, Enerji Bakanlığı döneminde açıkladığı Milli Enerji ve Maden Politikası'yla startı verdi. Alınacak arama sondaj gemileriyle Karadeniz'de yılda en az 2, Akdeniz'de 2 tane kuyu kazılacağını müjdeledi.
9 HAZİRAN 2017
Barbaros Hayrettin Paşa Gemisi'ni ziyaret eden Berat Albayrak, denizlerde kendi mühendislerimiz ve kendi gemilerimizle sismik çalışmalara başladıklarını duyurdu.
12 EKİM 2017
TPAO Güney Kore yapımı DeepSea Metro 2 adlı derin deniz sondaj gemisini alarak yeniledi. Yıl sonunda envantere giren geminin 6 ayda hazırlık çalışmaları tamamlandı.
31 MAYIS 2018
Türkiye'nin ilk sondaj gemisi Akdeniz'e uğurlandı. Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 'vira bismillah' diyerek Türk petrol ve gaz arama sondajcılığında yeni bir çağ açacağını söyledi.
30 EKİM 2018
Milli sondaj gemisi Fatih, Akdeniz'de ilk derin deniz sondaja start verdi. Alanya-1 adlı kuyuda ilk sondajı yaptı. Ardından ikinci sondaj için Finike-1 alanına geçti. Akdeniz'de 4 kuyuda çalışmalar tamamlandı.
29 MAYIS 2020
Fatih'in, İstanbul'un fethinin 567. yıl dönümünde ise Türkiye'nin ilk milli sondaj gemisi Karadeniz'e uğurlandı.
21 AĞUSTOS 2020
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin kaderini değiştirecek Fatih Sondaj Gemisi'nin keşfettiği gaz rezerviyle ilgili müjdeyi 21 Ağustos 2021 yılında duyurdu.
13 HAZİRAN 2022
ERDOĞAN: KARADENİZ GAZI 2023'TE ŞEBEKEDE OLACAK
Zonguldak’ın Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesinde Karadeniz’de bulunan 540 milyar metreküplük doğalgaz rezervinin karaya çıkartılması için denize ilk boru indirme ve kaynak töreni gerçekleştirildi. Törende konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "2023’ün ilk çeyreğinde ilk fazda üretilecek günlük 10 milyon metreküplük doğalgazı milli iletim tesisimize aktaracağız" dedi.
4. SONDAJ GEMİSİ: ABDÜLHAMİD HAN
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dördüncü sondaj gemisinin adını da Sultan Abdülhamid Han olarak açıklayarak sözlerini şöyle tamamladı:
"Bir süre önce yeni nesil gemimizle filomuzu çok güçlü hale getirdik. Dördüncü sondaj gemimizin adını ne verelim dedik, Sultan Abdülhamid bu bölgelerde yapmış olduğu çalışmalarla bir döneme aslında ismini vermiş. Bu geminin adını Abdülhamid Han olarak belirlediğimizi açıklayalım. Şu anda sondaj öncesi teknik hazırlıkları yapılıyor. İnşallah bu gemimizin de göreve başlamasıyla çalışmaları çok daha hızlı verimli ve etkin bir şekilde gerçekleştireceğiz. Dördüncü sondaj gemimizin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyorum.' dedi.
09 AĞUSTOS 2022
ABDÜLHAMİD HAN GÖREVE BAŞLADI
Atılan tarihi adımların son halkası olan Türkiye'nin dördüncü sondaj gemisi Abdülhamid Han da 9 Ağustos 2022'de göreve başladı. Törende konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Abdülhamid Han'ı Mavi Vatan'a, yeni sondaj noktamız Akdeniz'e gönderiyoruz. Abdülhamid Han gemimizi Gazipaşa'nın 55 kilometre açığındaki Yörükler-1 kuyusuna uğurlayacağız. Yörükler-1 kuyusu, Doğu Akdeniz'deki kapsamlı iş planımızın ilk adımıdır. Milletimizin duası, Abdülhamid Han sondaj gemimizde gece gündüz ter dökerek arama yapacak arkadaşlarımızla birlikte olacaktır" dedi.
12 ARALIK 2022
GABAR'DA 150 MİLYON VARİLLİK PETROL KEŞFEDİLDİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12 Aralık'taki kabine toplantısının ardından petrol müjdesi verdi. Gabar Dağı'nda 150 milyon varil net petrol rezervinde saha keşfedildiğini açıklayan Erdoğan, "2022'de karada yapılan en büyük 10 keşiften biri. Rezerv değeri yaklaşık 12 milyar dolar" dedi.
16 ARALIK 2022
AVRUPA'NIN EN BÜYÜK GAZ DEPOSU AÇILDI
Genişletilen kapasitesiyle Avrupa'nın en büyüğü olmaya hazırlanan Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılacağı törenle açıldı.
Türkiye'nin 3,2 milyar metreküp depolama ve günlük 28 milyon metreküp üretim kapasitesiyle ilk yer altı doğalgaz tesisi olan BOTAŞ'a ait Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi'nin kapasitenin artırılmasına yönelik 18 kuyuda genişletme çalışmaları yapıldı, deniz üstünde 2 platform kuruldu. Böylece, 2. fazı hizmete alınacak tesisin kapasitesi 4,6 milyar metreküpe, günlük geri üretimi ise 75 milyon metreküpe çıkarıldı. Dev tesis bu haliyle Türkiye'nin yıllık doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 8'ini karşılayabilecek konumda bulunuyor.