08.03.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Kadınların işgücüne katılımını, ekonomi için oluşturacakları artı değeri harekete geçirmek için pek çok kurum ve kuruluş kadın girişimcileri destekleyen finansal modeller oluşturuyor. Devlet kurumlarından özel bankalara kadar olan geniş bir yelpazede kadınların hayata geçireceği yeni girişimler ya da büyütülmek istenen mevcut yatırımlar bu finansal desteklerin konusu olabiliyor. Destek programları tekstilden tarıma, yazılımdan sağlığa kadar çeşitli alanlarda yapılıyor; bazı programlarda kadınların girişim sistemine dair eğitim almaları da sağlanıyor.
Bu destekler ve mevcut destekler arasında yer alan pozitif ayrımların bir kısmını sizler için derledik; kadınlar daha fazla bilgiye bu kurum ve kuruluşlarla direkt irtibata geçerek ulaşabilir.
Kuşkusuz destekler arasında en önemlisini Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde girişimcilere ve KOBİ’lere destek sağlayan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) sunuyor. Türkiye’nin dört bir yanında girişimci ve KOBİ’lere hem hibe, hem kredi, hem de faiz gibi destekler sunan KOSGEB, bu modeller arasında kadınlara pozitif ayrımcılık yapıyor.
Yüzde 80 destek
KOSGEB ‘Geleneksel Girişimci Destek Programı’ içinde kuruluş desteği kapsamında işletmelere 5 bin ila 10 bin lira arasında destek verirken, performans dönemlerini ise ikiye ayırarak desteklemeye devam ediyor. Buna göre birinci performans döneminde 180-539 gün ise 5 bin lira, 540-1079 gün ise 10 bin lira, 1080 ve üstü gün ise 20 bin lira destek veriyor. İkinci performans dönemi destekleri arasında ise 360-1079 güne 5 bin lira, 1080-1439 güne 15 bin lira, 1440 ve üstü güne 20 bin lira destek var. Bu kapsamda girişimcinin; genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda her bir performans döneminde belirlenen tutarlara 5 bin lira ekleniyor.
KOSGEB tarafından girişimcilere sağlanan destek oranı yüzde 60 iken, kadın girişimcilere sağlanan destek ise yüzde 80 durumunda.
‘Geleneksel Girişimci Programı’ ile kuruluş ve performans desteği olarak 60 bin liraya kadar katkı veren KOSGEB, ‘İleri Girişimci Programı’ ile bunların yanında teknoloji düzeylerine göre desteklerle danışmanlık hizmetleri için 370 bin liraya kadar finansman sağlıyor.
Kurum, kadınların iş gücüne kazandırılmasına yönelik çalışmalarını son yıllarda yoğunlaştırırken, bu alanda sağlanan desteklerde de önemli artış gerçekleşti. 2015-2019 döneminde kadın girişimcilere ait 55 bin 46 işletmeye toplamda 1 milyar 5 milyon 363 bin 551 liralık teşvik sağlandı.
Hazine destekli kefalet
Kredi Garanti Fonu bünyesinde kefalet sağlanan kredilerde kadın girişimcileri destekleyen pozitif ayrımcılık içeren hükümler yer alıyor. Kredi Garanti Fonu aracılığıyla verilen ‘Hazine Destekli Kefalet’ kapsamında kefalet tutarı kadın girişimcilerin kullanacağı krediler için azami kefalet oranı yüzde 90 olarak uygulanıyor. Gerçek kişi kadın şahıs işletmesi veya hisseleri toplamının en az yüzde 50’si kadınlara ait olan tüzel kişi işletmeler bankaların belli bir kota ayırdığı hazine destekli kefaletten faydalanabiliyor.
Bakanlık destekleri var
Başta Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı olmak üzere bakanlıklar da kendi alanlarında kadınların eğitimden istihdama kadar pek çok konuda destekleyecek çalışmalar yapıyor. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sürdürülen çalışmalara; 2020 Yılı Yatırım Programı’nda 20 milyon 167 bin lira pay ayrılan Kadınların Kooperatifler Yoluyla Güçlendirilmesi Projesi de ekleniyor. Bu kapsamda 25 ilde üç yıl sürecek projeyle kadınların kooperatifleşmesinin ve mevcut kooperatiflere aktif katılımının sağlanmasına yönelik kapasite geliştirme çalışmaları yürütülecek.
Ticaret Bakanlığı ise ‘ihracat destekleri’ kapsamında verdiği uluslararası tanıtım, fuar, markalaşma gibi pek çok desteği kadınlara da pozitif ayrımcılık ile sunuyor.
Bankalardan özel oran ve imkânlar
Bankaların da kadın girişimcileri destekleyen paketleri var. Birkaç örnek şu şekilde:
*Ziraat Bankası, ‘Kadın Girişimci Destek Paketi’ ile internet/mobil bankacılıktan havale ve EFT’lerde masrafsızlık, kredi tahsis masrafında yüzde 50 indirim, 60 aya varan nakit kredilerde ayrıcalıklı fiyatlar ile daha pek çok özel teklif veriyor.
*İş Bankası’nda kadın girişimciler, ‘Üye İşyeri’, ‘Kredili Mevduat Hesabı’ ve ‘Ticari Kredi Kartları’ ürünlerinden birini kullanmaları halinde yüzde 0.98’den başlayan faiz oranından yararlanabiliyor.
*Garanti BBVA, Avrupa Birliği, Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işbirliği ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) kefaletiyle uygun koşularla kadın girişimci kredisi sunabiliyor.
*Türkiye Ekonomi Bankası (TEB), kadın girişimcilere yönelik 36 aya varan avantajlı faiz oranıyla taksitli kredi kampanyası başlattı. 31 Mart’a kadar devam edecek kampanya ile sadece kredi faiz oranı indirimi değil, para transferlerinde, çek karnesinde, kredi masraflarında bazı muafiyetler sağlanacak.
TOBB yol gösteriyor
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde oluşturulan ‘Kadın Girişimciler Kurulu’, kadın girişimcilik konusunda genel politikalar geliştirirken; kadın girişimcilere eğitim, kapasite geliştirme desteği ile girişimci fikirlerini hayata geçirmelerinde destek sağlamak üzere çalışmalar yürütüyor. Bu kapsamda kadınlara deneyimli girişimciler yanında stajdan, koçluk desteğine, uluslararası kadın girişimci kaynakları konusunda danışmanlığa kadar farklı konularda destek verilebiliyor.