Gıda krizine karşı yenileyici tarım

PepsiCo Türkiye ve Sürdürülebilirlik Akademisi’nin ev sahipliğinde İstanbul’da gerçekleştirilen 2. Tarımda Pozitif Gelecek Sempozyumu’nda, toprak ve su kaynaklarının korunmasından tarladan çatala sürdürülebilir bir tarım sistemi oluşturulabilmesi için yapılması gerekenler başta olmak üzere birçok önemli konu başlığı, tarım ekosisteminin önde gelen isimleri tarafından masaya yatırıldı. Açılış konuşmasında dirençli bir gıda sisteminin oluşturulmasının önemine değinen PepsiCo Türkiye Genel Müdürü Evrim Şen, “PepsiCo olarak kendi ayakları üzerinde durabilen bir tarım ekosistemi oluşmasına katkı sağlamayı amaçlıyoruz, bu konuda tüm paydaşlar olarak hep birlikte çalışabilirsek uzun dönemde sürdürülebilir ve kapsayıcı bir tarım ekosistemi oluşturabiliriz” dedi. İklim krizinin dünyada artan nüfusla birlikte gıda krizi tehlikesini gündeme getirdiğini belirten Şen şöyle devam etti:

“Gıda krizinin önüne geçmek için tarımda sürdürülebilirliği sağlayabiliriz. Toprağı, su kaynaklarını koruyarak, yenileyici tarımı geliştirerek, çiftçilerimizin ve tarımın koşullarını iyileştirerek, teknolojiyi tarımın yararına kullanarak bunu başarabiliriz. Bu konuda bizim gibi şirketlere büyük bir sorumluluk düştüğünün farkındayız.”

Hedef 25 bin dekar

PepsiCo’nun Türkiye’de 20 şehirde, toplam 50 bin dekar alanda 200’ün üstünde çiftçiyle sözleşmeli çalıştığını ve cipslik patatesin yüzde 60’ını ürettiğini anlatan Şen, şu bilgileri verdi:

“Patateste Yenileyici Tarım Uygulamaları Projesi kapsamında PepsiCo olarak, 2023 yıl sonu itibarıyla tüm patates üretim alanlarımızın yüzde 50’sinde, yani yaklaşık 25 bin dekar alanda, yenileyici tarım yapmış olmayı amaçlıyoruz. Geçen yıl Lay’s Yenileyici Tarım projesi kapsamında Konya Karapınar’da patates, şeker pancarı, ayçiçeği ve mısır ekimi gerçekleştirdiğimiz uygulama arazisinde Anadolu Meraları liderliğinde çok başarılı çıktılar elde ettiğimiz bir proje gerçekleştirdik. Sürdürülebilir tarım alanında edindiğimiz bilgi birikimimizi bu yıl “Lay’s Ortak Hareket, Yeniden Bereket Projesi” ile deprem bölgesinde Hatay Samandağ’a taşıdık.”

Pratikler değişmeli

Sürdürülebilirlik Akademisi Başkanı Murat Sungur Bursa da şunları söyledi:

“Bugün sera gazlarında veya su tüketimlerinin miktarlarında veya bazı doğal kaynaklarının yok olmasında maalesef tarım pratiklerimizin ciddi miktarda sürdürülebilirliği engellediğini gözlemliyoruz. Eğer tarımı sürdürülebilir yapmazsak bir başka şeyin sürdürülebilir olmasının bize ne faydası var? İnsanların beslenmesi ve sağlıklı bir yaşam sürebilmesi için tarımın çok daha farklı pratiklerle yapılması lazım.”

Çiftçiyi eğitiyor, sulamada, gübrede destek oluyor

PepsiCo Türkiye Genel Müdürü Evrim Şen, Milliyet’in sorularını şöyle yanıtladı:

- PepsiCo Türkiye olarak tarımı önceliklendirmenizin nedeni nedir?

PepsiCo dünyanın en büyük tarım işletmelerinden biri. Türkiye başta olmak üzere dünyanın farklı ülkelerinde tarım adına pozitif değişim yaratan uygulamalarımızla yarattığımız etkiyi açık bir şekilde görüyor ve ölçümlüyoruz. Karamsar olmak yerine çözüme odaklanması gerektiğine inanıyoruz.

- PepsiCo Pozitif (pep Pozitif) stratejinizin üç ayağından biri olan Pozitif Tarım alanında ne tür çalışmalarınız mevcut?

Yaklaşık 300 kişiden oluşan Agro ekibimiz ile sözleşmeli tarım yaptığımız çiftçilerin tarlalarını yıl boyunca ziyaret ederek onlara sahada destek sunuyoruz. Lay’s ve Ruffles markalarımızda kullandığımız patatesleri yüzde 100 yerli tohumlar ile ülkemizde üretiyoruz. Çiftçileri 16 yıldır tedarikçi eğitim ve iletişim platformu PepsiCo Agro Akademi ile destekliyoruz. Düşük basınçlı sulama teknolojilerine yatırım yapıyoruz. Tarımda dijitalleşme kapsamında geliştirdiğimiz Croptrak mobil uygulamasıyla tüm tarlalarımızı online olarak takip ediyoruz. Yiyecek fabrikalarımızda oluşan organik atıkları minerallerle zenginleştirerek geliştirdiğimiz kendi organomineral gübremiz Naturalis sayesinde, çiftçilerimizin kimyasal gübre kullanımını yüzde 40 azalttık.

Uzman konuşmacılarla derinlikli değerlendirme

Sempozyumun, Sürdürülebilirlik Akademisi Yönetim Kurulu Üyesi Semra Sevinç’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Tükenen Değerimiz Su: Geleceğimizi Nasıl Koruyacağız?” başlıklı oturumunda, Doğa Koruma Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Uğur Zeydanlı, TSKB Enerji ve Kaynak Araştırmaları Ekip Lideri Can Hakyemez, BÜYEM Müdürü ve SDSN Türkiye YK Üyesi Dr. Tamer Atabarut, su yönetimine dair önemli paylaşımlarda bulundular.

Ilgaz Gürsoy’un moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Hikaye Toprakta Başlar: Tarımda Sürdürülebilirlik, Neleri Başarabiliriz?” konulu oturumda ise PepsiCo Vakfı Avrupa Bölgesi Lideri Andrea Pont Capell, Anadolu Meraları CEO’su Yasemin Kireç ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, İktisat Teorisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Havva Tunç, sürdürülebilir tarım konusunu ele aldılar. Global ve yerel ortaklarla çalışan PepsiCo Vakfı’nın uzun süreli ve kalıcı bir etki yaratmayı amaçladığını anlatan Andrea Pont Capell, “Türkiye’de de kilit ortağımız Anadolu Meraları” dedi. Anadolu Meraları CEO’su Yasemin Kireç de, onarıcı tarımın bir iş modeli olduğuna dikkat çekerek, “Dirençli gıda, bir ekosistem ve bu ekosistemde herkes işbirliği yapmalı” diye konuştu.

Verimlilik destekleniyor

İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) Genel Sekreteri Konca Çalkıvık moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Gıda Zincirinde Dönüşüm: Tarladan Çatala / Daha da Yeşil Yolculuğu” konulu oturumda SysAdvance Temsilcisi Joaquim Cunha, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkan Vekili Dr. Bilal Düzgün ve PALGAE Kurucusu Eylül Er, sürdürülebilir gıda sistemi üzerine değerlendirmelerini paylaştılar.

Bilal Düzgün, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın enerji verimliliği ile ilgili üç destek programını şöyle anlattı:

“Birincisi gönüllü anlaşmalar, ürün başına tükettiğiniz enerjiyi yüzde 10 azaltma taahhüdü verirseniz, faturanızın yüzde 20’sini devlet ödüyor. İkincisi verimlilik artışı. Verimlilik artışı yatırımlarında proje bedelinin yüzde 25’ine kadar hibe veriliyor. Üçüncüsü de verimlilik artışı sağlayan tesisler, ülkenin neresinde olursa olsun 5. Bölge teşviklerinden yararlanabiliyor.”