Gerçek kayıtlarla riskler azalacak

Yürürlüğe giren kamu alacaklarının yapılandırılması kanununun amaçlarından biri de kayıtdışı faaliyetlerin kayıt altına alınması ve mükelleflerin yasal kayıtlarının gerçek durumu yansıtır hale getirilmesini sağlamak. Dizimizin bugünkü bölümünde Sistem Global Danışmanlık Yönetici Ortağı Yeminli Mali Müşavir Necmi Ulus ve Vergi Ekibi ile bilançoların gerçeği yansıtmasını amaçlayan kasa, ortak, cari ve ilgili diğer hesaplara ilişkin düzeltme düzenlemelerinden bahsedeceğiz. Kanuna göre düzeltme işlemleri 2 şekilde planmış.

1. Kayıtlarda yer almayan emtia, makine teçhizat ve demirbaşların kayıtlara alınması.

2. Kayıtlarda olan ama fiilen işletmede bulunmayan emtia makine teçhizat ve demirbaşlar ile kasa mevcudu, ortaklardan alacaklar ve bunlar ile ilgili diğer işlemler.

31 Mayıs’a kadar

Mükellefler işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedelini 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Aktiflerine kaydettikleri emtia için ayrı, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere özel karşılık hesabı açılması gerekiyor. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi hâlinde sermayenin unsuru sayılacak ve vergilendirilmeyecek. Ancak beyan edilenler için KDV hesaplanıp beyanname verilmesi ve ödenmesi gerek. Bunlar ÖTV konusuna girerse aynı işlem bu açıdan da yapılmalı.

Tarhiyat olmayacak

Mükellefler, kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını, 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) rayiç bedellerini dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler. Buna göre ödenmesi gereken KDV, ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden birinci ve ikinci ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenir.

Mükellefler 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini 31 Mayıs 2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler. Beyan edilen tutarlar üzerinden yüzde 3 oranında hesaplanan verginin, beyanname verme süresi içinde ödenmesi gerekiyor. Bu kapsamda ödenen vergiler gider olarak kabul edilmeyecek, ilgili hesaplar için ilave bir tarhiyat yapılmayacak.

KAYIT DÜZELTMENİN AVANTAJLARI

- Mükellefler gerçeğe yakın mali tablolara kavuşacak.

- Kasa, ortaklardan alacaklar ve benzeri hesapların düzeltilmesi imkanı ile kronikleşen vergi risk ve maliyetlerinin önüne geçilebilecek.

- Kayıtdışı ekonominin, işletme kayıtlarında oluşturduğu tahribat engellenecek.

- Emtia ile ilgili düzeltmeler ile ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılacak ve sonraki dönemlerde de vergilenmeyecek.

-BİTTİ-