15.07.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Türkiye genelinde haziran 2020’de yapılan konut satışları tarihin en iyi Haziran ayı verilerini getirdi. Yine bu dönemde en yüksek aylık kredili satış hacmine ulaşıldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları 2020 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 209.7 gibi büyük bir artış gösterdi. Kamu bankalarının düşük konut kredisi imkanları ile Emlak Konut GYO kampanyasının etkisiyle haziranda toplam konut satışı 190 bin 12 oldu. Sektör temsilcileri, bu ivmenin yıl sonuna kadar devam etmesini bekliyor.
Kamu bankaları tarafından tüketicilerin finansman ihtiyaçlarına uygun şartlarda destek verilebilmesi amacıyla haziranda devreye alınan konut paketinde, birinci el/sıfır konutlar için azami 12 ay ödemesiz dönemli, 15 yıla kadar vade ve aylık yüzde 0.64 faiz oranı ile finansman imkanı sunulurken; ikinci el konutlar için azami 12 ay ödemesiz dönemli, azami 15 yıl vade ve aylık yüzde 0,74 faiz oranı ile finansman imkanı uygulanıyor. Emlak Konut GYO da aynı dönemde başlattığı ‘Hayallerini Erteleme Türkiye’ isimli kampanyasıyla; liste fiyatı üzerinden yüzde 10 indirim, ardından yüzde 5 peşinat ve 2 yıl ödemesiz dönem imkanı sunuyor. Vade oranı ise 0.69’dan başlıyor.
Krediye koştuk
Ev sahibi olmak isteyenleri harekete geçiren en temel etken bankaların konut kredisi faiz oranları olarak biliniyor. Yüzde 1’in altındaki vade oranları tüketicinin gayrimenkul alımını hızlandırıyor. Bu dönemde kamu bankaları öncülüğünde düşen konut kredisi faiz oranları sayesinde ipotekli satışlara büyük bir ilgi oldu. Türkiye genelinde 2020 Haziran ayında ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1286.9 gibi tarihi bir artış göstererek 101 bin 504 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 53.4 olarak gerçekleşti. Diğer konut satışları 2020 Haziran ayında Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 63.8 artarak 88 bin 508 oldu.
İstanbul’da en çok ikinci el alındı
Konut kampanyalarının hedefinde; yeni projeleri harekete geçirerek istihdam ve ekonomiye katkıyı artırmak var. Bu sayede eski yapı stokundan da kurtulmak amaçlanıyor. Ancak kampanyalı dönem, en çok ikinci el konuta yaradı. Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı 2020 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 152 artarak 58 bin 632 olsa da toplam konut satışları içindeki payı yüzde 31’de kaldı. İkinci el konut satışları ise 2020 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 245 artış göstererek 131 bin 380 oldu. Özellikle İstanbul’daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı yüzde 71.3 oldu.
‘Düşük maliyetli destek etkisi’
Türkiye genelinde tarihin en iyi haziran ayı konut satışına ilişkin Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da sosyal medya kanallarından paylaşım yaptı.
Bakan Albayrak, Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Tek başına 250 alt sektörü harekete geçiren konut sektöründe kamu bankalarımızın düşük maliyetli destekleri etkisini gösterdi. Konut satışları geçen ay %209.7 artarak 190 bin 12 ile tarihinin en yüksek haziran rakamlarına ulaştı. Ev sahibi olan vatandaşlarımıza hayırlı olsun” değerlendirmesini yaptı.
En çok İranlılar konut alımı yaptı
Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38.1 azalarak bin 664 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Haziran 2020’de ilk sırayı 730 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 277 konut satışı ile Antalya, 180 konut satışı ile Ankara, 65 konut satışı ile İzmir ve 57 konut satışı ile Mersin izledi. Haziran ayında İran vatandaşları Türkiye’den 398 konut satın aldı. İran’ı sırasıyla, 257 konut ile Irak, 78 konut ile Çin, 70 konut ile Azerbaycan ve 63 konut ile Rusya Federasyonu izledi.
Cansuyu sıfıra değil ikinci el konuta aktı
İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, 150 bin bandının üzerindeki satışın gelecek aylarda da devam etmesini beklediklerini söyledi. Durbakayım, “Düşük faizli konut kredisi başvurularının tam olarak sonuçlanmaması ve konut ihtiyacı olanların yeni taleplerde bulunacak olması, bu beklentimizin temelini oluşturuyor. Ancak birinci elde beklentinin altında kaldık. Toplam satışlar içindeki payı yüzde 30.9’da kaldı. Sektöre aktarılmak istenen cansuyunun ikinci el piyasasına aktı” dedi.
‘Aradaki faiz marjı açılmalı’
Dap Yapı Başkanı Ziya Yılmaz, konut satışlarının; bekledikleri ölçüde ivmelendiğini belirtirken, yıl sonuna kadar artış trendinin sürmesini beklediklerini ifade etti.
Ziya Yılmaz, “Ancak birinci el konutların satışında istediğimiz gelmedi. Çünkü birinci el ve ikinci el arasındaki kredi faiz marjları birbirine çok yakın. Tüketicinin güvenli ve sağlıklı evlerde yaşaması için bu marjlar açılmalı. Onlarca alt sanayi kolunu harekete geçirip istihdama katkı sunan bir sektör olarak buna ihtiyacımız var” dedi.
Yeni projeler için işaret olabilir
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, “Normalleşmeye ‘V’ şeklinde başladık” dedi. Banka kredili satışların genellikle yüzde 40 bandı ve altında kaldığını hatırlatan Elmas, “Haziranda ilk defa bu tersine döndü. Yani neredeyse yüzde 60’a yakın konut kredili alım gerçekleşti. Eylül – ekimden itibaren yeni projelerle ilgili işaretler görebiliriz” diye konuştu.
‘Talepler hızla devreye girdi’
Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Mehmet Kalyoncu, ertelenmiş taleplerin çok hızlı şekilde devreye girdiğini söyledi. Kalyoncu, “Düşük faizli konut kredileri, hem vatandaşımızın konut sahibi olmasını sağladı, hem de zorlu bir dönemde gayrimenkul sektörüne büyük bir moral getirdi. 2020’de sektörün hedeflerini tutturmasının önü açıldı” dedi.