Ev sahibi ve kiracılar dikkat! Yeni dönem yarın başlıyor
31.08.2023 - 07:35 | Son Güncellenme:
Yarın itibarıyla, kira ve kat mülkiyeti hukuku kaynaklı uyuşmazlıklarda yeni bir dönem başlayacak. Peki süreç nasıl işleyecek? Gayrimenkul uzmanları ve avukatlar ne diyor? İşte detaylar...
Milliyet.com.tr/ Kira uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk dönemi yarın başlıyor. Süreci dava açmak isteyen başlatacak. Arabulucu süreci en fazla 1 ay sürecek. Arabulucuya gitmeden dava açılamayacak. "Oğlum, kızım oturacak" diyen ev sahibi de başvurabilecek.
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı Hakan Akdoğan açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Artık bundan sonraki süreçte kiracı ve ev sahibi anlaşmazlıklarının hızlı çözülmesi amacıyla arabuluculuk sistemi uygulamaya geçildi. Komşuluk ilişkilerinden dolayı anlaşmazlıklar, ortaklıktan dolayı anlaşmazlıklar, buna benzer yine kat malikleri ve site yönetimleri arasındaki anlaşmazlıklar mevcut.
‘KARARA BAĞLANMASI 2-3 YIL SÜRÜYOR’
En önemlisi ise kiracı ve ev sahibi anlaşmazlıklarıdır. Bunun hızlı bir şekilde çözüme kavuşturulması için adım atılıyor. Şu anda açılan bir davanın ilk duruşma günü bile 1 yılı buluyor. Karara bağlanması, temyize gönderilmesi 2-3 yıl sürebiliyor. Bu da ev sahipleri ve kiracılar adına büyük mağduriyetler oluşturabiliyor. 2-3 yıl insanların maddi ve manevi yıpranmaması için uyuşmazlıkların arabulucu ile çözülmesi isteniyor.
Eğer bir anlaşmazlığınız varsa 1 Eylül itibarıyla arabulucuya gitmeniz gerekiyor. Burada arabulucu çözüm bulacak anlamına gelmiyor ancak bazı konularda uzman eşliğinde bir araya geldiğinizde çözülebilecek konular da var, mahkemelerde çok ciddi iş yükü var. Bunların hızlı bir şekilde çözülmesi ve iş yükü yüklenmemesi önemli olacaktır.
‘TAHLİYE VE KİRA TESPİT DAVALARI ÖNEMLİ’
Burada çözüm bulunabilecek konuların başı tahliye süreçleri, uzun ve meşakkatli olabiliyor. Kira tespit konuları da davalar içerisinde önemli bir rol oynuyor. Kira tespiti ve tahliye konularında arabulucuya gidilerek daha kolay bir şekilde çözülebilir diye düşünüyorum.
DAVA YÜKÜ HAFİFLER Mİ?
Tabi ki özellikle kira tespit ve tahliye süreçlerinde yaşanan anlaşmazlıklarla ilgili buna benzer konulara çözüm oluşturabileceğini, bunların da yeni bir dava açılmaması ile birlikte mevcut davalar üzerine ekstra bir yük getirmeyeceğini söyleyebiliriz.
ATILAN İMZA MAHKEME KARARI SAYILIYOR!
Burada süreç 3 hafta içerisinde arabulucunun sonuçlandırması ve taraflara bildirmesi gerekiyor. 1 hafta da ek süreleri var yani toplamda 4 haftada arabulucunun karara bağlaması gerekiyor. Bir anlaşma varsa bu bir mahkeme kararı gibi kesinleşiyor ve anlaştılarsa konu üzerinde kimse birbirine dava açamıyor. Anlaşma metnine imza atılınca mahkeme kararına dönüşüyor.
‘ANLAŞAMAZLARSA DAVA AÇILABİLİYOR’
Anlaşma olamazsa, anlaşamadıklarını beyan ederler ve protokol imzalarsa taraflar birbirleri adına dava açmış oluyorlar.
ANLAŞMAZLIKLAR NE KADAR AZALIR?
Benim şahsi beklentim, kiracı ve ev sahibi anlaşmazlıklarının en az yüzde 20-30'unu çözebileceği yönündedir.”
Avukat Kerem Olcayto ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Arabuluculuk sisteminin getirilme amacı yargıdaki iş yükünün azaltılmasıdır. Sebebi de şu anda mevcuttaki neredeyse mahkemelerde görülen her iki davadan birisinin ya tahliye konulu ya da kira tespiti konulu olmasından dolayıdır.
Zaten yoğun olan mahkemelerin iş yükünü bu sebepler artırıyordu. Bununla beraber temelde mahkemelere gitmeden bu işlerin arabulucudan çözülmesi hedefleniyor ve nihai hedef olarak mahkemelerde dosya yükünün azalması hedefleniyor.
‘ZORUNLU HALE GETİRİLDİ’
Taraflar kira tespiti ve tahliye davası açmadan önce arabulucuya gitme şartı getirildi. Zorunlu hale getirildi, yani dava açılmadan önce arabulucuya konu gidiyor.
BAŞVURULAR NASIL OLACAK?
Taraflar hazır formları dolduracak, arabuluculuk ofisleri bu formları sisteme kayıtlı arabuluculara atıyor. Arabulucu mal sahibi ve kiracıyı arıyor, ortak bir gün belirliyorlar. Bu görüşme telefon ya da yüz yüze de olabiliyor. Taraflar taleplerini iletiyorlar eğer anlaşma sağlanırsa arabuluculukla bu iş çözülmüş oluyor. Arabuluculuk metni imzalanıyor ve bu mahkemeden verilmiş bir karar gibi gözüküyor. Dava açmadan önce anlaşmak mecburi değil. Taraflar anlaşamazlarsa mahkeme yoluna gidiliyor.
DAVALARDA NE KADAR DÜŞÜŞ OLABİLİR?
Kiracılar açısından baktığımızda kiracılar “Zaten evimden çıkmayım taşınma masrafı vereceğim” diyerek daha yakın olabilir. Burada ev sahiplerinin gerçekçi ve hakkaniyetli tavırları belirleyecektir. Uzlaşmacı tavrı ev sahipleri de gösterirse tabi anlaşma sağlanır, davalarda düşüş görülür.”
Avukat Gizem Gonce ise açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “1 Eylül itibarıyla kira uyuşmazlıklarında arabuluculuk uygulanmaya başlanacak. Kira uyuşmazlıklarında tahliye davaları ve kiralanan taşınmazların kira bedellerinin artırılmasına yönelik davalarda, dava açmadan önce taraflar zorunlu arabuluculuk başvurusunda bulunacaklar.
‘DAVA AÇILMASINA GEREK KALMAYACAK’
Bu sistem mahkemelerin iş yoğunluğunu azaltacağı için bir yenilik olarak karşımıza çıkıyor. Arabuluculuk sistemine başvuran taraflar bu davalarda orta yolu bulacaklarından dava açılmasına da gerek kalmayacaktır.
'YÜZDE 50 ORANINDA AZALACAK’
Tahliye davalarının günümüzde uzun sürmesi sebebiyle zorunlu olan kira uyuşmazlıklarındaki arabuluculuk sistemi bu dava yoğunluğunun da önüne geçecektir.
Kira uyuşmazlıklarında yarı yarıya bir azalma olacağını düşünüyorum. Kira uyuşmazlıklarında yargılama sürelerinin uzun sürmesi sebebiyle taraflar sürenin uzunluğunu da dikkate alarak anlaşma yoluna gideceklerinden yüzde 50 azalış olacağı düşüncesindeyiz.
‘TAHLİYE DAVALARINDA ANLAŞMA DAHA DÜŞÜK OLACAK’
Ancak tahliye davaları için anlaşma zemininin olması kira artış davalarına nazaran daha düşük olacaktır. Tahliye davalarının açılmasında öncelikli olarak kiracıların ve ev sahiplerinin öncesinde aralarında geçen konuşmalar, ihtarname gönderilmesi gibi konular uzun olduğundan daha çok tahliye davaları ile mahkeme kararıyla sürecin başlayacağını ve zorunlu arabuluculuk sisteminin bu tahliye davalarında çok fazla ortak noktada buluşmanın kira davalarına nazaran yüksek olmayacağı kanaatindeyiz.”
