22.12.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Hanife Baş
Türkiye’nin cep telefonunda üretim üssü olması için düğmeye basıldı. Cep telefonu devleri Samsung, Oppo, Huawei, Honor ve Alcatel’in de aralarında bulunduğu 10’a yakın marka Türkiye’de üretim için kolları sıvadı. Türkiye öncülüğünde başlatılan bu üretim hamlesiyle gelecek yıl satılacak 12 milyon telefonun dörtte birinin ülkemizde üretilmesi hedefleniyor.
BloombergHT, Oppo ve Samsung’un Türkiye’de üretim için harekete geçtiğini yazdı. Sektörden öğrendiğimiz bilgiler de bunu doğruluyor. Hatta diğer markalar da bu üretim hamlesine katılıyor. Montaj üretim yapan yerli üreticiler General Mobile ve Casper da reel üretime geçiyor.
Hükümetin ‘CKD (Complete knock down)’ üretim denilen cep telefonunun ana kartının bileşenlerinin de burada montajlanması şeklindeki reel üretim için bütün uluslararası markalarla görüştüğü öğrenildi. Pek çok marka ise buna olumlu karşılık verdi. Bunun karşılığında da geçen hafta Resmi Gazete’de cep telefonu için üretim teşvikleri yayınlandı.
Tuzla ve Esenyurt’ta...
İlk üretim hamlesi Çinli Oppo’dan geldi. Oppo’nun İstanbul Tuzla’da bir üretim tesisi aldığı öğrenildi. 50 milyon dolara yakın yatırım yapması beklenen Oppo, kurulum işlemlerini tamamlarken, eleman alımını da yaptı. Marka bazı modellerini Türkiye’de üretip Avrupa ve diğer bölgelere ihraç edecek.
Samsung da üretim faaliyetine ilk geçecek markalar arasında yer alıyor. Samsung’un İstanbul Esenyurt’ta üretime geçmesi bekleniyor. Oppo ve Samsung’un şubat ya da martta üretime geçmeyi planladığı öğrenildi. Huawei, Honor ve Alcatel gibi markaların da benzer üretim planları var. Teşvikten yararlanmak için üretimin montaj şeklinde olmaması gerekiyor. Çin’deki gibi bir üretim modeli isteniyor.
Dev cep telefonu markalarının Türkiye’de üretime yeşil ışık yakmasında teşviklerin etkili olduğu dile getiriliyor. Türkiye’nin genç nüfusu, konumu ve teknoloji merakı da yatırımları etkiliyor.
En büyük ikinci cari açık kalemi
Cep telefonu sektörü temsilcileri, çoğunluğu ithalata dayalı bu sektörde üretim çalışmalarını destekliyor. Türkiye’de bu alanda çalışacak yeterli eleman olduğu ancak üreticilerin bazı elemanlarını ilk etapta yurtdışındaki tesislerinden getirecekleri de öğrenilenler arasında.
Türkiye’de enerjiden sonra en büyük cari açık kalemi cep telefonu. Her yıl satılan 12 milyon adetlik telefon için 6 milyar dolarlık ithalat yapılıyor. Hükümetin bunu engellemek için Türkiye’de cep telefonu üretim hareketini başlattığı belirtiliyor.
Pandemi ‘cep’e uğramadı
2020 yılındaki cep telefonu satış rakamları da üretim hamlesini destekler türden. Pandemiye karşın cep telefonundan kesmediğimiz ortaya çıktı. Türkiye’de cep satışı bu yılı geçen yılla aynı rakamda 10 milyon 500 bin adetle kapatacak. Farklı yollarla Türkiye’ye gelen telefonlar da dahil edildiğinde bu rakam 12 milyonu buluyor.
Hızlı talep oluştu
Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, sektörün geçmişte her yılı 12 milyon adede yakın bir rakamla kapattığını anımsatarak, “Geçen yıl 10 milyon 600 bin cep telefonu satıldı. Bu yıl ise pandeminin etkisiyle ilk başta olumsuz bir seyir yaşandı. Ancak daha sonra haberleşmenin önemi nedeniyle hızlı bir talep oluşurken olumsuz seyir telafi edildi. Hatta talep eskiye oranla artış gösterdi. Sektör bu yılı yine 10 milyon 500 bin adetle kapatacak” dedi.
Turnacı, 2021 yılında pazarın yüzde 5 oranında büyüyeceğinin tahmin edildiğini aktararak, “6.5-7 inç’lik ekran boyutuna sahip cihazların geçen yıl payı yüzde 4’dü. Bu yıl ise bu oran yüzde 30’a çıktı. Cep telefonuna harcanan tutar ortalama 2.400 TL civarındaydı. Mayıs ayı itibariyle bu 3.600 TL’ye çıktı” bilgisini verdi.
5G’li modeller
General Mobile Yönetim Kurulu Başkanı Sebahattin Yaman, Türkiye’de cep telefonu pazarının 10 milyon 500-11 milyon adetle yılı kapatacağını belirterek, şunları söyledi:
“Ortalama fiyatlar 3.500 TL civarında. Giriş, orta, üst, premium segmentleri arasında üst segment önde görünüyor.
5G’li telefonların pazar payı şu anda yüzde 5’den düşük. Fiyatları kullanım adetleri arttıkça düşecektir. 2021 yılında aşı başarılı olduktan sonra taleplerde patlama bekleniyor. Özellikle ikinci ve üçüncü çeyrek için firmalar şimdiden kapasite artırımına başladılar.”
Orta segment çok büyüdü
Xiaomi Türkiye Satış Direktörü İrfan Öztürk, pandemiye karşın satışların bu yıl 10 milyonu aşacağını dile getirerek, 2.000-3.500 TL fiyat aralığında yer alan, orta ve orta-üst segmentin hayli büyüdüğüne dikkat çekti. Öztürk, sözlerini şöyle sürdürdü: “Redmi Note 9 serisi ve Poco X3 NFC gibi modellerimizin varlığı segmentin büyümesine katkı sağladı. 5G henüz Türkiye’de yok ama buna hazırlık için 5G’li modellerimizi müşterilerimizin beğenisine sunuyoruz. 2021’de de sunmaya devam edeceğiz. Karantina nedeniyle e-ticaret platformlarından çok cep alındı.”