31.01.2024 - 16:05 | Son Güncellenme:
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklamaları şu şekilde: “Dünyada özetle aslında göreceli olarak istikrarlı fakat düşük bir büyüme dönemindeyiz. Bunu yakın bir dönemde değişme ihtimali zayıf. Dezenflasyon devam ediyor. Finansal koşullar oldukça sıkıydı, gevşemeye başladı. Küresel ticarette korumacılık yeni normal ama tabi ki birtakım önemli trendlerle karşı karşıyayız.
KÜRESEL BÜYÜME TAHMİNLERİ
Dünya Bankası tahminlerine göre bu sene büyüme 2.6 olacak gelecek sene 2.4. IMF tahminlerine göre de küresel büyüme yüzde 3.1, gelecek sene de yüzde 3.1 civarında olacak.
Küresel ticarette bir canlanma başlaması öngörülüyor. 2023’te küresel ticaret de aslında hemen hemen hiç büyümedi. Dezenflasyon dünyada devam ediyor. Küresel olarak baktığınız zaman enflasyonun yüzde 8.1’e düşmesi öngörülüyor. Bizim için önemli olan küresel finansal koşullar anlamında gelişmiş ülkelerdeki enflasyon trendidir. Burada enflasyonun 2.6’ya düşüşü öngörülüyor. Finansal koşullarda önemli bir iyileşmeyi içeriyor.
‘FED VE ECB’DEN FAİZ İNDİRİMLERİNİN DEVAM EDECEĞİ ÖNGÖRÜLÜYOR’
Küresel enflasyonun iniyor olması 2024’te ve 2025’he hem Amerikan Merkez Bankası hem Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimi beklentilerini artırmış durumda. Fed için 140 baz puan, Avrupa Merkez Bankası için 130 baz puan, 2025’te de faiz indirimlerinin devam edeceği öngörülüyor.
OVP HAKKINDA
Programın bazı temel hedefleri var. Ana hedef fiyat istikrarıdır. Çünkü fiyat istikrarının olmadığı bir yerde öngörülebilirlikte bahsedemezsiniz. Fiyat istikrarı bu programın özüdür. Fiyat istikrarını sağlayamazsak nitelikli, sürdürülebilir ve rekabetçi bir sanayi asla olmaz.
İkinci hedefimiz makro finansal istikrar açısından önemlidir. Mali disiplinin tesis edilmesidir. Üçüncüsü sürdürülebilir bir cari açık.
Büyümede bir dengelenme ihtiyacı olduğu çok nettir. Sadece içeride ve dış kaynakla tüketerek büyümeyi sürdürmek mümkün değildir.
Yapısal reformlar ise bu programın olmazsa olmazıdır. Yapısal reformlar hedefleri gerçekleştirmede, kazanımların kalıcı hale getirilmesinde esas rol oynayacaktır. Programın temel çerçevesi budur.
Fiyat istikrarı neden önemli? Çünkü makro finansal istikrar ve öngörülebilirlik açısından gereklidir. Kaynakların spekülatif alanlar yerine nitelikli sanayiye, verimli alanlara etkin bir şekilde kanalize edilmesi için fiyat istikrarı gereklidir.
Geçen sene Türkiye 29.9 milyar dolar altın ithal etmiştir.
'TÜRKİYE'DE ENFLASYON DÜŞECEK'
Dezenflasyon programının çerçevesi çok basittir. Fed enflasyonu nasıl indirdiyse, AB nasıl indirdiyse, Brezilya, Meksika nasıl indiriyorsa biz de öyle yapıyoruz. Parasal sıkılaşma var.
Esas istikrarsız büyüme enflasyonun yüksek olduğu dönemlerdir. Biz programı desteklemek açısından seçici kredi sıkılaştırmasına gittik, miktarsal sıkılaşmaya da gittik. Önümüzdeki dönemde çok daha destekleyici maliye ve gelirler politikası olacaktır.
Türkiye'de enflasyonun yer çekimine karşı mücadele edeceğine inanmıyorum, düşecektir.
Fiyat istikrarını sağlamak için bütçe açıklarının makul düzeyde tutulması lazım. Dezenflasyonu desteklemek için bütçe açığını sınırlamaya devam edeceğiz.
"VERGİNİN TABANINI GENİŞLETECEĞİZ"
Daha düşük risk primi, daha yüksek kredi notlarına kavuşmasının önemli ön koşullarından biri mali disiplindir. Para politikasındaki normalleşme gelecek enflasyonu çıpalayacak düzeyde olacaktır.
Verginin tabanını genişleteceğiz, şu anda verginin hakkıyla alınmadığı alanlarda çaba göstereceğiz, şu anda çalışmalar var, düzenleme gerektiren ve gerektirmeyen hususlar var. 2024'te OVP'de öngördüğümüzün altında bütçe açığı ile kapatmak için elimizden geleni yapacağız.
KARADENİZ GAZI VE GABAR PETROLÜ AÇIKLAMASI
Sakarya Gaz Sahası'nda Türkiye 2028'de kendi ihtiyacının %20-25'ini üretebilecek. Gabar’da üretilen petrol Türkiye’deki ihtiyacının 2025’te bile yüzde 10’una ulaşması ihtimali yüksek. Toplamda yüzde 20’ye ulaşması ihtimali yüksek. Geçen sene Gabar’daki günlük üretim en son 35 bine ulaşmıştı.
Temelde büyüme sorunumuz yok, bunun kompozisyonunun reformla, sanayide dönüşümle kalıcı sürdürülebilir bir patikaya oturtmamız gerekiyor.
‘ÜLKENİN RİSK PRİMİ DÜŞTÜ’
Enflasyonda şu anda geçiş dönemindeyiz. Sonuçları biz aylık bazda almaya başladık. Program sonuç vermeye başladı derken, neyi gösterebiliriz. Bu ülkenin risk primi düşmüştür. Bu çok önemli. Devlet borçlanırken fiyatlama buradan gidiyor. 600-700 arası bir aralıktan 300 civarına kadar indi.
‘HEDEFİMİZ KKM’DEN ÇIKIŞ, CİDDİ BİR DÜŞÜŞ VAR’
Diğer bir hedefimiz KKM’den çıkıştır. KKM dezenflasyon ile mücadeleyi zorlaştırıyor. Kamunun üzerinde bir yük. Dolayısıyla buradan çıkış bizim bir hedefimizdir. Piyasaları bozmadan çıkacağız. Sabırla, zamanla, biz KKM’den çıkacağız. Ve çıkış başladı. Ağustosa göre çok ciddi bir düşüş var. Önümüzdeki dönemde devam edecek.
Ekonomide dengelenme başladı. Dış talebin negatif etkisi yavaşlıyor. İç talepte de yumuşama var. Cari açık önce 40 sonra 30 milyar dolara doğru inecek. Dış ticaret açığı da 106 milyar dolara kadar indi bu da muhtemelen aşağı doğru bir trendde devam edecektir.
ENFLASYON BEKLENTİLERİ
12 ay sonrası enflasyon piyasada yüzde 39 olacak diyor. Bizim hedefimizin biraz üzerinde ama hedefe yakınsamaya başladı. 50’nin üzerinde bekleyen yok. Enflasyon beklentilerinde iyileşme var. Enflasyon düştükçe beklenen enflasyon ile hedeflerimiz arasında yakınsama çok daha güçlü bir şekilde devam edecektir.
Merkez Bankamızın brüt ve net rezerv birikimi mayıs ayına göre ciddi düzeyde. Rezerv birikimi hala bizim önemli hedeflerimizden bir tanesi.
‘NOT ARTIŞLARI PEYDERPEY GELECEK’
Not görünümünde iyileşme var. Program kararlılıkla uygulandıkça ve sonuçlar devam ettiği müddetçe not artışları peyderpey gelecek.
‘EXİMBANK, 50 MİLYAR DOLAR DESTEK VERECEK’
Türk Eximbank açıkladı bu sene 50 milyar dolarlık destek verecek. Yetmez, bizim bunu daha da artırmamız lazım. Bu sene ilk fırsatta sermayesini artırmayı planlıyoruz. Reeskont kredilerini 10’a katladık. Gerekiyorsa daha da katlamamız lazım.