04.01.2009 - 00:50 | Son Güncellenme:
Ekonomi konuşmaları: İBRAHİM EKİNCİ
Cihan Kamer bir süre önce Emaar’ın yönetiminden ayrılmıştı. Bu konuda bir kararın eşiğinde olduğu anlaşılıyor. Bu ay gayrimenkulle ilgili yeni açıklamaları gelebilir. Enerji yatırımlarını biraz bekletiyor. Havacılık projesinden soğumuş değil. Generel Motors'ta suların durulmasını bekliyor.
Bu arada yeni bir işe iddialı biçimde hazırlanıyor. Yat üretecek. Pazarlıklar sürüyor, bir tersane alacak. "Tuzla'da değil" diyor. Duyurusu bu ay içinde de olabilir. Patronu Cihan Kamer'le Atasay Grubu’nu konuştuk.
Kuyumculuk dışında da önemli faaliyetleriniz var. İş hacminin ne kadarı hangi sektörden?
En önemli işimiz kuyumculuk. Enerji, havacılık ve inşaat ana işlerimiz. Rakamsal boyutta Emar ortaklığıyla inşaat yatırımları çok daha büyük bir boyuta çıkmıştı. Biz yine de en hacimli en büyük işimizi mücevher ve kuyumculuk olarak tanımlıyoruz. En çok emek harcadığımız iş budur.
Enerji ve havacılıkta çok büyük yatırımlarımız henüz yok.
Kuyumculuk işinin yanında bir de takı var...
2008'de yapılanmaya gittik. Ana işimiz Atasay Kuyumculuk ve buna bağlı menkul kıymetler şirketiydi. Fakat diğer sektörlerle de iştigal etmeye başlayınca grubu tekrar yapılandırdık. Atasay Grup oldu. Altında mücevher, enerji, inşaat, havacılık, denizcilik grupları ve turizm var. Turizmin altında acenta ve bir de muayene istasyonlarında Akdeniz bölgesi bizde.
İhracat, mağazalaşmada ne durumda?
En fazla altın takı ihracatı yapan şirket ve tanınan marka haline geldik. Üç-dört yıldır mağazalaşmaya başladık. 30’un üzerinde kendi mağazamız var. Toplam 127’dir. Dubai’de kendi mağazamızı açtık. Moskova’da açıyoruz. 7 ülkede ofisimiz var.
Kriz hesapları alt üst etti
Üretim nerede yapılıyor?
İstanbul ana üretim merkezi. Bir de Çin’de var. Orada daha büyük bir fabrika niyetimiz vardı. Şu anda 4500 metrekare kapalı alanda üretim yapıyoruz. Tasarım ağırlıklı koleksiyonlar İstanbul’da.
Global kriz var. Mücevherin gidişi nasıl?
Hesapları yeniden yapmamız gerekiyor. 2001, krize rağmen önemli büyüme kaydettiğimiz yıllardan biridir. Çünkü ihracata ağırlık verdik. Ama şimdi, en önemli pazarımız ABD, krizin merkezi. Mücevher pazarı inanılmaz daraldı.
İhracatımızı 4 kat artırmayı planlıyorduk. Fakat her şey altüst oldu. Büyümeyi değil 'nasıl küçülmeden aşarız'ın tartışmasını yapıyoruz. 2009 ve 2010'da mağazalaşmayı büyütmeyeceğiz. Verimsizleri ayıklamak suretiyle toparlanacağız. Perakendede agresif büyümeye 2 yıl ara vereceğiz.
Maksimum yüzde 10 daralma olur. Biz büyümenin büyük kısmını alışveriş merkezlerinde (AVM) yaptık. Şimdilerde başta Atasay olmak üzere AVM’lerdeki perakendecilerin sorunu var. Karşılıklı anlaşmayla bu sorunun aşılması lazım. Sonuç alamazsak AVM’lerden çıkarız.
Tüketici eğilimi nasıl?
Tüketicinin bütçesi küçülüyorsa, ona uygun nasıl tasarım yaparız ona bakıyoruz. Daha küçük, daha hafif, daha düşük ayarlı, pahada ucuz koleksiyonlara yöneliyoruz.
En büyük sıkıntı pırlantadaki yüzde 20 ÖTV’dir. Külçede ÖTV, KDV yok. Satış noktasında işlenmiş ürünün kârından ve işçiliğinden KDV alınır. Fakat pırlantada işlenmeden önce yüzde 20 ÖTV var. Bu sektörü sıkıntıya sokuyor. Maliye Bakanı’mız bu konuda açılım yaptı, yüzde 8’e sıcak baktı.
Havacılık işi nasıl gidiyor?
Eclipse 500'lerle hava taksi projemiz var. General Motors krizde. Durumun netleşmesini bekliyoruz. Bizim alacağımız özel jet, diğer jetlerin uçuş maliyetinin çok altında. Bu süreçte daha ön plana çıkacak bir ürün gibi görünüyor. Bu projeden soğumadık.
Gayrimenkuldeki en büyük yatırımınız bunlardı değil mi?
En büyük yatırım buydu. Krizden çok etkilendi sektör. Ancak grup olarak etkilenmeyecek noktadayız. Borçlu bir şirket değiliz. Kapı tıklatıldığı zaman anında borcumuzu ödemek isteyen bir grubuz. Öteleyin diyemeyiz. Fırsatları gözetliyoruz. Piyasa doğru yerlere oturacak. O noktadan başlayarak iddialı projelerle götüreceğiz.
Başka önemli gayrimenkulleriniz var mı?
Bunun dışında bireysel küçük yatırımlarımız var. Yalnız bir konu beni biraz üzdü. Biliyorsunuz, Hasan Doğan’la kardeş gibiydik. 6 sene önce Eyüp'te arazi aldık. Tamamen yatırım amaçlı. Doğru bir fiyatı vardı. Buraları hızlı gelişir, yatırımımız olsun dedik aldık. Bölgenin belediyesi orayla ilgili düzenlemeler yaptı. Ama ne olacağından, ne de olduğundan haberimiz vardı. Talebimiz de olmadı.
"Doğru yatırımcılar getirmek istiyoruz. Kentsel dönüşüm kapsamında belirli yerlerde değişiklik yaptık" dediler. Bazı haberler çıktı, araştırdık. Meğerse bu imar değişikliğinde öndeki 3-4 konuta kamulaştırma çıkmış. O karardan sonra 'Buraya il binası yapılacak' dedikoduları türemiş. Şu andaki AK Parti il binasının yapıldığı yer değil.
Belediyeden, bizim bir talebimiz olmamasına rağmen, 'Gidelim bunları satın alalım, tutar buralarla ilgili dedikodu olur' dediler. Arkadaşları gönderdik 10 lira değere 100 istediler. Saçma fiyatlar çıktı, biz de bıraktık.
Olay kapandı gitti. Şimdi belediye seçimleri yaklaşınca başka bir gazetede 'Buraya AVM yapacaklar, büyük rant' gibi bir yazı çıktı. Oysa ki bize bir şey kazandıracak bir şey yok. İnşaat ruhsatımız yok, başvurumuz yok, arsa olarak da satarım ben onu. Hasan ağabeyin vefatından sonra üzerinden siyaset yapılması beni üzüyor. Zaten 10 dönüm yer, AVM olmaz.
Enerjide neler yaptınız?
Dört yıldır hep lisanslama yaptık, projeler ürettik. Bir yıl önce lisanslarımızı Akfen'e sattık. Yeniden projeler üretik ve kendimiz yapmaya karar verdik. 2009 ve 2010 yılı için yapma sürecini durdurduk. Önümüzü göremiyoruz. Ama enerji grubumuzun önemli işlerinden biri olacak.
Peki yeni bir sektör var mı kafanızda?
Kendi mesleğimizi küçülmeden muhafaza edip, yeni fırsatlara bakacağız. Başka bir düşünce yok. Ama tabi bir işadamı ‘şunu yapmam, bunu yapmam’ diyemez.
Asgold’u Atasay yönetecek
Oğlunuz Atasay şirkette çalışacak mı?
Son 6 aydır karımla her gün konuşuyoruz. Atasay üniversiteyi bitirdi. Acaba hangi branşa yönlendirelim ki 10 sene sonra doğru noktada olsun. Hala tam olarak cevaplandıramadık.
Denizciliğe mi yönlendirsek? Sabah gitme akşam gelme sorunları tartışılır oldu ama kürkçününün dönüp dolaşıp geleceği yer dükkanıdır. Asgold şu anda faal değil. Asgold'u daha düşük gelirli profile çok çeşitlilikle sunmak istiyoruz. Çok iyi fiyatlarla çıkmak istiyoruz. Atasay’ı da buradan başlatalım diye düşünüyoruz.
Hasan Doğan Futbol Okulu ne oldu?
İnşallah yapacağız. Hasan Doğan vizyonunu ortaya koyarsa yeni yönetim... Bu iş o kadar yaygınlaştırılmalı ki ülke çapında, futbolcu ihraç eden bir ülke olalım. Yeni yönetim aynı inançla sarılırsa yer gösterecekler, tereddütsüz yapacağım.
Sizinle ortak işlerinde Hasan Bey'i oğlu mu temsil ediyor?
Evet, oğlu Selim pırlanta bir çocuktur. Babasına çok benzer. Şimdi bir de kitap hazırlığımız var Hasan Doğan için. Bütün tanıyanların anlatımlarıyla çıkacak.
Başka sosyal sorumluluk işleri var mı? Neler yaptınız?
Babam bir fakülte iki de yurt yaptı Denizli - Çivril’de. 6-7 milyon dolar harcadı. Türk el sanatlarının ve Anadolu kültürel mirasının ortaya çıkarılıp yaşatılmasına özen gösteriyoruz. Aile olarak çeşitli hayır işlerimiz var. TOÇEV'i destekledik, Muş Bulanık Atasay Kamer İlköğretim Okulu’muz var. Ağrı Tutak'ta bir ilköğretim okulu onarımı yaptık. Kasımpaşa Çocuk Yuvası’na destek olduk. Bahçelievler 0-6 Yaş Çocuk Yuvası Özürlüler Binası Rehabilitasyon Merkezi’nin inşaası için destek verdik. Böyle işlerde destek oluyoruz...
Limandan vazgeçtik ama tersanede iddialı olacağız
Denizcilik yeni bir alan. Ne yapmak istiyorsunuz? Bir de liman projesi vardı...
Denizciliği çok önemsiyoruz. Sanıyorum kısa süre içinde neticelenir. Bir tersane ile ilgili yatırım planımız var. Belli bir aşamaya gelmiş bir tersaneyi almak istiyoruz. Şu anda bütün gemiler yatıyor. Taşıma fiyatları 100’de bir noktalara düştü.
Ciddi olarak yatçılık bölümüyle ilgilenmek istiyoruz. Görüşmeleri yapıyoruz. Yat tersanesi almak istiyoruz. Suya yüzümüzü dönmemiz gerekir. Bir şey daha var. Türkiye’de gemicilik çok amatör büyüdü. Taşıma yapanlar tersane işine girdi. Talep artınca birazcık acemice büyümeler olmuş. Onun için Tuzla’da sorunlar yaşandı.
Nerede olacak bu yatırım? Bir ortak var mı? İşi bilen biri...
Dünyanın en modern tersanelerinden birine sahip olmak istiyoruz. Bölge olarak Tuzla olmadığını söyleyebilirim. Yılbaşından sonra bir ay içinde neticelenecek. Ortak şu anda yok. Ama işletme açısından başına getireceğimiz insanlardan dünyada bu işi 25 yıldır yapan profesyonellerle görüşüyoruz. Liman denizciliğin bir parçası olarak düşündüğümüz bir işti. Ciddi görüşmeler de yaptık ama 5 senelik perspektifte sıcak sinyaller almadık, vazgeçtik.
Cihan Kamer kimdir?
Atasay Grup Yönetim Kurulu Başkanı Cihan Kamer, 1965-Denizli doğumlu. Grup şirketleri Asgold, Atagold ve Atataş'ta Yönetim Kurulu Başkan Vekili görevlerini üstlendi. Halen Atasay Group'un Yönetim Kurulu Başkanı. 2003-2006 yıllarında, İstanbul Değerli Maden ve Mücevher İhracatçıları Birliği’nin Yönetim Kurulu Başkanı oldu. 2003-2006 yılları arasında Türkiye İhracatçılar Meclisi İcra Komitesi’nde Yönetim Kurulu Muhasip Üyeliği yaptı.
1987-1990 yılları arasında, döviz alım-satımı yapan Randıman Döviz'in, 1989-1990 arasında da Deha Menkul'un kurucu ortaklığını üstlendi.
Atasay Grubu'nun gündemi
- Denizciliğe girecek. Bu ay içinde bir tersane alımını duyurması bekleniyor
- Mağazacılıkta agresif büyümeden vazgeçiyor. 10 kadar mağaza kapatabilir
- Gayrimenkulde yeniden yapılanacak
- Mücevherde yeni markalar çıkaracak
- 2008'de Dubai Mall’da mağaza açtı. Moskova, Milano, Hong Kong ve New York'ta moda ve ticaret merkezlerinde mağaza açacak
Rakamlarla Atasay
- Atasay Grubu, kuyum-takı, gayrimenkul, havacılık ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteriyor.
- Mücevher üretimini Türkiye ve Çin fabrikasında yapıyor
- Toplam istihdamı 1050 kişi
- İş hacminin yüzde 80’ini altın, yüzde 20’sini pırlanta oluşturuyor
- 2006'da ION by Atasay'la takı sektörüne girdi.
- Pierre Bonnet, Stuhrling Orginal, Iumara ve K-Bros saat markalarının temsilcisi
- Türk kuyumculuk sektöründe yüzde 15’lik payla ihracat lideri, üretiminin yüzde 80’ini ihraç ediyor
- Yıllık ihracatı 120 milyon dolar. Ürünleri 62 ülkede 5 milyon kadınla buluşuyor.
- Dünyanın en büyük taş üreticisi 'Signity'nin Türkiye distribütörü
- Kuyumculuk toplam cirosu 796 milyon TL
- Yıllık üretim kapasitesi 17 ton
- Toplam mağaza sayısı 127
- Ürün çeşidi 50 bini aşıyor