11.09.2008 - 00:22 | Son Güncellenme:
EKONOMİ SERVİSİ
Ocak-mart döneminde sürpriz yaparak beklentilerin üzerinde gerçekleşen ekonomik büyüme ikinci çeyrekte hayal kırıklığı yarattı.
Nisan - haziran döneminde Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla’daki (GSYH) yüzde 1.9 oranındaki büyüme son 6 yılın çeyrekler itibariyle en düşük büyümesi oldu. Rakamlarda, dünyadaki ekonomik yavaşlamanın etkileri hissedilirken tarım sektörü yüzde 3.5’lik keskin bir düşüş kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre bu yılın ocak - mart dönemindeki büyüme, 2002 yılının ikinci çeyreğinden bu yana kaydedilen en düşük büyüme oranı oldu. 2001’deki krizden sonra 2002’nin ilk çeyreğinde büyüme yüzde 0.3 olmuştu.
Yıllık hedef uzak değil
Ocak - mart dönemi büyüme oranı yüzde 3.6 olan piyasa beklentisinin de oldukça altında kaldı . Ancak ilk çeyrekte kaydedilmiş olan yüzde 6.7’lik hızlı büyümeyle birlikte, ilk yarıda GSYH büyümesi sabit fiyatlarla yüzde 4.2 olarak hesaplandı. Böylece hükümetin yüzde 4 olan yıllık büyüme hedefinden ciddi bir sapma olmadı.
Üretim yöntemiyle hesaplanan tahminlere göre 2008 yılının ikinci döneminde cari fiyatlarla GSYH, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.7’lik artışla 240 milyar 867 milyon YTL, sabit fiyatlarla yüzde 1.9 artışla 25 milyar 130 milyon YTL oldu.
Öte yandan, TÜİK ilk çeyrek için yüzde 6.6 olarak açıkladığı GSYH büyümesini yüzde 6.7 olarak revize etti.
Ticarette sınırlı artış
2008’in ikinci çeyreğinde yüzde 3.5 daralan tarım sektörü toplam büyümeyi aşağı çekti. İlk çeyrekte yüzde 7 büyümüş olan sanayide de büyüme yüzde 2.5’te kaldı.
Büyüme aynı dönemlerde inşaatta yüzde 3.1’den 1.9’a, ticarette yüzde 9.1’den 3.9’a düştü. Sektörel bazda en hızlı büyüme ise yüzde 15.1’le gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri sektöründe yaşandı.
Kamu harcamıyor
Harcamalar yöntemine göre ise ikinci çeyrekte henahalkının tüketimi yüzde 2.8 büyürken, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3.7 düştü.
Kamu sektöründe yatırımlarda ise yüzde 16.8’lik ciddi bir daralma kaydedildi. Sadece yüzde 0.6 artan özel sektör yatırımlarının da Mart-Haziran döneminde neredeyse durma noktasına geldiği belirlendi.
İlk yarıda ise, kamu sektöründe sermaye oluşumu yüzde 13.7 gerilerken özel sektörde yüzde 7 arttı.
2007 verilerinde revizyon
TÜİK 2007 yılına ilişkin daha önce açıklanan GSYH ve büyüme oranlarını da revize etti.
Buna göre 2007 yılı GSYH değeri sabit fiyatlarla yüzde 4.6’lık artışla 101 milyar 208 milyon YTL olarak açıklandı. 2007 büyümesi daha önce yüzde 4.5 olarak hesaplanmıştı.
2007 yılında kişi başına GSYH değerinin de cari fiyatlarla 12 bin 94 YTL ve 9 bin 305 dolar olduğu bildirildi.
İlk yarıda GSYH yüzde 4.2 arttı