Yeteneğe baraj engeli

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına Eylül 2019’da başarı sırası sınırlaması getirdi. Bu kapsamda adaylarda Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi’nde en düşük 800 bininci başarı sırasına sahip olma şartı aranacak. Karar doğrultusunda geçen yıl TYT’ye girip puanı 200 ve üzeri olan adaylardan 2020-YKS’nin hiçbir oturumuna girmeden sadece “Özel Yetenek Sınavı” sonuçlarına göre öğrenci alacak yükseköğretim programlarına başvurmak isteyenlerin dönüştürülmüş puanları hesaplanarak sınavda geçerli olacak.

2019 YKS sonuçlarına göre özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına 1 milyon 761 bininci sıradaki öğrenci kabul edilmişti.

İlk kez uygulanacak

Bu yıl 27-28 Haziran’da yapılması planlanan YKS’ye girmeye hazırlanan birçok adayın, özel yetenekle öğrenci alan öğretmenlik programlarında 800 bin başarı sırası sınırlaması olduğuna dair bilgisi yok. Bu adaylar, TYT’de 180’den 170’e düşürülen barajı her halükarda geçeceklerini düşündükleri için özel yetenek sınavlarına ağırlık vererek çalışmalarına devam ediyorlar.

Baraj uygulamasını bilen adaylar ise resim, beden eğitimi, müzik öğretmenliği gibi programlara girmek için yetenek sınavlarına hazırlanmayı bıraktı, harıl harıl TYT’ye çalışıyorlar.

Kimi adaylar bu programlara giriş için yetenek sınavlarının daha önemli olduğuna dikkat çekerken kimileri de sıkı çalışmak zorunda kalmalarına rağmen akademik bilgi düzeyini artırması nedeniyle baraj uygulamasını olumlu karşılıyor. Özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuran adayların bu yıl TYT’de ilk kez uygulanacak barajla ilgili görüşlerini aldık:

TYT’YE DAHA ÇOK ÇALIŞIYORLAR

Cenk Macar: Resim öğretmenliği bölümüne hazırlanıyorum. 800 bin barajını ilk defa duyuyorum. Normalde TYT’ye çalışıyordum ama o kadar yüksek bir başarı elde edecek kadar değil. Böyle bir durum varsa TYT’ye daha çok ağırlık vermem gerekecek. Çok küçük yaşlardan itibaren resim yapıyorum. 11. sınıfta yaz tatili sürecinde kursa gitmeye başladım. 12. sınıfta resme daha da ağırlık verdim. Çok fazla resim çizdim. Bu şekilde sınava hazırlanıyorum. Yetenek sınavı daha çok gözümü korkutuyordu. Yeni uygulama bizim için iyi olmadı. Sınav tarihleri de son dakika değişti. Bütün çizim planlarımızı sınav tarihine göre yapıyoruz. İşimiz çok zorlaştı. İster istemez telaş yapmaya başladık.

Aleyna Bakırel: Üniversitede ön lisans sağlık alanında eğitim aldım. Hasta danışmanlığı yaptım. Sonra sağlık sektörünün bana göre olmadığını fark ettim. Resim yeteneğimi keşfettim. Bu yıl yetenek sınavına hazırlanmaya başladım. Bir taraftan TYT’ye çalışıyorum diğer taraftan çizim yapıyorum. Önceliğim resim öğretmenliği. TYT ve kursu bir arada yürütmek çok zor. Belirli günlerde TYT’den birkaç soru çözüyorum, belirli günlerde de çizim yapıyorum. Kursta hocalarımızın bize verdiği ekstra ödevlerimiz oluyor. YÖK’ün özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına getirdiği barajı olumlu buluyorum. Baraj olması gerekiyor. Her şeyin önünde engel var. Bunu aşabilmek için normal çalışıyorsak 10 kat daha fazla çalışmamız gerekiyor. Bu süreçte hocalarımız çizimi bırakmayın ama TYT’ye de ağırlık verin diyorlar.

 Doğa A. Demirtürk: Meslek lisesi mezunuyum. Küçüklüğümden beri resim yapıyorum. Yeteneğimi geliştirmek istedim. Eylül 2019’dan itibaren kursa gidiyorum. Kursa başladığımda çok geri seviyedeydim, şimdi çok daha iyi sevideyim ama daha çok çalışmam gerekiyor. Genel kültür çok önemli ama Türkiye’de matematiğe çok önem verildiğini düşünüyorum. Yeteneğin bile olsa matematik olmadan hiçbir önemi yok gibi geliyor. Yeteneğin önemli olması gerektiğini düşünüyorum. Ben sözele yatkınım, matematiğim iyi olmadığı için TYT beni zorlayacak. Ayrıca meslek lisesi mezunu olduğum için her dersi görmemiştik. Resim öğretmenliği de tercihlerim arasında olacak. TYT’ye çalışmaya çok fazla fırsatım olmuyor, resim de yapmam gerekiyor. TYT’de uygulanacak barajı bilmiyordum. Bence özel yetenekle öğrenci alan öğretmenlik programlarının diğer programlardan farklı tutulmaması yani barajın olmaması gerekiyordu. TYT’de baraja takılmama kaygısı sınav heyecanımı daha da artırıyor.

Berfin Yıldız: TYT’de baraj sınırlaması bizim için dezavantaj oluşturuyor. Kılavuz yayınlandığında bilgim oldu ve çok şaşırdım. Aydın Doğan Güzel Sanatlar Lisesi’nde son sınıfta okuyorum. Genel olarak müzik ağırlıklı çalışıyoruz. Kültür derslerine yoğunlaşamıyoruz. Virüs nedeniyle hem yetenek sınavına hem de kültür derslerine hazırlanmakta zorlanıyoruz. Enstrümanım klarnet, müzik öğretmenliği bölümü için de şansımı deneyeceğim. Barajı geçemezsek yetenek sınavına giremiyoruz. Özel yetenek sınavı için 4 yıl çalıştık ve barajdan dolayı giremeyebiliriz. Benim okulda derslerim iyi ama yine de TYT’de baraj uygulaması beni heyecanlandırıyor.

Bölüm sayısı azalıyor

YÖK, son yıllarda özel yetenek sınavlarıyla öğrenci kabul eden programlarla ilgili önemli kararlar aldı. Bu kararların başında İç Mimarlık ve Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümlerine girişte özel yetenek sınavlarının kaldırılması geldi. Birçok akademisyen ve öğrencinin itirazlarına rağmen YÖK, bu bölümlere merkezi sistemle yerleştirme yapmaya 2017 üniversite sınavından itibaren başladı. YÖK daha sonra Ekim 2019’da aralarında Çizgi Film (Animasyon), Grafik, Grafik Resimleme ve Baskı, Grafik Tasarım, Moda Giyim Tasarımı, Moda Tasarımı, Moda ve Tekstil Tasarımı, Rekreasyon, Spor Bilimleri, Spor Yöneticiliği, Tekstil, Tekstil Geliştirme ve Pazarlama, Tekstil Tasarımı, Tekstil ve Moda Tasarımı’nın yer aldığı 14 bölümü, özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölüm kapsamından çıkarma kararı aldı. Bu durumda YKS puanıyla öğrenci alacak bölümlere girmek isteyen adayların TYT ve AYT’ye girmesi gerekecekti.

Ancak gelen tepkiler üzerine YÖK, kararı 1 yıl erteleyerek, 2021 yılında uygulamaya geçileceğinin bilgisini verdi. Bu uygulamayla özel yetenek sınavıyla öğrenci alan bölümlerin sayısı daha da azalacak.