Tek Tırnak İşareti (’) Nedir, Görevleri Nelerdir? Tek Tırnak İşaretinin Kullanım Alanları Ve Cümle İçerisinde Örnekler

Tek tırnak işareti, birden fazla kullanım şekline sahip olan bir noktalama işaretidir. Resmi yazışmalarda kullanılabildiği gibi, günlük yazılarda da kullanılabilmektedir. Fakat daha çok kullanıldığı alan, tırnak içerisinde belirtilen sözlerin yeniden tırnak içerisine girmesinin gerektiği durumlardan oluşmaktadır.

 Tek Tırnak İşareti Nedir?

 Tek tırnak işareti çoğunlukla ek bir tırnağa alınması gereken sözcüklerin oluşması halinde kullanılmaktadır. Herhangi birinin konuşmasının alıntılanması halinde çift tırnak işareti kullanılmaktadır.

 Cümlenin başında ve sonunda direkt olarak çift tırnak işaretinin kullanılması gerekmektedir. Fakat çift tırnaklı cümle içerisinde ek bir detay veya önemli bir kısımdan bahsedilecekse de tek tırnak işaretinin kullanılması şarttır. Bu tür kullanımlar daha detaylı örnekler ile kolaylıkla anlaşılabilmektedir.

 Tek Tırnak İşaretinin Kullanım Alanları

 Okuldaki Edebiyat öğretmeni “Bildiğiniz şiirler arasında ‘Han Duvarları’ gibi şiir de var mı?” diyerek bu güzel şiiri detaylı olarak öğrencilerine anlattı.

 “O her zaman Türkçeyi etkin kullanmıştır fakat çoğunlukla yazılarında ‘safi Türkçe’ yer almaktadır.

 “Tüm dünyanın adını duyduğu Atatürk henüz ‘Mustafa Kemal’ olarak biliniyordu.

 “Geçen gün yolda Hakan’ı gördüm ve ‘Ne zaman maç yapacağız?’ dedi. 

 Örneklerde görüldüğü gibi tek tırnak işareti çoğunlukla alıntılanmış cümlenin içerisinde yeni bir cümleyi veya sözcüğü daha alıntılamak için kullanılır. Bu nedenle kullanım alanları şekillenmekte ve farklı yerlerde kullanılabilmektedir. Bir diğer kullanım alanı ise tanımlama yapmaktır.

 Tek tırnak işareti alıntılama içerisinde alıntılama yapmak amacı ile kullanılabildiği gibi, tanımlama için de kullanılmaktadır. Çoğunlukla dil yazılarında verilmiş olan örneğin anlamının da belirtilebilmesi için tek tırnak işareti kullanılır. Bu da tek tırnak işaretinin kullanım alanlarını genişletmektedir.

 Göktürk döneminden kalmış anıtlardan anlaşılacağı üzere o dönemlerde farklı kelimeler ve tabirler kullanılmaktaydı. Bunlara örnek vermek gerekirse: saz ‘söz’, bodun ‘kavim, millet’.

 Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi tek tırnağın kullanım alanı tanımlamalardan da oluşmaktadır. Daha detaylı örnekler ile kullanım alanlarının tamamı kolaylıkla anlaşılabilmektedir.

 Sıklıkla kullanılıyor olmasa da, tek tırnak işareti dakika anlamına da gelmektedir. Herhangi bir rakamdan sonra kullanılan tek tırnak işareti, rakamın peşine dakika kelimesini de eklemektedir. Bu yönüyle de geniş alanlarda kullanım sağlanmaktadır.

 90’ = 90 dakika 83’ = 83 dakika

 Her noktalama işaretinde olduğu gibi tek tırnak işareti kullanılırken de işaret, kelimeye birleşik olarak yazılmaktadır. İşaretin kullanımından sonra ise bir harf boşluk bırakılmalıdır. Aksi takdirde noktalama işaretlerine dikkat ederken, imla hataları yapılmaktadır.

 Erol Parlak “Bilinen türkülerin içerisinde ‘Gönül Dağı’ gibi bir türkü var mı?” diyerek Neşet Ertaş’ın okuduğu bu türküyü yüksek sesle söylemeye başladı.

 Müzik öğretmenimiz şiirlerden, türkülerden bahsederken birden “Günümüzdeki hangi şarkı ‘Seni Sordum Yıldızlara’ kadar güzel olabilir ki?” diyerek günümüzdeki müzik anlayışının kötü olduğunun ve değişmesi gerektiğinin altını çizdi.

 Tek tırnak işaretinin çeşitli kullanım alanları mevcuttur. Çift tırnak işaretinin kullanıldığı alanlarda kullanılan tek tırnak işareti, özel bir konuşma içerisinde verilen özel kelimelerin kullanılmasını sağlamaktadır. Böylelikle daha anlaşılır, daha akıcı dil yazıları hazırlanabilmektedir. Bununla sınırlı kalmamakla birlikte, yazının akışını bozmadan bilinmeyen kelimelerin anlamları da tek tırnak işaretinin kullanımıyla okuyucuya aktarılabilmektedir. Ek olarak, rakamların peşinden gelen tek tırnak işaretinin kullanımı dakika anlamı kattığı için, hızlı ve okunaklı bir şekilde zaman ve süre belirtilebilmektedir.