Tehzil Nedir? Tehzil İle Nazire Farkı Nedir?
04.03.2021 - 16:32 | Son Güncellenme:
Osmanlı Döneminde kaleme alınan eserler kendi içerisinde mensur ve manzum olarak ikiye ayrılır. Gazavatname, nasihatname gibi eserler nesir türüne örnek olarak gösterilebilir. Nazım türünde yazılan belli başlı eserler ise gazel, müselles, şarkı kaside ve tahmistir. Tehzil ve nazire ise kıta ve beyitlerle yazılan nazım şekilleri arasında yer alır. Tehzil nedir? Tehzil ile nazire farkı nedir? İşte, tüm detaylar
Arapçadan dilimize geçmiş olan nazire, nazir kökünden türetilmiştir. Muhtelif bir söze karşılık ona benzer söz söyleme sanatına nazire denir. Günümüzde de nazire türünde yazılmış birçok şiir kaleme alınmaktadır.
Tehzil Nedir?
Tehzil, şaka anlamına gelen hezl sözcüğünden türetilmiştir. Tehzil, bir şairin kaleme aldığı şiirin bir benzerini, aynı vezin ve kafiyede yazmak anlamına gelir. Bazı kaynaklarda hezl olarak da geçen bu şiirler alaycı bir üslupla yazılır. Bu tür şiirlerde mizahi unsurlar çok fazla kullanılsa da kullanılan ifadeler edep dairesi içerisindedir.
Divan edebiyatında en fazla tehzil yazan şairlerden biri asıl adı Osman olan Enderunlu Vasıf'dır. Cumhuriyet dönemi yazarlarından biri olan Halil Nihat Boztepe de tehzil türünde birçok şiir kaleme almıştır.
Tehzil ile Nazire Farkı Nedir?
Tehzil ile nazire türündeki eserler sıklıkla birbirine karıştırılsa da hem biçim hem de içerik özellikleri bakımından farklıdır. İki tür arasındaki belli başlı farklar şu şekilde sıralanabilir.
1- Tehzil türündeki eserlerde nükteli sözler, tariz ve kinaye gibi söz sanatları sıklıkla kullanılır. Buna karşın nazire türünde şarap, ab-ı hayat, bezm-i elem ve bülbül - gül gibi Divan şiirinin klasik imgeleri yer alır.
2- Tehziller alaycı bir üslupla kaleme alınır. Amaç ciddi bir üslupla kaleme alınmış eseri mizahi ögelerle yeniden yazmaktır. Nazire ise üstat olarak kabul edilen şairlere bir saygı duruşu niteliğindedir.
