Paradoks Nedir? Paradoks Örnekleri Nelerdir?
21.04.2020 - 17:56 | Son Güncellenme:
Paradoks kavramı felsefe başta olmak üzere çeşitli bilim dallarını ilgilendiren bir olgudur. Paradoks, tanım olarak kendi içinde çelişkili gibi görünen ifadelerdir. Bu ifadeler, hem doğru hem de yanlış olarak kanıtlanabilir. Bunlar felsefede ve mantık biliminde birer önerme olarak kabul görürler. Bu kavramın daha iyi anlaşılması için detayları hazırladık.
Paradoks, genel olarak kabul gören fikirlerin dışında olan düşüncelerdir.
Paradoks Nedir?
Bunlar çoğunlukla aykırı, inanılmaz ve beklenmeyen fikirleri özetler. Bir başka ifade ile insan zihninin doğru kabul ettiği düşüncelerin yanlışlığını kanıtlayan önermeler, paradokstur. Paradokslar, insan zihninin kendisini sorgulamasına yardımcı olur. Düşünceleri farklı boyutlarıyla ele alarak, zihin jimnastiği yapmaya imkan sunar.
Ünlü filozofların ve matematikçilerin ürettiği birçok paradoks bulunmaktadır. Bu kavramı bir örnekle açıklamak, daha anlaşılır kılacaktır. Örneğin, "Schrödinger’in Kedisi" dünyada en bilinen paradokslardan biridir.
Ünlü kuantum fizikçisi Shrödinger, bir paradoks üretmiştir. Buna göre bir kedinin bir kutuya kapatıldığı var sayılmaktadır. Ve kutuda zehirli gaz salınımı yapan bir şişe mevcuttur. Ve zehirli gaz, en fazla 1 saat dayanıklı olan bir radyoaktif parça ile kumanda edilmektedir. Bu parça 1 saat boyunca dayanabilir. Ve gaz salınımı yapılmayabilir. Fakat parça bir saatten daha az bir sürede de bozulabilir. Bu durumda kutunun içinde gaz salınımı gerçekleşir.
Bu düşünceden yola çıkılarak, 1 saatin sonunda kutu açıldığında kedi canlı olabilir. Fakat ölmüş de olabilir. Bu her iki durum da olasıdır. Kedinin ölmüş veya canlı olma ihtimali bir paradokstur. Ve her iki ihtimali de doğru veya yanlış kılabilir. Bu paradoks gerçek bir kedi ve kutuyla yapılan bir deney değildir. Bu yalnızca varsayımsal bir düşünceyi gösteren, hayali bir fikirdir. Burada amaç, ihtimallerin gerçekleşme derecelerinin ölçümüdür.
Paradoks Örnekleri Nelerdir?
Paradokslar, insan zihninin sınırlarını zorlayan soruları içerirler. Bu sorular zihnin çalışmasına yardım eder. Ve olguları derinlemesine inceleme fırsatı sunar. Dünyada en çok bilinen paradoks örneklerinden biri de tavuk ve yumurta paradoksu olarak adlandırılır.
Tavuk ve yumurta paradoksu bir soruyla insanlara yöneltilmektedir. Soru "Tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan çıkar?" sorusudur. Bu düşünce irdelendiğinde, gelişmiş tavukların bir yumurtadan çıkarak büyüdükleri bilinir. Ancak yumurtanın da kaynağı incelenirse, yumurtanın tavuk tarafından üretildiği göze çarpar.
Bu düşüncelerden yola çıkılarak, tavukların yumurtadan çıktığı kesin bir bilgidir. Ancak yumurtanın da tavuktan üretildiği yine kesindir. Bu fikre göre her iki önerme de doğrudur. Kabul edilebilir kesin kanıtları bulunmaktadır.
