KKTC’de üniversite krizi büyüyor
13.03.2024 - 07:00 | Son Güncellenme:
Sahte diploma, yolsuzluk, kaçak kurumlar… ‘Üniversite adası’ KKTC’de büyük kriz var. Eğitimciler, üniversite sayısının kontrolsüzce artırılması, yeterli denetimlerin yapılmaması nedeniyle yaşananların şaşırtıcı olmadığı görüşünde.
Ozan Ömer Kadüker - KKTC’nin gündeminde üniversitelerde yaşanan krizler var. Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi’nde (KTSÜ) başlayan ‘sahte diploma ve yolsuzluk’ soruşturması kapsamında üniversitenin Mütevelli Heyet Başkan Yardımcısı olan, eski Eğitim Bakanı Kemal Dürüst tutuklanmıştı. Soruşturma üniversiteleri denetleyen Yükseköğrenim Planlama, Denetleme, Akreditasyon ve Koordinasyon Kurulu’na (YÖDAK) kadar uzandı. YÖDAK Başkanı Turgay Avcı da tutuklandı. Dürüst, 400 bin TL kefaletle serbest bırakılırken Avcı’nın soruşturması sürüyor. İddiaların odağındaki KTSÜ’de ise yetkililerin verdiği bilgiye göre eğitim faaliyetlerinde bir aksama yaşanmıyor.
KAPATMALAR DEVAM EDECEK
Konu, KKTC Cumhuriyet Meclisi’ne de taşındı. Meclis’te konuşan Cumhuriyetçi Türk Partisi Genel Başkanı Tufan Erhürman, 36 üniversiteye ön izin verildiğini belirterek, adeta hava parasına satılan ön izinlerin iptal edilip faaliyette olan 23 üniversitenin de belli bir standarda çekilmesi gerektiğini söyledi.
Milli Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu ise kuruluş için başvuran ancak iki yıl geçmesine rağmen aktif olmayan üniversitelerin izinlerinin iptal edileceğini kaydetti. Beş aydır eğitim kurumlarının denetlendiğini açıklayan Çavuşoğlu, yakında ardı ardına kapatmaların gündeme geleceğini söyledi.
Avcı’nın tutuklanmasının ardından YÖDAK’ta başkanlık görevini yürüten Hasan Amca ise Milliyet’e yaptığı açıklamada “Yaşanan süreci takip ediyoruz. KKTC üniversitelerine zarar verilmemesi için sağduyuyla hareket edilmeli. Üniversitelerin kalitesini artırmak için YÖK ile birlikte hareket etme düşüncesindeyiz” dedi.
YÖK kaynaklarından aldığımız bilgiye göre ise KKTC’deki süreçle ilgili YÖK’ün doğrudan bir ilişkisi bulunmuyor ancak kurul gelişmeleri yakından takip ediyor.
‘BİR YERDE PATLAYACAKTI’
KKTC’deki üniversite krizini, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Abdullah Y. Öztoprak’a sorduk. 30 yılı aşkın süredir KKTC’deki yükseköğretim kurumlarında görev alan, Doğu Akdeniz ve Uluslararası Final üniversitelerinde rektörlük yapan Öztoprak “Bir yerde patlayacaktı, bu bekleniyordu. Başlıca iki sorun var. İlki üniversite sayısının gereğinden fazla olması ve ikincisi bunları denetleyecek mekanizmanın yeterli olmaması. Üniversiteleri bağımsız bir kuruluş denetlemeli” diye konuştu.
Kaliteli eğitim veren üniversitelerin de zan altında kaldığını kaydeden Öztoprak, şunları söyledi: “Dışarıdan bakılınca Kıbrıs üniversiteleri olarak biliniyor. Halbuki çok iyi, gelişmiş üniversitelerimiz de var. Bütün üniversiteler tekrar incelenmeli. Ciddi tedbirler alınmalı.Türkiye’nin de yardımlarıyla üniversitelerimizi kurtarmamız lazım. Üniversite sayısı çok olabilir ama bir kısmında yeterli eğitim verilmemekte. Standartları taşımayan üniversiteler kapatılmalı.”
‘SAHTE DİPLOMA CENNETİ’
Kontrolsüzce açılan üniversitelerin birçok soruna neden olduğuna değinen Doğu Akdeniz Üniversitesi Akademik Personel Sendikası ise açıklamasında “Devletin hiçbir kontrolünün olmadığı bu alan vergi ve sahte diploma cenneti yarattı. Uluslararası eğitimde kalite kriterlerini yerine getirmeyen üniversiteler kapatılmalı, öğrenciler diğer üniversitelere aktarılmalı” ifadelerine yer verdi.
15 BİN KİŞİYE 1 ÜNİVERSİTE DÜŞÜYOR
KKTC’de 23 üniversite faaliyet gösteriyor. Bu sayı dünya ortalamalarının çok üzerinde. Örneğin ABD’de 105 bin kişiye 1, Türkiye’de 400 bin kişiye bir üniversite düşerken KKTC’de 15 bin kişiye bir üniversite düşüyor. Adada yer alan üniversitelerden YÖK ve YÖDAK’ın listesinde olanlar şöyle: Kıbrıs Amerikan, Kıbrıs İlim, Doğu Akdeniz, Girne, Girne Amerikan, Lefke Avrupa, Uluslararası Kıbrıs, Yakın Doğu, Akdeniz Karpaz, Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri, Uluslararası Final, Kıbrıs Ada Kent, Arkın Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım, Kıbrıs Batı, Rauf Denktaş, İTÜ Kuzey Kıbrıs, ODTÜ Kuzey Kıbrıs, Ankara Sosyal Bilimler, Bahçeşehir Kıbrıs. Sadece YÖDAK listesinde ise Avrupa Liderlik, Dünya Barış, Onbeş Kasım Kıbrıs, Uluslararası Alasya üniversiteleri bulunuyor.
YÖDAK’TAN İZİN ALMADAN KURDULAR
KKTC’de, YÖDAK’tan izin almadan faaliyet gösteren üniversiteler de var. Lefkoşa’daki Cyprus Massachussetts Center Of Innovation bunlardan biri. Yapılan incelemeler sonucunda, izinsiz çalıştığı tespit edilen üniversiteden 4 kişi tutuklandı. 500-1000 dolarlık eğitim ücreti olan kurumun sitesinde, diplomalarının İngiltere’de lisans ve lisansüstü programlarda geçerli olduğu yazıyor.
