Ezoterik Nedir? Tarihte Ezoterizm İlk Olarak Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?

İslam felsefesinde, metafizikte ve spiritüalizm gibi öğretilerde ezoterizmin temel özellikleri yer alıyor. Bununla birlikte Platonizm de ezoterik felsefelerden biri olarak tanımlanır. Bu tür öğretilerde bilgiler batıni ve zahiri olarak ikiye ayrılır.

Ezoterik Nedir?

Ezoterizm, bazı bilgilerin sadece belli bir zümre tarafından bilinmesi anlamına gelir. Bu tür bilgiler de ezoterik olarak tanımlanır. Bu bilgiler metafizik, felsefi ya da tarihi olabilir. Bilginin saklanmasının temel nedeni, herkesin söz konusu bilgileri kavramaya muktedir olmamasıdır.

Örneğin Aristoteles ve Konfüçyüs gibi bilgiler, bazı bilgilerin halktan gizlenmesi gerektiği görüşünü savunmuştur. Savaş Sanatı kitabının yazarı Sun Tzu da, devlet yetkililerinin halka sadece gerekli bilgileri arz etmesi gerektiğini yazmıştır.

Tarihte Ezoterizm İlk Olarak Ne Zaman Ortaya Çıktı?

Ezoterizmin ortaya çıktığı ilk dinlerden biri paganizmdir. Pagan ayinlerini sadece seçkin ve ruhani özellikleri bulunan liderler yönetebilirdi. Bu liderler, diğer hiç kimsenin bilmediği özel bilgilere sahipti. Gözle görünmeyen varlıklarla iletişime geçebilir ve yeteneklerini ileride başkalarına aktarabilirdi.

Ezoterizmin görüldüğü ilk felsefi akımlardan biri ise Platonizmdir. Antik Yunan filozoflarından Platon'un tanımladığı idealar dünyası ezoterizmin ilk örnekleri arasında yer alır. İdealar dünyası duyularla algılanamadığı için herkes tarafından bilinemez.

İslam felsefesine göre de batıni olarak tanımlanan bilgiler, birer sır olarak kalmalıdır. Çünkü sadece havas (seçkin zümre) tarafından bilinebilir. Farabi, Muhyiddin İbn Arabi ve İbn Rüşd, ezoterik düşünürlere örnek olarak gösterilebilir.