Erken okuryazarlık nedir? Çocuklara nasıl kazandırılır?

Çocukların erken okuryazarlığı öğrenmesindeki temel amaç harfleri gördüğü zaman tanıması ve o harfin sesini çıkarabilmesidir. Ayrıca bu dönemde okuma ve yazmanın Türkçe'de soldan sağa doğru olması, her harfin bir sesi; her kelimenin de bir varlığı temsil ettiği gibi temel şeyler öğretilir.

Okul ve aile beraber hareket etmeli

Çocukların erken okuryazarlığı benimseyebilmesi için öncelikle aileden başlamalı, daha sonra gideceği anaokulu veya kreş gibi eğitim kurumlarında da devam etmelidir. Ebeveynlerin eğitimcilerle iletişim içinde olarak çocuğun bu yetiyi kazanması için sistemli şekilde hareket etmesi gerekir.

Evde ve okulda benzer ortamlarda bulunduğunu gören çocuk, psikolojik açıdan da rahatlayacağı ve ortamını yadırgamayacağı için hem öğrenme süreci hızlanacak hem de kendini rahat hissedecektir.

Daha kolay iletişim kurmalarını sağlıyor

Erken okuryazarlık, çocuğa sadece harf becerisi değil, bütün bir dil becerisi, konuşma, öğrenme ve iletişim kurma kolaylığı da sağlar. Çocuğun, ebeveynleriyle, arkadaşlarıyla ya da yeni tanıştığı insanlarla daha kolay iletişim kurmasını ve ne istediğini tam anlamıyla anlatmasını kolaylaştırır.

Erken okuryazarlık çocuğa nasıl kazandırılır?

Okuma-yazma ile ilgili ilgi çekici oyuncaklar ve materyallerin evde ve eğitim kurumunda çocuğun devamlı görebileceği yerlerde bulunması önemlidir. Bu materyallerin çeşitli olması, çocuğun aralarından ilgisini çeken materyali seçebilmesi açısından iyi olacaktır. Renkli harf seti, takvimler, büyük harflerle hazırlanmış boyama kitapları, atlaslar, yemek kitapları, haritalar ve dergiler çocukların dikkatini çeker.

Bu materyaller, çocuğun harflere ve yazılara aşina olmasına sağlayacak görsel materyallerdir. Gördüğü bu yazı içeriklerini uygulayabilmesi için ise renkli kalemler, boş kağıtlar, kolay silinebilen yazı tahtaları, boya fırçaları ve sünger harf setleri yine devamlı ulaşabileceği yerlerde olmalıdır.

Erken okuryazarlık için oyun önerileri

Harf çantası: Bütün harfler çantaya koyulur. Çocuktan bir harf seçmesi ve o harfi sesli söylemesi istenir. O yapabilene kadar ebeveyn, harfi çantadan çıkarır ve tekrarlar.

Kendi ismini yaz: Çocuğunuzun en çok duyduğu şey kendi ismi olacak. Bu yüzden öncelikle kendi isminin yazılışını ve okunuşunu öğrenmesi kolaydır. Kendi ismini yazmayı, kendi ismindeki harfleri tek tek okumayı öğretebilirsiniz.

Kelime avı: Kelimeleri dönen bir tahtaya koyun ve dönmesini izleyin. Sonra çocuğunuza bu tahtada bulunan bir harfi söyleyin ve onu yakalamasını izleyin. Hem harfi öğrenmesi hem takip etme yeteneği gelişecektir.

Alışveriş listesi: Çocuğunuza dolapta kaç yumurta olduğunu sayarak gösterin. Sonra ondan da tek tek saymasını isteyin ve alışveriş listenize 'yumurta' yazın. Bunu dolaptaki diğer besinlerle de uygulayabilirsiniz.

Eşya isimleri: Evdeki eşyaların üzerine yapışkan kağıtlarla eşyaların ismini yazmanız çocuğunuzda göz aşinalığı sağlar.