27.07.2020 - 18:21 | Son Güncellenme:
Canlı ya da cansız varlıkların isimler yerine geçen kelimelere zamir denir. Fakat zamirler tek başına kullanılmazlar. Cümle içerisinde anlamına göre isimlerin yerine geçerler. Pek çok çeşidi olan zamirlerin birisi de dönüşlülük zamirleridir.
Dönüşlülük Zamiri Nedir?
Zamirler kendi, aralarında 7 çeşide ayrılmaktadır. Bunlar; Şahıs zamirleri, dönüşlülük zamirleri, işaret zamirleri, belgisiz zamir, soru zamiri, iyelik zamiri ve ilgi zamirleridir. Zamir çeşitlerinden olan dönüşlülük zamiri pek çok kişi tarafından merak edilen zamir çeşitlerindendir.
Yüklemdeki eylemi gerçekleştirip bu eylemden kendisi etkilenen zamirlerdir. Diğer bir ifade ile yapılan işin kendisine döndüğünü belirten zamirlere denmektedir. Dönüşlülük zamiri olan kelime kendi kelimesidir. Bu sebeple cümle içerisinde kendi kelimesi kullanıldığında isten etkilenen kişi aynı olacaktır. Dönüşlülük zamiri güçlü bir kişi zamiri olarak da açıklanmaktadır.
Dilimizde zamirler zamir eklerini almazlar. Fakat bunların istisnai durumları bulunmaktadır. Dönüşlülük zamirleri iyelik eklerini alabilirler. Böylece ismin yerini karşılayabilirler. Dönüşlülük zamirlerinin iyelik eklerini alan şahıslar şu şekilde sıralanmaktadır:
- Ben: Kendi-m olarak -m ekini alabilir.
- Sen: Kendi-n olarak -n ekini alabilir.
- O: Kendi-si olarak -si ekini alabilir.
- Biz: Kendi-miz olarak miz ekini alabilir.
- Siz: Kendi-niz olarak -niz ekini alabilir.
- Onlar: Kendi-leri olarak -leri ekini alabilir.
Cümle Örnekleri İle Dönüşlülük Zamirleri Konu Anlatımı
Dönüşlülük zamiri şahısları pekiştirerek, fiildeki işlerin özne tarafından yapıldığını bildiren zamirlerdir. ''Kendi'' dönüşlülük zamiridir. Dönüşlülük zamirleri fiillerin özneye dönüştüklerini bildirir. Eğer bir cümle içerisinde özne ile birlikte kullanılıyor ise dönüşlülük zamiri pekiştirme görevinde bulunur. Dönüşlülük zamirleri iyelik eki alabilir. Fakat iyelik eki almadığı durumlarda İsim tamlamalarında tamlayan görevi alabilirler.
Dönüşlülük zamiri ''kendi'' kelimesidir. Dönüşlülük zamirleri ile ilgili örnekleri cümle içerisinde şu şekilde verebiliriz:
- Kendi sorumluluğunu başkasına yükledi.
Bu cümlede kendi kelimesi iyelik eki almamıştır. Bu nedenle isim tamlamasının tamlayan görevinde bulunmuştur.
- Bu durumu kendime söyleyemedim.
Burada kendim kelimesi iyelik eki almıştır. Dönüşlülük zamiri olarak kullanılmıştır.
- Öğle yemeğini kendim yaptım.
Bu cümlede kendim kelimesi dönüşlülük zamiri görevinde kullanılmıştır. İyelik eki olan ''-m''ekini almıştır.