Alp Er Tunga Destanı Kime Aittir Ve Ne Zaman Yazılmıştır?

Alp Er Tunga destanının özelliklerini ve Türk hükümdarı olarak Alp Er Tunga'ya duyulan sevginin ve saygının nedenlerinin de yer aldığı destanın metni günümüze ulaşmadığı için o döneme ait olan ağıtlarda Alp Er Tunga hakkındaki sözleri detaylıca incelemek mümkündür. Türk tarihini ve Türk töresi ile gelenekleri hakkında bilgi edinilebilmektedir. 

 Alp Er Tunga Destanı Kime Aittir ve Ne Zaman Yazılmıştır? 

 Alp Er Tunga destanı İskitlere yani esas adı Sakalar olarak bilinen bir Türk devleti hükümdarı olarak birçok kaynakta yer almaktadır. Kaynaklarda Efresiyap ismi ile de anılan Alp Er Tunga kendisinde birçok özellik ve yetenek toplamış olan bir hükümdar olarak yer almaktadır. Alp Er Tunga destanı konusu o dönemde yer alan Medler yani İranlılar ile olan savaşlardan bahsetmektedir. İranlılar ile olan savaşlarda Alp Er Tunga' nın kahramanlıklarını konu edinmektedir. Alp Er Tunga Medlerin hükümdar tarafından zehirlenerek öldürülmüş ve hayatı boyunca birçok savaşta yer alması ile kahramanlıkları sayesinde bir destan haline getirilmiştir. 

 Alp Er Tunga destanı hakkında elde edilen bilgiler Milattan sonra on birinci yüzyılda yazılmış olan Kaşgarlı Mahmut'un Divanı Lügatı Türk adlı eserinde ağıt şeklinde yer almaktadır. Alp Er Tunga destanının yazılış tarihi ise milattan sonra 7.yüzyılda olduğu bilinmektedir. 

 Alp Er Tunga Sakaların hanı olarak yaşamasının yanında İskitlerin birçok savaşçı özelliklerini geliştirmelerinde madencilik üzerinde gelişme göstermelerini ve atı evcilleştirmelerinde hükümdarlarının etkisi bilinmektedir. İskitler tarihte bozkırın kuyumcuları olarak adlandırılan ak kadar madencilik ilerlemiş ve üzengi gibi aletler yaparak savaşçılıkta Türk devletlerine örnek olmuştur. Türk hükümdarlarının birçoğunun Efresiyap soyundan geldiği kabul edilmektedir. 

 Alp Er Tunga destanının bilgilerine o dönemden sonra yazılmış olan şeyhname eserinde Orhun yazıtlarında Kutad Kubilig ve Divanı Lügatı Türk eserlerinde Alp Er Tunga'dan bahsedilmektedir. Bu eserlerde Alp Er Tunga büyük ve efsanevi bir Türk hükümdarı olarak yer almaktadır. 

 Alp Er Tunga destanı Türk tarihi açısından önemli bir destan olarak kabul edilmekte ve günümüze kadar metinleri tam olarak elde edilemediği bilinmektedir.