'Yüzyılın Anlaşması' ertelendi

ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman, ABD BaşkanıDonald Trump tarafından ilan edilmesi beklenen ve “Yüzyılın Anlaşması” projesi olarak bilinen “Orta Doğu Barış Planı'nın” ertelendiğini açıkladı.

Jerusalem Post gazetesine göre, ABD’nin Tel Aviv Büyükelçisi Friedman, Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’un İsrail’e düzenlediği ziyaret sırasında gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Büyükelçi Friedman, "Trump’ın barış planı (İsrail-Filistin) şubat ayında açıklanmayacak ve birkaç ay sonraya ertelendi." dedi.

Planın ertelenmesi kararının İsrail’de yaklaşan seçimlere bağlı olduğunu belirten Friedman, bir diğer sebebin de Filistin yönetiminin de ABD’nin bu planını reddetmesi olduğunu vurguladı.

İsrail istihbarat kaynaklarına yakın olduğu iddia edilen Debka haber sitesi geçen çarşamba günü, Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun seçimlerde kazanması için söz konusu “barış planını” şubat ya da mart ayında açıklayacağını öne sürmüştü.

ABD Başkanı Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, ABD'nin Suriye'den çekilmesi konusunda koordinasyon görüşmeleri yapmak üzere dün akşam İsrail'e gelmişti.

Yüzyılın Anlaşması

Trump'ın İsrail-Filistin meselesinin çözümü konusunda öne sürdüğü, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır’ın da destek verdiği belirtilen "Yüzyılın Anlaşması" planının, Filistin devletini kurmak için Sina topraklarının bir bölümünün alınmasını öngördüğü ya da planın Kudüs'ün tamamının İsrail'e bırakılması ve Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin büyük bölümünün varlığını sürdürmesi gibi Filistinlilerin aleyhine olan maddeler içerdiği belirtiliyor.

İsrail tarafından yerlerinden edilen 6 milyona yakın Filistinli mültecinin geri dönüş hakkı konusuna yer verilmediği dile getirilen planda, Filistin tarafına birtakım maddi yardımlar ile Kudüs’ün kenar mahallelerinden birinin başkent olarak önerildiği de ifade ediliyor.

Trump'ın damadı ve danışmanı Jared Kushner ile Uluslararası Müzakereler Özel Temsilcisi Jason Greenblatt, "??Yüzyılın Anlaşması" planını görüşmek üzere Haziran 2018’de Orta Doğu turuna çıkmış, Ürdün, Suudi Arabistan, Mısır, Katar ve İsrail'i ziyaret etmiş ancak Filistinli yetkililerle herhangi bir görüşme yapmamıştı.

İsrail'in HaYom gazetesi, "Suudi Arabistan, BAE, Mısır ve Ürdün liderlerinin, Kushner'e Yüzyılın Anlaşması planına destek verdiklerini açıkladıklarını" duyurmuştu.

Filistin Devlet Başkanı Abbas, ABD Başkanı Trump'ın Aralık 2017'deki Kudüs kararından sonra ABD'nin İsrail-Filistin sorununda ara buluculuk rolünü kaybettiğini ve ABD'li hiçbir yetkiliyle görüşmeyeceğini açıklamıştı.

FKÖ Genel Sekreteri ve Filistin Başmüzakerecisi Saib Ureykat da "Kushner ve Greenblatt'ın Orta Doğu turunun Batı Şeria'da siyasi rejimi değiştirme ve Filistin yönetimini devirme girişiminin tanıtımı" olduğunu ifade etmişti.

Hamas Sözcüsü Sami Ebu Zuhri de daha önce AA’ya yaptığı açıklamada, ABD'nin Yüzyılın Anlaşması planının; İsrail'i bölgede meşrulaştırmayı, Arap ülkeleriyle normalleşmesini ve Filistin davasının tasfiyesini amaçladığını belirtmişti.

İsrail ile Filistin arasındaki barış görüşmeleri, İsrail'in '1967 sınırlarını, zorunlu göçe maruz bırakılan Filistinlilerin geri dönüş hakkını ve Yahudi yerleşim birimleri inşasına son vermeyi kabul etmemesi' nedeniyle Nisan 2014'te durmuştu.