15.12.2022 - 06:33 | Son Güncellenme:
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr - Rusya-Ukrayna savaşının ilk döneminde yaşanan hava savaşları, savaşın başlamasından bu yana aylar geçmiş olsa da zaman zaman hâlâ devam ediyor. Aradan geçen sürede yeni silahların ve yeni taktiklerin kullanılmaya başlamasıyla birlikte, havada yaşanan çatışmalar da önemli değişikliklere uğradı. Savaşın ilk günlerinde Ukrayna Hava Kuvvetleri’nin kısa süre içinde uçak kaldıramayacak duruma geleceği tahmin ediliyordu ancak hava gücünün bir kısmını kaybeden Ukrayna, savaşın 9'uncu ayında hâlâ uçak uçurabiliyor ve Rus uçaklarının Ukrayna hava sahasında dolaşmasını engellemeye çalışıyor.
Ukrayna savaşının ilk günlerinde gazetecilere röportaj veren “Juice” lakaplı Ukraynalı Mig-29 pilotu, aylar sonra tekrar konuştu ve arada geçen sürede kendi gözünden Ukrayna'da neler yaşandığını anlattı. Juice, özellikle son dönemde tüm dünyada gündem olan İran yapımı Şahid-136 (Shahed-136) tipi kamikaze insansız hava araçlarıyla yapılan mücadeleye ilişkin bilgiler paylaştı. Gizli bir sığınakta bulunan ve Mig-29'u ile birlikte alarm reaksiyon görevi (QRA) nöbetlerinde görev aldığını söyleyen Juice, Rus ordusunun saldırılarına rağmen görev yerindeki şartların oldukça iyi olduğuna dikkat çekti ve cephede olan askerlerin sahip olduğu koşulların daha kötü olduğunu ifade etti.
'DEĞİŞEN ŞARTLAR İŞİMİZİ DAHA DA ZORLAŞTIRDI'
Savaşın başından bu yana hava kuvvetlerinde aktif görev aldığını dile getiren Juice, henüz bir hava zaferi kazanamadığını, “Maalesef farklı sebeplerden dolayı henüz bir başarım olmadı” sözleriyle dile getirdi. Juice, bazı teknik sorunların ve değişen hava tehdidinin Ukraynalı pilotların işini oldukça zorlaştırdığını söyledi. Savaşın ilk dönemlerinde Rus ordusunun askeri ve sivil altyapı hedeflerini vurmak için kullandığı füzelerin imha edilmesinin de oldukça zor olduğunu söyleyen Juice, İran yapısı Şahid-136'ların devreye girmesiyle işlerin daha da zorlaştığını ifade ederek şunları ekledi:
"Daha önce seyir füzelerine karşı yaşadığımız zorluklardan bahsetmiştim. Şimdi Shahed-136'lar da bu tehditlerden birisi. Özellikle gece saatlerinde durum daha da kötüleşebiliyor."
Ekim ayında Şahid-136 kamikaze drone sistemleriyle gerçekleştirilen saldırılarda kayda değer bir artış yaşandığını söyleyen Juice, bu dönemde Ukrayna Hava Kuvvetleri’nin neredeyse savaşın ilk günlerindeki kadar yoğun sorti (bir uçağın inişe geçtikten sonra herhangi bir nedenden dolayı inmekten vazgeçip yeniden yükselmesi) yaptığını öne sürdü. Juice, “Ekim ayında özellikle kamikaze drone sistemlerine karşı birçok defa havalandım. Onları vurmak için birkaç defa fırsatım oldu ama ne yazık ki yerleşim yerlerinin zarar görmesi ihtimali sebebiyle bunu yapamadım. Bunu yapsaydım yarardan çok zararı olabilirdi” şeklinde konuştu ve kamikaze drone sistemlerinin kara konuşlu hava savunma sistemleriyle vurulmasına izin verdiklerini söyledi. Juice, Şahid-136 kamikaze drone sistemlerinin boyutları sebebiyle radarda görmenin de zor olduğu bilgisini paylaştı.
VURDUĞU İHA UÇAĞINI DÜŞÜRDÜ
Şahid-136 tehdidine karşı daha 'şanslı' olan pilotlardan biri de 'Karaya' lakaplı Binbaşı Vadym Voroshylov. Rusya’nın Ukrayna altyapısının hedef almak amacıyla 11 Ekim’de gerçekleştirdiği füze saldırısı sırasında Mig-29 ile 2 Rus seyir füzesini düşüren Voroshylov, ertesi gün 5 Şahid-136 düşürdü. Vurulan drone’lardan birisi Voroshylov uçağına çarptı ve uçağın kanopisini (kokpit üzerindeki şeffaf muhafaza) başta olmak üzere yapısal zarar görmesine neden oldu. Kanopinin parçalanmasıyla suratı kanlar içinde kalan Karaya, kontrolden çıkan uçağını yerleşim yerlerinden uzak bir alana götürdü ve uçaktan atlayarak kurtuldu.
Karaya'nın ilk üç insansız hava aracını gündüzleri düşürdüğünü söyleyen Juice, şöyle konuştu:
“Onları gördüğü için şanslıydı. Görsel temas kurduğunda karşısındaki şeylerin Shahed-136 olduğundan yüzde yüz emindi ve yapması gerekeni yaptı."
Juice, Karaya’nın yaralarının hafif olduğunu ve şu anda iyi durumda olduğunu söyledi ve kısa bir tedavi sürecinin ardından tekrar göreve döneceğini belirtti. 'Karaya' lakaplı Binbaşı Vadym Voroshylov ise olayın ardından 'Ukrayna milli kahramanı' ilan edildi.
'ŞAHİD-136 SALDIRILARI EKİMDEN BU YANA AZALDI'
“Sebebinden tam olarak emin değilim ama Şahid-136 saldırıları ekim ayından bu yana azaldı” diyen Juice, bunun taktik değişikliği veya Rusya’nın elinde bulunan Şahid-136 stoklarının azalmasıyla ilgili olabileceğini düşünüyor.
Şahid-136 sistemleri, savaşta kullanılmaya başladığından beri Ukrayna hava savunmasını zorlayan aktörlerden birisi haline geldi. Uzmanlar, küçük boyutları ve her yerden atılabilir olması sebebiyle hava savunma sistemleri için adeta sürpriz olan kamikaze drone sistemlerine karşı kalıcı ve etkili bir çözüm bulmanın şu an için zor olduğunu ifade ediyor. Ukrayna’nın Avrupa’nın en büyük ülkesi olduğunu hatırlatan Juice, “Elbette hava sahamızı yüksek, orta ve alçak irtifada takip edebiliyoruz. Ancak çok alçak irtifalar için bunu yapmak teknik olarak zor ve bizim için ekonomik açıdan da gerçekçi değil” dedi.