‘Yaptırım’la başladı

PELİN AYKIN- Bu yıl Japonya’nın Hiroşima kentinde düzenlenen G7 Zirvesi dün başlarken, beklendiği üzere hemen ilk günden, Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlar için adım atılması kararı çıktı.

Ekonomisi en gelişmiş 7 ülkenin liderlerinin katıldığı zirvenin, Rusya’nın Ukrayna savaşında nükleer silah kullanma tehlikesi ortaya çıkmasının ardından, “dünya barışını koruma” mesajı vermek amacıyla 2. Dünya Savaşı’nda atom bombasının hedefi olan Hiroşima’da yapılmasına karar verilmişti. Yarın sonra erecek 3 günlük zirvede, G7’yi oluşturan İngiltere, Japonya, ABD, Almanya, Fransa, İtalya ve Kanada’nın liderlerinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı ve AB Komisyonu Başkanı da yer aldı.

Liderler, zirvenin ilk gününde önce, 1945’te ABD’nin Hiroşima’ya attığı atom bombasıyla hayatını kaybedenleri anmak amacıyla Hiroşima Barış Anıtı Parkı’nı ziyaret etti. Liderlerin basına kapalı gerçekleştirdiği toplantılardaysa ana gündem maddelerini Rusya-Ukrayna savaşı, Hint-Pasifik’te yaşanan gelişmeler ve nükleer silahsızlanmanın oluşturduğu öğrenildi. Japonya Başbakanı Fumio Kişida, ABD Başkanı Joe Biden, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau, toplantıların ardından yayınladıkları ortak açıklamada Rusya’ya karşı yeni yaptırımlar konusunda anlaştıklarını duyurdu.

Musluklar kısıldı

Yapılan açıklamada, söz konusu yaptırımların Kremlin’in savaşta ihtiyaç duyduğu malzemeleri alma kabiliyetini bozmak, yaptırımlardan kaçınmak için kullanılan açıkları kapatmak, Rus enerjisine uluslararası bağımlılığı daha da azaltmak ve Moskova’nın uluslararası finans sistemine erişimini daraltmayı amaçladığı belirtildi.

G7 liderleri, yaptıkları açıklamada, “Rusya’yı, savaş makinesini destekleyen teknoloji, endüstriyel teşhizat ve hizmetlerden mahrum bırakacağız” ifadesini kullandı. Yeni yaptırımlarla, savaş alanında Rusya için hayati önem taşıyan teçhizatın ihracı sınırlandırılacak, Moskova’ya savaşta yardım etmekle suçlanan gruplar doğrudan hedef alınacak. İmalat, inşaat ve nakliye gibi kilit sektörlerde faaliyet gösterenlerin yanı sıra ticari hizmetlerin de yaptırımlara maruz kalacağı vurgulandı.

Rusya’nın elmas ihracatından elde ettiği gelirleri azaltmak için yakın iş birliği içinde çalışmaya devam edileceği belirtilirken, liderler, diğer ülkelere Rusya’nın saldırganlığına maddi destek sağlamayı derhal durdurmaları, aksi takdirde “ağır maliyetlerle karşılaşmaları” çağrısını yineledi. Liderler, ayrıca Rusya’ya, Ukrayna’dan çekilme çağrısında da bulundu.

Zelenskiy de zirveye gidiyor

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin “sürpriz bir gelişmeyle” zirveye bizzat katılacağı açıklandı. Dün Arap Birliği Zirvesi’ne katılmak üzere Suudi Arabistan’ın Cidde kentine giden Zelenskiy’nin, Hiroşima’da G7 Zirvesi’nde yer almak üzere yola çıktığı bildirildi. Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov, “Orada (G7 Zirvesi’nde) çok önemli şeylere karar verilecek ve bu nedenle çıkarlarımızı savunmak için kesinlikle gerekli olan, devlet başkanımızın katılımıdır” ifadelerini kullandı.

Biden özür dileyecek mi?

ABD Başkanı Joe Biden’ın ülkesinin 1945’te Hiroşima’ya atom bombası atması nedeniyle özür dileyip dilemeyeceği G7’de merak edilen bir diğer konu. Tokyo, 2016’da dönemin ABD Başkanı Barack Obama’nın Hiroşima’yı ziyaret ederek bir ilke imza atmasının iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesinde büyük bir adım olduğunu düşünüyor. Ancak Obama’nın saldırı nedeniyle özür dilememesi dikkat çekerken, Biden’ın bu beklenti doğrultusunda bir açıklama yapması bekleniyor.

Hiroşima’dan notlar:

*G7 liderlerinin geleneksel aile fotoğrafı Miyajima Adası’ndaki Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Itsukuşima Tapınağı’nda çekildi. Şinto tapınağı olan Itsukuşima, dinin barışcıl olması ve burada eğitim alan keşişlere barışın, huzurun öğretilmesi nedeniyle özellikle Başbakan Fumio Kişida tarafından seçildi.

*Başkent Tokyo’da doğan Kişida, aslında Hiroşimalı ve pek çok akrabasını atom bombası nedeniyle kaybetti. Kişida, G7 Zirvesi’nin Hiroşima’da yapılmasını da bizzat önerdi.

*G7 logosu ülkenin kağıt katlama sanatı origamiden esinlenerek tasarlandı. Origami kağıtlarının renklerinden oluşturulan logo, çeşitliliği ve origami kuşunun temsil ettiği barışı sembolize ediyor.

*Zirvenin esas amacı Japonya’nın öncülüğünde dünyanın nükleer silahlardan arındırılması için ortak bir deklorasyon yayınlanması. Ancak, bazı kaynaklar, bu amacın zirvede Rusya-Ukrayna savaşının gölgesinde kaldığını söyledi. Ayrıca, Rusya’ya yeni yaptırım kararı alan G7 ülkelerinin artık Çin’e daha da fazla bağımlı olmasıyla, zirvede bir diğer önemli nokta olan Çin’in bölgedeki gerilimi artırmasıyla ilgili tepkilerin “cılız” çıkmaya başladığı belirtiliyor. Japonya ile diğer G7 ülkelerinin Çin’e karşı gösterilecek tepkide anlaşmazlık yaşabileceği öne sürülüyor.