08.01.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ - Kazakistan’da akaryakıt zamlarının tetiklediği ve ülkeyi iç karışıklığa sürükleyen olayların ardından Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, halka seslenerek güvenlik güçlerine terörist olarak nitelediği göstericilere karşı uyarı yapmadan ateş açma emri verdiğini söyledi. Olayların yoğun yaşandığı bölgelerde durumun istikrar kazandığını belirten Tokayev, yerli ve yabancı silahlı ve eğitimli haydutlarla uğraşmak zorunda kaldıklarını ifade etti. Sert açıklamalarıyla ulusa seslenen Kazak lider, “teröristlerin” hala silah kullandığını, onların bulunması ve gözaltına alınmaları için özel bir birim kurduğunu söyleyerek, “20 bin haydut Almatı’ya saldırdı” dedi ve teslim olmayan herkesin "imha edileceğini" de aktardı. Uluslararası kamuoyundan barışçıl çözüm çağrılarını “ahmaklık” olarak niteleyen Tokayev, Kazakistan hükümetinin teröristlerle müzakere masasına oturmaya niyeti olmadığı vurgusu yaptı.
Öte yandan Tokayev konuşmasında protestocuların dile getirdiği ekonomik sıkıntıları da kabul ederek “Deneyimlediğimiz trajediden ders çıkarmamız için yapılacak çok şey var” ifadeleriyle, yeni çözüm paketini 11 Ocak’ta açıklayacağını da kaydetti. Kazakistan’da protestolar nedeniyle getirilen olağanüstü halin ise aşamalı bir şekilde kaldırılacağı ve internete erişimin belirli zamanlarda sağlanacağı da açıklandı.
Havalimanı kontrol altında
Bu arada ülkedeki protestoların bastırılması amacıyla yardım için Rusya ve Belarus’tan çağırılan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) güçlerinin bir kısmı göreve başladı, ancak kalan güçlerin transferi de devam ediyor. Olaylarda saldırıya uğrayan Almatı Havalimanı’nın ve diğer önemli binaların güvenliğinin de KGAÖ güçleri tarafından kontrol altına alındığı kaydedildi. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, KGAÖ barış gücünün Kazakistan’da kanun ve düzenin yeniden sağlanmasında Kazakistan güvenlik güçlerine destek verdiğini belirtti.
Rus müdahalesine tepki
Kazakistan’daki olaylarda Kazak yönetiminin sert tutumu ve KGAÖ askerlerinin ülkeye çağrılması, uluslararası kamuoyunda “Rusya’nın Kazakistan’da nüfuzunu artırma” kaygısına sebep oldu. BM, ABD, İngiltere ve Fransa tüm taraflara itidal çağrısı yaparken, Washington “Rus askerlerinin olası hak ihlallerini ve Kazakistan kurumlarının devralınmasına zemin hazırlayacak her türlü eylemi yakından izliyoruz” açıklamasında bulundu. AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise, dış askeri yardımın “kaçınılması gereken hatıraları canlandırdığını” söyledi. Borrell’e tepki gösteren Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko ise, “Yugoslavya’ya düzenlenen ‘insani’ bombardımanlar, Irak işgali, Libya operasyonu ve Suriye’yi bölme girişimi gibi askeri desteklerden kaçınılması gerekirdi” dedi.
THY'den tahliye seferi
Türk Hava Yolları (THY), Kazakistan'da mahsur kalan yaklaşık 75 uçuş personelini Türkiye'ye getirmek üzere özel bir sefer düzenleyecek. Uçuş için gerekli izinlerin alınması halinde Almatı'ya hareket edecek THY uçağının, uçuş personelini alarak bugün İstanbul'a dönmesi bekleniyor.
Türkiye’ye de teşekkür etti
Kendi ricası üzerine Rusya ile birlikte "barış gücü" askeri gönderen komşu ülkelere teşekkür eden Kazakistan Cumhurbaşkanı, bu kuvvetlerin güvenlik tam anlamıyla sağlanana kadar Kazakistan'da kalacaklarını vurguladı. "İsyanın bastırılmasına katkı sağlayan" Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ayrıca teşekkür eden Tokayev, Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti ve Özbekistan'a da verdikleri destek nedeniyle teşekkürlerini sundu. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Tokayev’in arkasında olduklarını duyurdu.
Nazarbayev ülkeyi terk mi etti?
Kazakistan’daki bazı yerel haber siteleri, eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in kızları ve ailesiyle birlikte ülkeden ayrıldığını ve sadece oğul Bolat Nazarbayev’in ülkede kaldığını iddia etti.