17.03.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Pelin Aykın - Daha önce hiç estetik operasyon geçirmediğini söyleyen ABD'li manken Bella Hadid'in yeni röportajında, 14 yaşındayken burnuna estetik ameliyat yapıldığını açıklaması, annesi Yolanda Hadid'i eleştirilerin hedefi haline getirdi. Daha önce bir TV şovunda moda endüstrisinin zayıflığı tercih ettiğini belirterek kızlarına diyet yapmalarını tavsiye etmesi sonrası tepkilere maruz kalan Yolanda Hadid, bu kez kızı Bella'ya 14 yaşındayken estetik izni vermesi nedeniyle suçlandı.
Bella'nın "Vogue" dergisine verdiği röportajda kendisine güvensizliği nedeniyle burun operasyonu geçirdiğini söylemesi üzerine sosyal medya kullanıcıları, mankenin bu isteğinin arkasında annesi olduğunu savundu. Yolanda Hadid'in 2019'da büyük kızı, manken Gigi'ye kadınsı vücut hatlarına sahip olması için voleybolu yasakladığını belirtmesi ve Bella'ya da diyet baskısı yapması, kızlarına estetik baskısı yaptığı iddialarına neden oldu. Eski bir manken olan Yolanda Hadid'i (59) "kötü anne" diye tanımlayan kullanıcılar, "Bu kadın kızlarına yaptıklarından dolayı cehennemlik" ifadelerini kullandı.
Dünyada durum ne?
Hastanın en erken kaç yaşında estetik burun ameliyatı olabileceği konusu ülkelerde farklılık gösteriyor. İngiltere'de yüz iskeleti ve kemik geliştikten sonra genellikle kızlarda 15 yaş civarında ameliyat yapılabiliyor. İngiliz kamu kuruluşu Genel Tıp Konseyi (GMC) 18 yaşın altındakilerin, ameliyatın hastanın "çıkarına" uygun olması durumunda burun estetiğine tabi tutulabileceğini belirtiyor. İngiliz Estetik Plastik Cerrahlar Derneği'nin kılavuzunda "Hastanın, onay sürecine vasilerini dahil etmesi önerilir. 16 yaş üzerinde ebeveynlerin yazılı onayı yasal olarak gerekli değildir, ancak sözlü anlaşmaları önerilir ama hasta reddederse zorunlu değildir" deniliyor. Hadid ailesinin yaşadığı ABD'de bu yaş kızlarda 13 veya 14'e kadar düşebiliyor. Ancak bu ameliyatlarda hastaların ebeveynlerinden onay alınması gerekiyor. Birçok Avrupa ülkesinde reşit olmayan hastaların ebeveynlerinden onay isteniyor. Avrupa'da doktorlar, kızlarda burun gelişiminin yüzde 90 tamamlandığı 16'dan daha küçük yaşta "sağlık sorunu yoksa" estetik operasyon önermiyor.
‘18 yaş altı için estetik yasal değil’
Medikal estetik hekimi Dr. Mustafa Kemal Ataönder, 14 yaşındaki bir kişinin çocuk kabul edildiğine dikkati çekti. Ataönder, “Türkiye’de 18 yaşın altındaki bireylere estetik müdahale yasal olarak mümkün değil. 18 yaşın altındaki kişilere yapılan tıbbi müdahalelerde ebeveynlerinin onayı gerekiyor” dedi. Ancak ebeveyn izin verse bile daha sonra yasal sorunların ortaya çıkabileceğini vurgulayan Ataönder, bu nedenle normal şartlarda reşit olmayan kişilere estetik operasyonların yapılmaması gerektiğini söyledi. Ataönder, Bella Hadid gibi kişilerin görüntüleriyle para kazanması nedeniyle dünyada estetik sınırlarının zorlandığını ifade etti. 14 yaşındaki bir kişinin gelişimini tamamlamadığını vurgulayan Ataönder, “Bu tip operasyonlar tıbbi olarak erken ve hukuken de yapılmaması gerekiyor. Vücuttaki kıkırdaklar zamanla değişip şekil değiştiriyor” diye konuştu.
Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Oygar Aytekin: “Burun; deri, kıkırdak, kemik, bağ ve yağ dokusunun dar bir hacimde bir arada bulunduğu çok kompleks bir yapı. Bu üyelerin hepsinin gelişim durumu birbirinden farklı. Kemik yapılarımız nihai durumlarına en son ulaşırlar. Bu da genellikle 16 ila 17 yaşlarına kadar sürer. Bu yüzden, özellikle kemik yapıya bir müdahale olacaksa, bu yaşları beklemek gereklidir. Sadece burundaki yumuşak dokulara yönelik bir girişim yapılacaksa, yani ameliyatın çapı kısıtlı tutulup yaratacağı anatomik travma sınırlı kalacaksa, bu belirli şartlarda belki savunulabilir. Bella Hadid’in altında kaldığı baskının azaltılmasının tek yolu, bu işlemi yapmak şeklinde görülmüş olabilir. Yine de burun ameliyatı, salt estetik amaçlı yapılacaksa, kemiksel gelişimin bitişini beklemek en doğrusudur.”
Op. Dr. Selahattin Tulunay: “Literatüre bakıldığında kızların üst çene kemiklerinin tamamlanması 16 yaşın sonuna, 17 yaşın başına denk gelir. Bence kızlar 17 yaşından önce röneplastik olmamalı diye düşünüyorum. Ama 16 yaşında da yapanlar var. Ancak 14 yaşında asla burun estetik ameliyatı olmaz. Kemik gelişimi henüz tamamlanmamıştır. Aileler istese de doktor 14 yaşındaki bir çocuğa yapmamalı. doktor yanlış karar vermiş. Aile ve doktor aynı şekilde sorumlu. Ancak doktor inisiyatif kullanmalı, aileler yanlış olanı isteyebilir ama her şey de yapılmaz ki. Türkiye’de estetik burun ameliyatları kızlarda 17, erkeklerde 18 yaşından itibaren yapılıyor. Kızlar daha erken gelişim gösterir, üst çenelerinin kemik yapısı da daha önce tamamlanır. Burun estetiği yaptırmanın yaşı resmi olarak 18’dir, anne babadan izin alarak
17 yaşında da yaptırılabilir.”