Türkmenler tedirgin! Irak hala barut fıçısı gibi
01.09.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Irak’ta iki gün süren gösteriler, Şii lider Mukteda Es-Sadr’ın siyasetten çekileceğini açıklamasıyla sona ermiş gibi görünürken, Milliyet’in görüşlerine başvurduğu uzmanlar, bunu inandırıcı bulmuyor. Türkmenler, Bağdat'ta ne olursa olsun Türkmeneli bölgesi ve güvenliğinin federal hükümette kalmasını talep ediyor.
FATMA G. KABASAKALLI / PELİN AYKIN - Irak’ta birkaç gündür süren kanlı gösteriler sonrasında, Şii lider Mukteda Es-Sadr’ın destekçilerine sokaktan çekilme çağrısı yapmasıyla birlikte protestocuların Bağdat sokaklarını terk ettiği belirtildi. Sokağa çıkma yasağı kaldırılırken, gözler, bu gelişmelerin ardından ülkeyi nelerin beklediğine çevrildi. Milliyet’in sorularını yanıtlayan Irak Türkmen Cephesi Başkanı Hasan Turan, Sadr’ın tam olarak çekildiğini düşünmediklerini belirtirken, Prof. Dr. Serhat Erkmen de, benzer görüşü savunarak, Sadr’ın bu konuda güvenilir olmadığının altını çizdi.
Güvenlik güçleriyle Bağdat’taki yüksek güvenlikli Yeşil Bölge’ye giren protestocular arasında çatışmaların yaşandığı, 30’dan fazla kişinin hayatını kaybettiği gerginlik, Şii lider Sadr’ın çekilme çağrısından sonra sona erdi ve olayların ülke geneline yayılması da önlenmiş oldu. Irak ordusu, önce Bağdat’ta ardından da ülke genelinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının kaldırıldığını açıklarken, Irak Meclisi, çatışmalarda hayatlarını kaybedenler için 3 günlük yas ilan edildiğini duyurdu. Iraklı bir tıbbi kaynak, Yeşil Bölge ve çevresinde çıkan çatışmalarda 30 kişinin hayatını kaybettiğini, 110 güvenlik görevlisi de dahil olmak üzere 700 kişinin yaralandığını aktarmıştı.
TÜRKMENLERDEN ÖNERİ
Olaylar bu şekilde sonlanmış görünürken, bundan sonrası için neler olacağı merak konusu. Zira gergin denilebilecek bir bekleyiş var. Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, ulusal uzlaşı sağlandığı takdirde erken seçimin yapılmasının ülkedeki siyasi krize bir çözüm olacağına inandığın belirtse de, görüşler farklı.
Milliyet’in sorularını yanıtlayan Irak Türkmen Cephesi Başkanı Hasan Turan, Sadr’ın tam olarak çekildiğini düşünmediklerini belirtti. Sadr’ın 73 sandalye alan listesinin parlamentodan çekilmesinin Bağdat’ı yeni bir kaos içine soktuğunu, bu krizi atlatmak için artık bütün listelerden ciddi adım beklendiğini kaydeden Turan, “Bence Sadr tamamen çekilmiş gözükmüyor. Sadr’ın grubu her an sokağa çıkabilir ve Sadr tekrar siyasete dönebilir” ifadesini kullandı. Turan, Iraklı Türkmenler olarak Irak’taki liderler toplantısında sundukları çözüm önerilerini hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Çözümü iki noktada görüyoruz: Birincisi, ya mevcut siyasi listelerle herkesi kapsayıcı ve onayını alabilen bir hükümetin kurulmasını öngörüyoruz. Bu gerçekleştirilemiyorsa da parlamento, önce seçim kanununda değişiklik yapıp kendisini feshederek, Irak’ın erken seçime gitmesi gerekir. Irak Türkmenleri olarak, bir zaten yol haritası çizmiştik... Ya yeni bir hükümet kurulsun, o da bir yıllık geçici bir hükümet olsun. Bir yıl içinde kanun değişikliği yaptıktan sonra, yeni kanunla tekrar seçime gidelim. Daha istikrarlı ve tüm Iraklıları temsil edebilen bir hükümet kurulsun.”
‘KAPASİTESİNİ GÖSTERMEK İSTEDİ!’
Milliyet’e değerlendirmelerde bulunan Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serhat Erkmen de, Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın söylemine uygun olarak politikadan çıkacağına inanmadığını belirterek “Bugüne kadar 8-9 defa politikayı bıraktı. Her dediğine güvenilir bir siyasi lider değil... Politik konularda bu tür çıkışları daha önce de yaptı ve geri döndü” diye konuştu. Sadr’ın, kitlesini mobilize edip halkın tepkisini sokağa yönlendirmek suretiyle diğer gruplara yapabileceklerini, kapasitesini göstermek istediğini savunan Erkmen, şöyle devam etti:
“Bir günde 30 kişinin ölmesine, 400 kişinin yaralanmasına sebep olan olaylardan önce çatışmalar durana kadar açlık grevinde olacağını açıkladı. Ertesi gün de siyasetten çekildiğini belirterek, herkesten özür diledi, taraftarlarına Yeşil Bölgeyi, sokakları boşaltması için 1 saat süre verdi. Herkes de bir saatte çekildi... Tek bir emriyle insanlar nasıl sokağa döküldüyse, aynı emirle geri dönebiliyorlarmış. Sadr’ın siyasetindeki söylemlerden ziyade eylemlerine odaklanılması gerekiyor.”
Yaşananların, Irak’ta merkezi hükümete talip Şii gruplar arasında bir çatışma olduğunu dile getiren Erkmen, “Bu çatışmanın kaderi, önümüzdeki dönemde tarafların birbirleriyle pazarlıklarının ne kadar sertleşeceğine bağlı. Sertleşir ve silah kullanırlarsa iş büyür. Kontrollü bir çatışma dönemi yaşayıp istediklerini aldıktan sonra sokaktakileri de geri çekebiliyorlarsa, o zaman büyümeden engellenebilir” ifadelerini kullandı.
