Türkiye - Hollanda krizi bitiyor

Türkiye ile Hollanda; 2017’de yapılan referandum öncesinde dönemin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya’nın sınır dışı edilmesiyle krize dönüşen diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi yönünde mutabakata vardı. Normalleşmenin ardından Türkiye ve Hollanda, karşılıklı olarak yeniden büyükelçi atayacak. Hollanda Dışişleri Bakanı Stef Blok, Ankara’ya resmi ziyarette bulunacak.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NATO Zirvesi için gittiği Brüksel’de Hollanda Dışişleri Bakanı Blok ile bir görüşme yaptı. Bu görüşmenin ardından Hollanda Dışişleri Bakanı, Çavuşoğlu’na bir mektup gönderdi. Mektubun ardından Çavuşoğlu ile Blok’un telefon görüşmesinde diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi yönünde karar alındı.

Yol haritası ziyareti

Çavuşoğlu, dün Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, NATO Zirvesi kapsamında Hollandalı mevkidaşı Blok’la bir görüşme gerçekleştirdiğini ve bu çerçevede, geçen yıl 11 Mart’ta meydana gelen ve ilişkileri bozan üzüntü verici olayları ele aldıklarını söyledi. Stratejik ortaklığa dayanan çok boyutlu ilişkilere zarar veren mevcut tıkanıklığın geride bırakılmasının her iki tarafın da ortak beklentisi ve arzusu olduğunu müşahade ettiklerini dile getiren Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

“Bu görüşmemizde ortaya çıkan, ilişkileri normalleştirmek için adımlar atma iradesi ışığında inisiyatif alan Hollandalı mevkidaşım, tarafıma bir mektup iletti ve ilişkilerimizin normalleştirilmesi arzusunu teyit etti. Bu mektup üzerine kendisiyle ayrıca telefonda görüştük ve ilişkilerimizin önünü açmak için atılacak adımlar konusunda mutabık kaldık. Bu çerçevede ilk adım olarak, ortak bir açıklama yapma kararı aldık. Büyükelçilerimizi karşılıklı olarak kısa zamanda atamak üzerinde mutabık kaldık. Ayrıca, ülkelerimiz arasındaki diyalog ve güveni yeniden tesis etmek ve ilişkilerimizi eski seyrine sokacak müteakip yol haritasını belirlemek üzere Hollandalı mevkidaşım Blok’u ülkemize davet ettim. Bu ziyaretin de yakın zamanda gerçekleşmesi söz konusudur.”

400 yıllık diplomatik ilişki

Dışişleri Bakanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

“11 Temmuz tarihinde Türkiye ve Hollanda Dışişleri bakanları, Brüksel’deki NATO Zirvesi marjında görüşmüşlerdir. Bakanlar, Hollanda ve Türkiye arasındaki ilişkilerin bozulmasına sebebiyet veren, 2017 Mart ayında vuku bulan üzüntü verici olayları ele almışlardır. İki bakan, Türkiye ve Hollanda’nın birçok ortak çıkara sahip iki dost ve NATO müttefiki ülke olduklarının altını çizmişlerdir. İki ülke 400 yılı aşkın süredir yakın ilişkiler sürdürmüşlerdir, halen 60 yılı aşkın süredir NATO müttefikidirler ve aralarında kayda değer ticaret ve yatırım ilişkileri bulunmaktadır. İki bakan, Türkiye ve Hollanda arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine ülkelerinin hazır olduklarını beyan etmişlerdir. Göç, terörle mücadele ve ekonomik işbirliğini ilerletme gibi birçok konuda iki ülke arasındaki stratejik işbirliğinin öneminin altını çizmişlerdir. NATO Zirvesi’ndeki bu olumlu görüşmeyi takiben iki bakan, birbirleriyle tekrar temasa geçmek için inisiyatif almışlardır. Hollanda Dışişleri Bakanı, Türkiye Dışişleri Bakanı’na bir mektup göndermiş ve Türk Dışişleri Bakanı, Hollanda Dışişleri Bakanı’nı telefonla aramıştır. Bu telefon görüşmesinde iki bakan, Hollanda ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi konusunda mutabık kalmışlardır. Bu doğrultuda, bakanlar, Ankara ve Lahey büyükelçilerinin kısa sürede görevlerine başlamaları konusunda uzlaşmışlardır. Bakanlar ayrıca, Hollanda Dışişleri Bakanı’nın 2018’in ikinci yarısında Türkiye’ye resmi bir ziyarette bulunması hususunda anlaşmışlardır.”

Kaya sınır dışı edilmişti

Hollanda hükümeti, 16 Nisan 2017’deki Türkiye’deki anayasa değişikliği referandumu sürecinde Hollanda’da Türk vatandaşlarıyla bir araya gelerek konuşma yapmayı planlayan Çavuşoğlu’nun uçağına verilen iniş iznini iptal etmişti. Dönemin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya’nın da 11 Mart 2017’de Rotterdam’daki Türk konsolosluğuna girişine izin vermeyen Hollandalı yetkililer, Kaya’nın korumalarını gözaltına almış ve kendisini polis eskortuyla Almanya’ya sınır dışı etmişti. Gelişmeler üzerine Türkiye, ülke dışında bulunan Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi’nin dönmemesini istemişti. İki ülke, diplomatik temsilini karşılıklı olarak maslahatgüzar düzeyinde tutuyordu.