11.05.2019 - 08:15 | Son Güncellenme:
Dış Haberler Servisi
ABD Başkanı Donald Trump, son dönemde Amerikan dış politikasıyla ilgili aldığı kararlarla gündeme gelirken, bu kararların sonuçları beklentileri karşılamıyor. Kuzey Kore ile müzakerelerin çıkmaza girmesi, Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya karşı destek verilen girişimlerin başarısızlıkla sonuçlanması, İran’la nükleer anlaşma konusunda yaşanan sert gerilim ve son olarak Çin ile ekonomik bir savaşa girişilmesi dünyada büyük tepki çekiyor. Trump’ın dış politikasıyla ilgili sorunları gitgide büyürken bu durum dalgalı adımlar atılmasına da neden oluyor.
Dalgalı seyir
Nitekim ABD’nin İran’la yaşanan büyük gerilimin ortasında bölgeye uçak gemisi gönderme kararının ardından Trump İran ile müzakerelere açık olduğu mesajını verdi. İran ile nükleer anlaşmadan ayrılmalarından sonra İran ekonomisinin oldukça kötüleştiğini belirten Trump, “Yapmaları gereken şey şu: Beni arasınlar, oturup konuşalım ve adil bir anlaşma yapalım. Nükleer silaha sahip olmalarını istemiyoruz; istediğimiz çok bir şey değil. Bu, onları yeniden iyi bir pozisyona getirebilir. İran’a zarar vermek istemiyoruz” ifadelerini kullandı. Trump ayrıca İran’ın ABD için bir tehdit olduğunu kaydederken, “İran çok tehditkar davranıyordu. (İran konusunda) Bilmek istemeyeceğiniz şeyleri biliyoruz. O yüzden ülkemizi koruyacak tedbirleri almamız lazım” şeklinde konuştu. Trump, İranlı liderlerin kendisini aramasını istediğini ancak eski Dışişleri Bakanı John Kerry’nin İranlılara “Trump ile konuşmamaları gerektiğini” söylediğini belirtti. Resmi bir görevde olmadığı halde Kerry’nin söz konusu çabasının ilgili yasaların ihlali anlamına geldiğini savunan Trump, Kerry’nin bundan dolayı yargılanması gerektiğini ifade etti.
Fikir ayrılığı
Venezuela konusunda da büyük bir çıkmazda olan Trump’ın özellikle bu konuda Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ile fikir ayrılığı yaşadığı iddia ediliyor. Nitekim Trump önceki gün konuyla ilgili yaptığı açıklamada ‘Bolton’a Venezuela konusundaki tavrını gösterdiğini ve kendisinin (savaş konusunda) Bolton’dan daha “güvercin” olduğunu ifade etti. Washington Post gazetesinin Beyaz Saray yetkililerine dayandırdığı haberindeyse, Venezuela’daki darbe girişiminin başarısız olmasının ardından Trump’ın Maduro’yu devirmenin kolay olacağı konusunda danışmanlarının kendisini yanılttığından şikayet ettiği öne sürüldü.
ABD Başkanı’nın sıkıntı yaşadığı bir diğer konu ise Türkiye’ye satılacak F-35 savaş jetleri. Bu konuda da Kongreyle ters düşen Trump’ın nasıl bir adım atacağı merak konusu. Trump’ın kararı ABD’nin Türkiye ile son dönemde yaşadığı gerginliklerin ardından büyük önem taşıyor. Öte yandan Trump’ın Kuzey Kore ile yapılan müzakerelerden çekilmesinin ardından bu ülkenin tekrar füze denemelerine başlaması da Trump’a bir darbe oldu. Öte yandan Çin ile son olarak yaşanan ekonomik savaş ve Trump’ın yeni gümrük vergileri getirmesi, tüm dünyada yeni bir küresel ekonomik kriz yaşanabileceği konusunda endişelerin artmasına neden oldu. Tüm bu dış politika konularında çıkmazda gözüken Trump’ın, bu nedenle, kendisinin Başkan olmasına sağlayan iç politikaya dair adımlara ve ekonomik vaatlerine de yeterince odaklanamadığı yönünde yorumlar yapılıyor.
Shanahan’ı bakan yapmak istiyor
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan’ı Savunma Bakanlığına asaleten atanmak üzere aday göstereceği bildirildi. Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders, yaptığı açıklamada, “Ülkeye üstün hizmeti, liderlik yapma konusunda gösterdiği yetenekten dolayı Başkan Trump, Patrick M. Shanahan’ı Savunma Bakanlığına aday göstermeyi niyet ediyor” ifadelerini kullandı. Sanders, “Bakan Vekili Shanahan, son birkaç aydır vekaleten yürüttüğü Savunma Bakanlığı görevine fazlasıyla layık olduğunu gösterdi ve mükemmel bir iş çıkarmaya devam edecek” değerlendirmesinde bulundu. Shanahan da yaptığı yazılı açıklamada, “Başkan Trump’ın bugün beni aday gösterme niyetinden dolayı onurlandım” dedi. ABD ordusunun modernizasyonu konusuna bağlı olduğunu belirten Shanahan, “Senato’dan onay alırsam Ulusal Savunma Stratejisini etkili bir şekilde uygulamaya devam edeceğim” ifadelerine yer verdi. Shanahan, eski Savunma Bakanı Jim Mattis’in aralık ayında ABD askerlerini Suriye’den çekme kararı konusunda Trump’la anlaşmazlığa düşüp istifa etmesinden sonra Savunma Bakanlığına vekaleten getirilmişti.
B-52’ler Katar’da üsse yerleşti
ABD ordusuna ait B-52 tipi bombardıman uçakları Katar’daki ABD üssüne geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, İran’a mesaj vermek üzere “USS Abraham Lincoln” uçak gemisi taaruz grubu ile bir bombardıman görev gücünü Ortadoğu’ya sevk edeceklerini duyurmuştu. Bombardıman uçaklarının Katar’daki El-Udeyd Hava Üssü’ne vardığını gösteren fotoğraflar ABD Hava Kuvvetleri tarafından yayınlandı.
Pompeo ilk kez Rusya’ya gidiyor
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, Rusya lideri Vladimir Putin ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile bir araya gelmek için gelecek hafta Soçi’yi ziyaret edeceği belirtildi. İlişkilerin gergin olduğu bir sırada gerçekleşecek ziyaret, Pompeo’nun bakan olarak bu ülkeye ilk gidişi olacak. Pompeo’nun 13 Mayıs’ta Moskova’da ABD’li diplomat ve iş insanlarıyla bir araya gelmesi, 14 Mayıs’ta Soçi’de olması bekleniyor.